قرص پروپرانولول چه مصرفی دارد و عوارض جانبی آن
موارد مصرف پروپرانالول
پروپرانالول حجم کاری و فشار قلب را کاهش میدهد و سبب میگردد تا ضربان قلب فرد تنظیم شود. از این دارو برای درمان فشارخون بالا، کنترل ضربان قلب، کاهش درد قفسۀ سینه، جلوگیری از شروع میگرن، کاهش لرزش و رعشه و نیز درمان بیماریهای غدۀ تیروئید و غدد فوق کلیوی مورد استفاده قرار میگیرد. مصرف این دارو برای افرادی که قبلا دچار حملۀ قلبی شدهاند میتواند مفید باشد.
میزان داروی مصرفی برای هر بیمار به عوامل متعددی نظیر نوع دارو، شرایط بیماری تحت درمان، سن بیمار و شیوهٔ جوابگویی بدن وی به دارو بستگی دارد.
پزشک در مورد میزان داروی مناسب بیمار تصمیم میگیرد. اثرات جانبی این دارو اغلب تغییر در عملکرد و میل ج.ن.س.ی، اسهال، خشک شدن چشمها، ریزش مو، استفراغ و ضعف یا خستگی است.
این دارو در انواع و دوزهای مصرفی گوناگون نظیر قرص، کپسول (زماندار) و شربت مایع روانۀ بازار میشود.
بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را متوقف نسازید. کنار گذاشتن ناگهانی پروپرانولول، وضعیت قلبی بیمار را وخیمتر میسازد و این امر در افرادی که بیماریهای قلبی دارند تشدید میگردد.
در صورت لزوم پزشک راههای امن قطع مصرف دارو را به بیمار اطلاع میدهد.
باز هم توصیه میشود که مصرف دارو را بهصورت ناگهانی متوقف نسازید. این امر میتواند منجر به افزایش فشارخون، تغییر ضربان قلب، افزایش درد قفسۀ سینه یا حتی حملۀ قلبی شود. پزشک بهتدریج، طی چند هفته، دوز مصرف دارو را کاهش میدهد تا از این گونه ناراحتیها پیشگیری شود.
پروپرانولول میتواند منجر به خوابآلودگی شدید شود. توصیه میشود تا زمانیکه از تاثیر دقیق آن بر خودتان اطمینان پیدا نکردهاید، هنگام رانندگی، کار با لوازم ماشینی یا انجام هر فعالیتی که نیاز به هشیاری و تمرکز دارد این دارو را مصرف نکنید.
مصرف پروپرانولول میتواند به کاهش قند خون (hypoglycemia) منجر شود. توجه داشته باشید که این دارو سبب میگردد تا نشانههای کاهش قند خون نظیر افزایش تپش قلب، تعرق و لرزش بروز نکرده و مخفی بمانند. در صورتیکه فرد مبتلا به دیابت است، خصوصا اگر انسولین یا دیگر داروهای دیابتی مخصوص کاهش قند خون را استفاده میکند باید در مصرف پروپرانولول احتیاط کند. در کودکان یا بزرگسالانی که دیابت ندارند نیز مصرف پروپرانولول ممکن است منجر به کاهش قند خون گردد؛ این مسئله بعد از ورزش یا در افراد مبتلا به ناراحتیهای کلیوی تشدید میشود.
مصرف پروپرانالول به افرادی که تنگینفس یا ناراحتیهای تنفسی مشابه دارند بههیچوجه توصیه نمیشود. مصرف این دارو میتواند این گونه بیماریها را وخیمتر سازد.
ویژگیهای دارویی پروپرانولول
انواع معمولی این دارو در بازار با قیمت پایینتر یافت میشود و میتواند همان تاثیر و کارآیی دارو با مارک اصلی را داشته باشد. در این خصوص میتوانید از پزشک داروساز راهنمایی بخواهید.
پروپرانالول را میتوان بههمراه داروهای کنترل فشارخون یا داروهای مخصوص کاهش ناراحتیهای غدد فوق کلیوی مورد استفاده قرار داد.
شیوهٔ کارکرد پروپرانولول
پروپرانولول به دستهای از داروها تحت عنوان مسدودکنندههای بتا تعلق دارد. داروهایی که در یک دستۀ دارویی قرار دارند همه بهصورت مشابهی عمل میکنند، ساختار شیمیایی مشترکی دارند و بیماریهای نسبتا یکسانی را درمان میکنند. پروپرانولول یک عامل مسدود کننده (بلوکر) غیر اختصاصی برای گیرندههای بتا است. این به این معنی است که این دارو در قلب، ریهها و دیگر نقاط بدن بهشکل یکسان عمل میکند.
شیوهٔ عملکرد این دارو در کاهش فشارخون هنوز بهدرستی مشخص نیست. پروپرانولول فشار کاری قلب را کاهش میدهد و از ترشح آنزیمی به نام رنین توسط کلیهها جلوگیری میکند. این دارو با مسدود کردن بتا سبب کنترل ضربان قلب، کاهش درد قفسۀ سینه و کاهش لرزش و رعشه میشود و از شروع میگرن جلوگیری میکند اما مشخص نیست که چگونه تمام این موارد را برطرف میکند.
تاثیرات منفی پروپرانولول
از جمله تاثیرات منفی این قرص میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کند شدن ضربان قلب
تغییر در عملکرد و میل ج.ن.س.ی
اسهال
خشک شدن چشمها
ریزش مو
تهوع و استفراغ
ضعف و خستگی
اگر این موارد خفیف باشد، بعد از چند روز یا چند هفته برطرف میشوند اما اگر نشانهها شدید هستند توصیه میشود که فورا با پزشک یا متخصص داروشناس تماس بگیرید.
▪اثرات جانبی جدی و خطرساز
اگر با هر یک از اثرات جانبی زیر روبه رو شدید سریعا با پزشک خود تماس بگیرید. اگر با مصرف دارو دچار ناراحتیهای جدی و خطرناک شدهاید با مرکز فوریتهای پزشکی تماس بگیرید.
نشانههای واکنشهای حساسیتی عبارتند از:
جوشهای پوستی
خارش
کهیر
تورم صورت، لب و زبان
مشکلات تنفسی
تغییر قند خون
یخ کردن دست و پا
بیخوابی یا کابوس
پوست خشک و پوستهپوسته شده
توهم و هذیان گویی
ضعف یا گرفتگی عضلات
تپش قلب پایین
تورم مچ پا یا دست
افزایش ناگهانی وزن
حالت تهوع