چه بخواهید و چه نخواهید، تعداد افراد لاغر که دوست دارند کمی چاق شوند، اصلا کم نیست و تا به حال تعداد بسیار زیادی از آنها به دفتر سیب‌سبز نامه و ایمیل فرستاده‌اند و درخواست رژیمی برای چاق شدن کرده‌اند، به همین خاطر ما هم سراغ دکتر رضا راست‌منش، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی رفتیم تا علل لاغری و چاق نشدن برخی افراد را بررسی کنیم و همچنین با راه‌حل‌هایی برای رفع لاغری آشنا شویم.
علت را پیدا کنید !
از بچگی لاغر بوده‌اید؟
لاغری می‌تواند ریشه در دوران مختلف زندگی داشته باشد، از زندگی جنینی گرفته تا لاغری دوران خردسالی، لاغری دوران قبل از بلوغ، لاغری دوران بلوغ و لاغری دوران میانسالی و کهنسالی. بدترین و مقاوم‌ترین نوع لاغری، لاغری‌های دوران جنینی و دوران قبل از بلوغ است چراکه بنیان بدن در این ۲ دوره شکل می‌گیرد. از جمله عوامل متعددی که می‌تواند در لاغری دخیل باشد می‌توان به علل روانی (نگرانی‌های شدید، اضطراب، افسردگی، حسادت، رقابت…)، علل غذایی (کم‌غذایی، بدغذایی، مشکلات سوء جذب غذایی، بی‌اشتهایی، بد اشتهایی)، علل پزشکی و هورمونی (پرکاری تیروئید، کمی هورمون رشد، پاسخ ناکافی بدن به هورمون رشد، جذب اندک، سوء جذب…) و علل دارویی (مانند مصرف موادی که باعث افزایش سوخت و ساز شده یا جذب را کاهش می‌دهند، همچنین مصرف موادی که باعث افزایش تخریب چربی و عضله و کاهش توان بدن برای ساخت اندام می‌شوند) اشاره کرد که از مهم‌ترین علل لاغری هستند، البته لاغری‌هایی با علل ژنتیک و کمیاب هم وجود دارند.
هرچه می‌خورید، چاق نمی‌شوید؟
باید شرایط چاقی را داشته باشید
با توجه به علل مختلف لاغری که گفته شد، درمان و چاق شدن به‌شرطی امکان‌پذیر است که با پزشک متخصص مشورت و شرح حال دقیق فرد لاغر بررسی شود. شاید این جمله را از زبان برخی افراد لاغر شنیده باشید که «چرا با اینکه من خوب غذا می‌خورم، اما باز هم لاغر هستم؟» ولی وقتی عادات غذا خوردن و سبک زندگی آنها توسط پزشک بررسی می‌شود، مشخص می‌شود نه‌تنها غذایی که می‌خورند، کافی و مناسب نیست، بلکه شرایط لازم بدنی برای افزایش وزن را هم ندارند و تمام این موارد در کنار هم برای چاق شدن لازم هستند. مصرف هرکدام از مواد غذایی آن هم در یک نسبت بهینه و به موقع، البته در شرایطی مناسب، برای افزایش وزن لازم هستند که در این میان بستر مناسب هورمونی هم یکی دیگر از موارد مهم زمینه‌ساز چاقی به شمار می‌رود.
لاغری دوران قبل از بلوغ، لاغری دوران بلوغ و لاغری دوران میانسالی و کهنسالی. بدترین و مقاوم‌ترین نوع لاغری، لاغری‌های دوران جنینی و دوران قبل از بلوغ است
فکر می‌کنید ضعیف هستید؟
همه لاغرها بیمار نیستند !
