آموزش کاشت سبزی خوردن در آپارتمان برای مصرف روزانه
خوشبختانه بذر بیشتر سبزیجات در هر شرایطی پرورش می یابد و برای این منظور می شود از جعبه های چوبی، سطل های پلاستیکی، گلدان های بزرگ و کوچک، انواع ظروف مایع ظرف شویی و حتی بطری های نوشابه خانواده استفاده کرد. مهم، عمق گلدان و آبیاری به موقع و تنظیم برنامه کوددهی آنها است.
آیا کاشت سبزی در آپارتمان ها هم شدنی است؟
ـ بله؛ بذر هر نوع سبزی (تره، شاهی، شنبلیله، ریحان، جعفری، گوجه فرنگی، فلفل رنگی، حتی کدو و بادمجان) را در هر زمان و هر فصلی می توان در آپارتمان (چه در بسترهای خاکی و چه غیرخاکی) کاشت و از خوردن آن لذت برد؛ مثلا پرلیت یک بستر غیرخاکی است که برای کاشت سبزیجات می توان از آن استفاده کرد اما رشد سالم آنها به کود مخصوصی نیاز دارد که در بازار چندان در دسترس نیست. بنابراین سبزی کاری در خاک، آن هم در فضای آپارتمانی، سهل و لذت بخش است.
هنگام شروع سبزی کاری در آپارتمان به چه ابزاری نیاز داریم؟
ـ بذر، خاک استاندارد، گلدان مناسب، دستکش، آبپاش کوچک، بیلچه و الک تنها ابزارهای کاشت سبزی در آپارتمان هستند. نکته مهم این است که در انتخاب بذر مناسب و خاک استاندارد از راهنمایی فروشندگان محصولات کشاورزی استفاده کنید تا با مرور زمان قدرت تشخیص آنها را به دست آورید و در واقع خودتان باغبان خبره ای شوید.
روش کار چگونه است؟
ـ برای کاشت سبزی در خانه روش های مختلفی وجود دارد. قدم اول انتخاب بذر مناسب و استاندارد است؛ بذر اصلاح شده ای که روی پایه مادری رسیده باشد. ابتدا بذرها را روز قبل از کاشت در آب ولرم می ریزیم و بین ۸ ساعت تا سه روز مجازیم آنها را در آب نگه داریم تا متورم شوند. سپس خاک مناسبی را انتخاب و الک می کنیم و به ارتفاع حداقل ۱۵ سانتی متر در یک گلدان که زهکش داشته باشد می ریزیم.
بذرها را از آب خارج و به روی یک پارچه یا روزنامه قدیمی منتقل می کنیم تا نم آنها گرفته شود. سطح خاک را می کوبیم و صاف می کنیم و بذرها را به صورت فاصله دار روی سطح خاک می پاشیم و روی بذرها را با کمی خاک می پوشانیم اما دقت کنید که اگر سایز بذر دو میلی متر باشد، حداکثر دو میلی متر باید روی آن با خاک پوشانده شود. در مرحله بعد، سطح مقطع گلدان را با یک برگ روزنامه می پوشانیم تا بذرها دقیقا زیر روزنامه قرار بگیرند و با یک آبپاش کوچک و روزانه دو تا چهار بار روی روزنامه آب می ریزیم تا سطح آن کاملا خیس شود و گلدان را دو تا پنج روز در گرم ترین جای ممکن قرار دهید.
باید گلدان را در معرض نور خورشید قرار دهیم؟
ـ خیر. حتی می توان گلدان آماده شده را دور از نور و در جای تاریک نگه داشت تا سبزی ها دو تا سه میلی متر رشد کنند و روزنامه آرام آرام بالا بیاید. در این مرحله، روزنامه را برمی داریم و مستقیما به گیاه آب می دهیم و در این مرحله گلدان را در معرض نور قرار می دهیم. هر چه نور بیشتری به سبزی ها برسد بهتر است اما اگر چنین فضایی در آپارتمان نداشتیم، می توانیم از لامپ های فلورسنت استفاده کنیم.
بعد از گذشت حدود دو هفته به گیاه کود می دهیم و ترجیحا از کود طبیعی استفاده می کنیم اما اگر این کود در دسترس نبود، سراغ کودهای شیمیایی استاندارد می رویم. البته دوز مورد نیاز روی بسته این کودها نوشته شده است و جای نگرانی نیست. اگر تمام این مراحل به درستی انجام شود بعد از گذشت حدود دو هفته سبزی ها آماده خوردن می شوند اما توصیه من این است که تا یکی دو بار این سبزی ها (به ویژه تره) را نخورید و با قیچی آنها را بچینید تا پایه آنها قوی تر شود.
و برای جلوگیری از آفت زدن سبزی ها چه کنیم؟
ـ برای جلوگیری از آفت زدن گیاهان هر از چند گاهی باید مقداری آب را با الکل مخلوط کنیم و به جای سم، روی سبزی ها بپاشیم. حتی اگر این سبزی های ما مورد حمله شته ها هم قرار گرفته باشند با این کار، آنها از بین می روند. از طرف دیگر، چون طی مراحل رشد از هیچ سمی هم استفاده نمی کنیم، سبزیجات کاملا ارگانیک (طبیعی) هستند. البته راه های زیادی برای پیشگیری از آفت زدگی گیاهان وجود دارد؛ مثلا می توانیم یک گلدان گیاه جعفری یا همیشه بهار را کنار گلدان سبزیجات خود بگذاریم. با این روش تا ۶۰ درصد از بیمار شدن گیاه و حمله شته ها کاسته می شود. حتی پژوهش های علمی نشان می دهد که موزیک هم می تواند تاثیر به سزایی بر سلامت گیاهان و جلوگیری از برخی آفت های آنها داشته باشد.
شما کاشت چه نوع سبزی هایی را در فصل بهار توصیه میکنید؟
ـ همه سبزی ها را می توان در این فصل کاشت و بسیار خوب هم رشد میکنند اما گاهی نحوه نگهداری و تغذیه خاک آنها با هم متفاوت است. مثلا گوجه فرنگی برای رسیدن (در مقایسه با گیاهان دیگر) به مواد غذایی بیشتری نیاز دارد و اگر ما دو هفته یک بار به خیار کود می دهیم، باید هفته ای دو بار به گوجه فرنگی کود بدهیم و هنگامی که گوجه ها نشاء شدند و چهار تا پنج سانتی متر رشد کردند باید به گلدان بزرگی منتقل شوند زیرا ریشه آنها قوی می شود و هر چه گلدان بزرگ تر باشد، بیشتر هم میوه می دهد. در مورد فلفل هم دقیقا همین طور است.
استفاده از کود، موجب آلودگی سبزی نمی شود؟
ـ ببینید، در واقع کود، تغذیه گیاه است اما لازم نیست که حتما از کودهای شیمیایی استفاده کنیم. بعد از الک کردن خاک، مقداری زغال در خاک بریزید تا وجود کربن مانع از بیمار شدن گیاه شود. حتی تفاله خشک شده چای، پودر استخوان و خاکستر چوب هم جزو کودهای ارگانیک محسوب می شود.
حرف آخر؟
ـ سبزی کاری در آپارتمان بسیار کم هزینه است اما نکته قابل توجه این است که با این روش هم لذت می برید و هم سبزی کاملا سالم، بهداشتی و ارگانیک میخورید. هنگام خرید بذر سبزیجات هم به خاطر داشته باشید که نعناع و پونه، بذر ندارند و باید آنها را از سبزی فروشی بخرید و بعد از ریشه دار کردن در خاک بکارید.