شاید خود ما هم کمی شلخته و نامنظم هستیم و خبر نداریم. برای اینکه بدانید شلختگی چیست، چرا به وجود می آید و برای خلاص شدن از آن باید چه کرد، با ما همره باشید. شلختگی تقریبا مساوی است با بی نظمی، البته با درجه شدت بیشتر. بی نظمی شما نشان دهنده شخصیت شماست
بی نظمی خانه و اتاق شما نشان دهنده بی نظمی ها موجود در فکر شماست. برای درک بهتر این عبارت، دیوید اچ فریمن – یکی از نویسندگان کتاب بی نظمی عالی – افراد بی نظم را به چند دسته تقسیم می کند
▪ توده درست کن ها
افرادی هستند که می توانند منظم باشند زیرا می دانند باید وسایل مهم تر را بالای کوهی که از وسایل به هم ریخته خود ساخته اند، قرار دهند. این افراد عموما فعال، درک کننده و بسیار ریلکس هستند.
▪ چپاننده ها
افرادی که اصولا همه وسایل را داخل کمد و کشو می چپانند، اغلب درون گرا و از نظر احساسی پیچیده هستند. در ظاهر شاید آنها بسیار خونسرد و رک به نظر برسند اما درون آنها غوغایی برپاست.
▪ ریخت و پاش کننده ها
افرادی که هر چیزی را در هر جایی که می خواهند رها می کنند و می اندازند، اصولا آدم های فراموشکار و دور از دسترسی هستند. آنها اهمیتی نمی دهند که دیگران بتوانند از میان این همه به هم ریختگی وسایل موردنیاز خود را پیدا کنند.
▪ شلخته های مخفی کار
اینها افرادی هستند که شلخته و بی نظمند اما بسیار هم سیاست مدار هستند. آنها وسایل را به ریخته در جایی جمع می کنند که جلوی چشم نیست. یعنی ظاهرا مرتب و واقعا بی نظم و شلخته هستند.
▪ بیگ بنگر ها
افرادی که اجازه می دهند خانه یا اتاقشان چندین روز به هم ریخته و نامرتب باشد و بعد از چند روز همه آن به هم ریختگی ها را تمیز می کنند، اصطلاحا بیگ بنگر نامیده می شوند. این افراد بسیار حساس و در مورد خود بسیار سخت گیر هستند. این نوع شلختگی آنها را آزار می دهد و خود را برای این بی منظمی مقصر می دانند اما تغییری در خود به وجود نمی آورند و این داستان همیشه تکرار می شود.
▪ چرا شلخته ایم؟
مشاهدات کلینیکی نشان داده که افراد شلخته حتما در خانواده خودشان یک فرد شلخته داشته اند. به عنوان نمونه خاله یا عمویی شلخته بوده ولی بچه با او تماس چندانی نداشته که رفتارش را از طریق یادگیری کسب کند؛ پس شلختگی می تواند ارثی باشد هرچند که هنوز ژن مخصوصی برایش یافته نشده است. یکی دیگر از دلایل شلختگی می تواند مشاهده باشد؛
یعنی به عنوان نمونه پدر شلخته است و کودک رفتارهای او را مشاهده میکند و از آنجا که بیشتر انسان ها متمایل به راحت طلبی اند، کودک ترجیح می دهد از پدرش الگوبرداری کند تا از مادرش که منظم تر است، بنابراین مسواک نمی زند، لباس هایش را جمع نمیکند و…
یادگیری هم یکی دیگر از عوامل موثر است یعنی رفتار شلختگی بر اثر تکرار اتفاق می افتد. به عنوان نمونه بچه از اول لباس هایش را میریزد و جمع نمیکند و کسی هم به او چیزی نمی گوید. همین رفتار به تدریج تبدیل به عادت می شود. اما به وجود آمدن رفتار شلختگی علت های دیگری هم می تواند داشته باشد.
گاهی اوقات فرزندان خانواده های منظم و سختگیر هم شلخته می شوند. دکتر رزاقی اسم این نوع بی نظمی را شلختگی وارونه میگذارد. در بعضی خانواده ها تحکم و زورگویی پدر و مادر برای رعایت نظم و تکرار پیام های کلا می متوالی فرد را وادار به مقاومت میکند و در او نوعی شلختگی به وجود می آورد.
در بعضی از موارد هم فرد از ابتدا شلخته نیست ولی به خاطر شرایط خاصی دچار این رفتار می شود. بعضی ها در بحران بلوغ به دلیل میل به استقلال در مقابل نظمی که خانواده روی آن تاکید دارد مقاومت میکنند.