واقعیت این است که تعداد کمی از افراد دچار لاغری مفرط هستند که این لاغری مفرط به نوعی باعث کاهش اعتماد به نفس و بدشکلی بدن می‌شود و شاید شنیده باشید که برخی از این افراد به هیچ‌وجه خود را زیبا نمی‌دانند و با عباراتی مثل «عین چوب خشک شده‌ام!» یا «لباس در تنم زار می‌زند!» و… خودشان را توصیف می‌کنند! معمولا سیستم ایمنی این افراد ضعیف است و در مقابل کوچک‌ترین عوامل بیماری‌زا تحریک می‌شود.
بی‌اشتها هستید؟
ریشه‌اش را پیدا کنید
کم‌اشتهایی با اینکه می‌تواند علت لاغری باشد، اما در بیشتر موارد نشانه‌ای از یک مشکل مهم دیگر در بدن است و اینکه بخواهیم به زور قرص و شربت اشتها‌آور و هزار راه دیگر فقط اشتها را برگردانیم، می‌تواند بسیار خطرناک باشد و باعث اتلاف وقت طلایی در رسیدن به هدف شود. گاهی ممکن است کودک شما هیچ‌گونه کمبود غذایی نداشته باشد، با وزنی مناسب به دنیا بیاید، دارویی مصرف نکرده باشد، مشکل پزشکی نداشته باشد، فعالیت بدنی زیادی که منجر به لاغری شود نیز نداشته باشد اما صرفا به دلیل استرس شب‌های امتحان و رقابت شدید و مداوم با همکلاسی‌ها، میزان هورمون کورتیزول (هورمون استرس) در او بسیار بیشتر از سایر کودکان باشد که حضور سطح بالای هورمون کورتیزول، ساخت پروتئین و چربی را در بدن مختل کرده و مشکل لاغری شدید را در کودک ایجاد می‌کند اما مشخص شدن این مشکل، جز با انجام آزمایش هورمونی توسط پزشک، امکان‌پذیر نیست!
خود درمانی نکنید
شاید شما فقط به این فکر کنید که فرزندتان بی‌اشتهاست و تنها راه‌حل‌تان هم شربت اشتها‌آور باشد! همین امر می‌تواند فرصت رشد بهتر و حتی قد بلند شدن فرزندتان را از او بگیرد! یا مثلا فکر کنید مصرف هرچه بیشتر پروتئین و مکمل‌های پروتئینی برای چاق شدن شما کافی است اما یادتان باشد مصرف پروتئین مازاد بر نیاز، خود از طریق افزایش اثر دینامیک پروتئینی، باعث کاهش وزن می‌شود! پس لطفا خوددرمانی را فراموش کنید و هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید تا معضل لاغری‌تان، همیشگی و با راه‌های سالم درمان شود.
رهایی افراد بزرگسال از لاغری شرایط خاص خود را دارد و تجربیات متعدد و موفق روزمره نشان می‌دهد پیروی از برنامه غذایی واقعا نجات‌بخش است.
به خاطر داشته باشید تنها زیاد خوردن باعث خلاصی از لاغری نمی‌شود. بعضی از میوه‌ها، آبمیوه‌ها، عرقیات و عادت‌های غذایی و عادات زندگی خود باعث لاغری می‌شوند، بنابراین هیچ نسخه یکسانی برای همه افراد لاغر وجود ندارد که بتوان آن را به همه توصیه کرد. شرایط هر فرد باید توسط متخصص بررسی شود تا با توجه به شرایط اختصاصی او، رژیم تجویز شود و به این ترتیب است که می‌توانید از شر لاغری خلاص شوید!
برخلاف رژیم افراد چاق، رژیم‌هایی که برای افزایش وزن افراد لاغر تجویز می‌شود، معمولا زمان‌بر هستند و شاید حتی از یک ماه تا ۳ ماه زمان لازم باشد تا وزن فرد لاغر زیاد شود. عوض و بدل کردن کارشناس تغذیه با این تصور که رژیم غذایی این کارشناس موثر نبوده یا ترک عجولانه رژیم با این تصور که «جواب نمی‌دهد!» از اشتباهات رایج هستند. به یاد داشته باشید برای حل مشکل لاغری باید صبور باشید.
