آمپول اریتروپویتین عوارض جانبی موارد مصرف منع دارویی
▪ موارد مصرف اریتروپویتین
اریتروپویتین برای درمان کم خونی، ناشی از فقدان اریتروپوتین در نارسایی مزمن کلیوی بکار می‌رود.
▪ مکانیسم اثر اریتروپویتین
این دارو با تحریک گیرنده‌های خود در سلول‌های مادر گویچه‌های قرمز در مغز استخوان، تکثیر و تمایز اریتروئیدها را تحریک می‌کند.
▪ فارماکوکینتیک اریتروپویتین
پس از تزریق وریدی یا زیر جلدی، نیمه عمر حدود ۱۳-۴ ساعت می‌باشدو بخش ناچیزی از دارو در گویچه‌های قرمز و اندکی نیز در کبد متابوایزه و بخشی از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود. افزایش تعداد رتیکولوسیت‌ها پس از ۱۰-۷ روز و گویچه‌های قرمز هماتوکریست و هموگلوبین پس از ۶-۲ هفته مشاهده می‌شود. زمان لازم برای رسیدن به اوج غلظت از راه وریدی ۱۵ دقیقه و از راه زیر جلدی ۲۴-۵ ساعت است. میزان هماتوکریت ممکن است ۲ هفته پس از قطع مصرف دارو، شروع به کاهش نماید.
▪ منع مصرف اریتروپویتین
این دارو در مبتلایان به لوسمی اریتروئید و زیادی کنترل نشده فشارخون و حساسیت به آلبومین انسانی نباید مصرف شود.
عوارض جانبی اریتروپویتین
عوارض این دارو عبارتند از افزایش فشارخون یا بیشتر شدن آن به صورت وابسته به مقدار مصرف، افزایش میزان پلاکت‌ها به صورت وابسته به مقدار مصرف که با ادامه درمان برگشت پذیر است، علائم شبه آنفلونزا و آنافیلاکسی.
▪ تداخلات دارویی اریتروپویتین
در صورت مصرف همزمان این دارو با داروهای مهار کننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین یا تجویز آن در افرادی که کلیرانس پتاسیم آنان کاهش یافته، خطر بروز زیادی پتاسیم خون افزایش می‌یابد. این دارو با بالا بردن غلظت هموگلوبین، اثر داروهای موثر در آنژین صدری را افزایش می‌دهد.
هشدار ها اریتروپویتین
▪ در صورت ابتلای بیمار به بیماری ایسکمیک عروقی، ترومبوسیتوز، سابقه تشنج، بیماری‌های بدخیم و نارسایی مزمن کبدی باید با احتیاط مصرف شود.
▪ قبل و در طول درمان با این دارو، فشارخون، هموگلوبین و الکترولیت‌ها باید دقیقاً کنترل شوند.
▪ سایر عوامل ایجاد کننده کم خونی در نارسایی مزمن کلیوی مثل کمبود آهن یا فولات یا ویتامین B12 باید تصیح شوند.
▪ در صورتی که در هنگام مصرف دارو، درد مداوم شبه میگرنی بروز کرد، علامت افزایش شدید و ناگهانی فشارخون می‌باشد.
▪ این دارو ممکن است مقدار مورد نیاز هپارین را افزایش دهد.
▪ وجود همزمان عفونت‌ها یا بیماری‌های التهابی ممکن است موجب تغییر پاسخ درمانی به این دارو شوند.
توصیه های دارویی اریتروپویتین
▪ در صورتی که فشارخون بیمار کنترل نگردید، مصرف این دارو باید قطع شود.
▪ در طول مدت مصرف این دارو، در صورت نیاز باید مکمل آهن مصرف شود.
▪ در صورتی که تزریق وریدی این دارو با سرعت کم ( حداقل در عرض ۵ دقیقه) انجام شود، احتمال بروز علائم شبه آنفلونزا کاهش می‌یابد.
▪ مقدار دارو در تزریق زیر جلدی معمولاً ۳۰-۲۰% کمتر از مقدار تزریق وریدی این دارو است و این نکته باید هنگام تغییرات مصرف دارو در نظر گرفته شود. حداکثر حجم مجاز این دارو که می‌توان به صورت زیر جلدی در یک ناحیه تزریق نمود، ۱ میلی لیتر است.
▪ در صورت کمبود آهن، مسمومیت با آلومینیم یا عفونت، اثر دارو به شدت کاهش می‌یابد.
▪ در صورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو، به محض یادآوری آن نوبت بعدی فاصله زمانی زیادی نباشد. از دوبرابر کردن مقدار مصرف باید خودداری نمود.