به عنوان نمونه نوجوان نمیگذارد مادرش اتاقش را منظم کند و می گوید این طور راحت تر است. سپس این رفتار به شکل عادت در می آید و فرد در باقی زندگی اش شلخته می شود.
راهکارهای مبارزه با شلختگی
▪ جمع کردن خرده ریزها
اگر جای روزنامه و مجله در خانه دارید، از آن به صورت عمودی به عنوان مکانی برای قرار دادن کیسه های فریزر، پلاستیک و فویل الومینیومی در آشپزخانه استفاده کنید.
▪ حلقه کردن سیم ها
لوله های مقوایی داخل دستمال توالت را دور نریزید. آنها را به طور مرتب درون یک جعبه کنار هم بچینید و سیم، کابل و شارژرهای اضافه را به طور مرتب حلقه کنید و درون آنها قرار دهید. به این ترتیب، از درهم پیچیده شدن سیم ها جلوگیری خواهید کرد.
▪ افزایش فضای زیر کابینت
دیوارهای داخل کابینت زیر سینک را از دو طرف سوراخ کنید و یک میله بلند همچون رگال داخل کمد دیواری، در سقف آن اضافه کنید. با این کار می توانید اسپری های پاک کننده، شیشه شوی و … را از قسمت نازل روی این میله آویزان کنید و به این ترتیب، فضای داخل کابینت باز می شود.
▪ از سیستم تا کردن استفاده کنید
کشوهای دراورها جای چندانی برای جا دادن لباس ها ندارند. اگر لباس ها را به طور نامرتب در این کشوها و قفسه ها قرار دهیم، فضا از آن چیزی که هست هم کمتر خواهد شد. بنابراین، سعی کنید همه لباس ها را به طور مرتب تا کنید و از جلو تا عقب کشو با نظم بچینید. به این ترتیب، می توانید همه آنها را به خوبی ببینید و به راحتی از میانشان یکی را برای پوشیدن انتخاب کنید.
▪ مرتب چیدن سینی ها و تخته آشپزخانه
برای مرتب چیدن سینی، تخته آشپزخانه و حتی تابه های تخت می توانید از قفسه های جداکننده که بیشتر در ادارات و شرکت ها استفاده می شوند، کمک بگیرید. هر کدام از سینی ها را می توانید در بخش های مختلف آن قرار دهید.
▪ استفاده از رخت آویزهای مخصوص روسری
برای مرتب نگه داشتن روسری و مقنعه و جمع بودن آنها درون کمد لباس ها، از رخت آویزهای طبقه ای مخصوص این کار استفاده کنید. به این ترتیب، علاوه بر مرتب شدن کمد، روسری ها نیز چروک نمی شوند.
▪ جمع کردن ملحفه ها درون یک روبالشتی
پس از شت و شو و اتوکشی ملحفه های روتختی و روبالشتی اگر قرار نیست روی تخت استفاده شوند، آنها را به طور مرتب تا کنید و درون یک روبالشتی جمع کنید. به این ترتیب، هیچ کدام از آنها را گم نخواهید کرد.
▪ ساختن چوب رختی برای کفش ها
برای ساختن چوب رختی برای کفش های خود باید میله پایین چوب رختی لباس را با انبردست قطع کنید، آن را به دو طرف به بیرون یا به طور موازی به داخل خم کنید و آن را به شکل چنگک در آورید. برای دمپایی و صندل باید چنگک های این چوب رختی را به بیرون خم کنید و برای کفش های معمولی دو بازوی آن را به طور موازی به طرف داخل خم کنید. با این خلاقیت جالب، می توانید کفش ها و صندل هایتان را از کمد آویزان کنید.
▪ جمع کردن اسباب بازی داخل سبد
می توان با سیم های موجود در انبار خانه سبدی دیواری ساخت و آن را به اندازه قد کودکان، به دیوار نصب کرد و اسباب بازی های اضافه را داخل این سبد ریخت. با این کار می توانید بالاخره کف اتاق فرزند خود را ببینید.
▪ مرتب کردن زیورآلات
برای نگهداری از زیورآلات، دستبند، النگو و دکمه های سردست لازم نیست از جعبه های جواهرات استفاده کنید. به راحتی می توانید با خریدن یک میله چوبی عمودی همچون جای دستمال حوله ای آشپزخانه، آنها را داخل این میله قرار دهید تا دسترسی راحت تری نیز داشته باشند.
