پای انسان به عنوان قلب دوم مطرح شده که نشانگر این است پا عضو بسیار مهمی در بدن بوده و سلامتی آن نیز از ضروریات زندگی است. یکی از اختلالات این عضو مهم، کج شستی یا قوز شست پاست، کج شستی به اختلالی گفته می شود که در آن شست پا به سمت سایر انگشتان متمایل می شود و حتی در موارد شدید به زیر انگشتان مجاور هم حرکت میکند.
تا کنون علتی برای این اختلال مشخص نشده و علی رغم اینکه عده‌ای معتقدند پوشیدن کفشهای نوک تنگ و پاشنه بلند عامل این بیماری است، عده‌ای دیگر زمینه‌های ژنتیکی را مسئول می‌دانند.
اما به طور کلی به نظر میرسد که هر دو عامل یعنی بروز اختلال در افرادی که زمینه ژنتیکی مساعد دارند وقتی به مدت طولانی از کفشهای نوک تیز و پاشنه بلند استفاده می‌کنند بیشتر خواهد بود.
کفشهای پاشنه بلند از طریق تغییر بیومکانیک فشار زیادی بر روی استخوان های کف پا وارد میکند که میتوانند عامل بسیاری از بیماریهای مرتبط با پا باشد، البته نمی‌توان به طور قطع گفت که کج شستی در زنان که بسیار شیوع دارد فقط به دلیل کفشهای پاشنه بلند است.
قوز شست در واقع زاییده کج شستی طولانی مدت است که به صورت تورم و قرمزی روی قاعده شست خود را نشان می دهد و می تواند دردناک نیز باشد و از آنجایی که انحراف محور شست پا در تغییر عملکرد پا موثر است بنابراین در نواحی مختلفی از کف پا می توانیم کلفت شدن پوست یا حتی میخچه‌های دردناک را ببینیم.
اقدامات موثر در پیشگیری از این اختلال
اگرچه در گذشته برای جلوگیری از پیشرفت این اختلال استفاده از اورتوزهای بین انگشتی توصیه می شد ولی امروزه از آنجا که ریشه اصلی اختلال در استخوان قاعده شست است و نه خود شست، این اورتوزهای بین انگشتی دیگر توصیه نمی‌شوند و حتی گاهی باعث دردناک شدن انگشت هم می‌شوند.
عواملی که به نظر می رسند باعث کندی روند پیشرفت قوز شست پا می شوند شامل کاهش وزن در افراد چاق، عدم استفاده از کفشهای پاشنه بلند و نوک تیز و استفاده از کفی طبی در افرادی که دارای صافی کف پا هستند.
در زمانی که رعایت عوامل پیشگیرانه مفید نبود و این اختلال دردناک و کج شستی زیاد از حد شد، جراحی تنها راه حل خواهد بود که در حال حاضر حدود ۲۰ نوع روش مختلف جراحی وجود دارد.