▪ دیدن همه وسایل به طور یکجا
در بازار، قفسه های پارچه ای چند طبقه وجود دارد که می توان از پشت در کمد یا اتاق آویزان کرد. این قفسه های پارچه ای، برای قرار دادن وسایلی همچون، باتری، کلید، چتر، خودکار، عینک و … جای زیاد و مجزایی دارند.
▪ جایی برای سنجاق سرها
پیدا کردن سنجاق سر در ته کیف و کوله پشتی کار چندان ساده ای نیست. باید همه کیف را بیرون بریزید تا سنجاق سرهای خود را بیابید. برای جلوگیری از این مشکل، می توانید از قوطی یا جعبه آدامس برای جمع کردن سنجاق ها در یک جا استفاده کنید. با این کار دیگر سنجاق سر خود را گم نمی کنید و هنگام نیاز، دسترسی راحتی نیز به آنها خواهید داشت.
▪ مرتب کردن داخل اتومبیل
اگر کودک زیر ۶ سال دارید، احتمالا صندلی عقب ماشین پر از اسباب بازی، کتاب و وسایل کودک شماست. برای جلوگیری از این به هم ریختگی می توانید از ظرف های پلاستیکی دیواره دار یا سبدهای کوچک پیک نیک برای یکجا کردن این وسایل استفاده کنید. حتی می توانید وسایل خود همچون عینک آفتابی، دستمال ماشین و … را نیز در آن قرار دهید.
▪ نظم بخشیدن به سه راهی برق
برای تشخیص بهتر سیم های برقی که داخل سه راهی قرار دارند، می توانید برچسب های پلاستیکی از داخل سیم ها عبور دهید و نام وسیله ای که به آن تعلق دارد را بنویسید. با این خلاقیت ساده، دیگر به اشتباه سیم وسیله ها را به اشتباه از پریز خارج نمی کنید.
▪ استفاده بهینه از سبد چهارگوش
هنگام خرید از سوپر مارکت، وسایل داخل کیسه های پلاستیکی مختلف قراردارند و قرار دادن آنها روی صندلی اتومبیل این احتمال را دارد تا روی دست انداز یا هنگام پیچ لیز بخورند و کف ماشین بیفتند. می توان به راحتی با خرید یک سبد چهارگوش یا حتی سبد رختشویی،از این مشکل جلوگیری کرد. با این کار، وسایل را داخل سبد و در صندق عقب قرار می دهید و هیچ چیز جابه جا نمی شود.
▪ جلوگیری از مشکلات ناشی از ماشین لباسشویی
برای جلوگیری از مشکلات ناشی از ماشین لباسشویی می توانید از ماژیک های وایت برد که به راحتی با دستمال پاک می شوند، استفاده کنید. به این ترتیب که لباس هایی که نباید با آب گرم شسته شوند، لباس های رنگی، یا لباس هایی که نباید در دور خشک کن قرار داشته باشند را روی بدنه ماشین لباسشویی بنویسید.
▪ کاور کردن دفترچه های راهنمای وسایل
برای همیشه در دست بودن دفترچه های راهنمای وسایل خود، آنها را درون کاور قرار دهید و به پشت دستگاه ها بچسبانید.
▪ به خط کردن چاقوها
چاقوهای بزرگ را از داخل کشو در بیاورید و داخل جا چاقویی های رومیزی یا دیواری قرار دهید. برای این منظور می توانید از تخته های آهن ربایی استفاده کنید و چاقوها را به آن بچسبانید.
▪ استفاده صحیح از نرم افزرهای گوشی موبایل
هدف گوشی های موبایل هوشمند، آسان تر کردن زندگی مردم است نه افزودن به اضطراب های آنها. برای استفاده بهتر از اسمارت فون خود، بهتر است همه نرم افزارها و اپلیکیشن هایی که مشابه هم هستند در در یک جا و یک دسته بندی نگهدارید. کاربران اندروید می توانند اپلیکیشن App Folder را دانلود کنند تا همه برنامه هایشان در فولدرهای جداگانه دسته بندی شود. اگر از اپلیکیشنی بیشتر از سه ماه استفاده نکردید، آن را پاک کنید.
▪ یکجا کردن کیسه های پلاستیکی
اگر عادت به نگهداری کیسه های پلاستیکی زیر سینک ظرفشویی یا داخل فر دارید، بهتر است برای آنها یک جای مخصوص درست کنید. می توانید از سبدهای حصیری یا ساک کاغذی برای یکجا کردن آنها استفاده کنید.
