مصرف تخم کتان در دوران بارداری
تصور بر این است که مصرف خوراکی تخم کتان در دوران بارداری با مضراتی همراه می باشد، چرا که تخم کتان می توانید عملکردی شبیه به هورمون استروژن داشته باشد. برخی از متخصصین معتقدند که این موضوع می تواند در دوران بارداری مشکلاتی را به همراه داشته باشد، هر چند تا به امروز شواهد علمی و بالینی قابل استنادی در خصوص مضرات مصرف تخم کتان در دوران بارداری ارائه نشده است.
مضرات تخم کتان در دوران شیردهی
تاکنون مطالعات کمی در خصوص بی زیان بودن مصرف تخم کتان در دوران شیردهی صورت گرفته است و در میان محققان در این خصوص توافق نظری وجود ندارد. در حالی که بسیاری از متخصصان مراقبت و نگهداری از کودکان، مصرف روغن دانه کتان را در دوران شیردهی بی زیان می دانند ولی برخی از مهمترین نهادهای پزشکی در جهان مصرف آن را توصیه ننموده اند، برای نمونه وب سایت معتبر مایو کلینیک، وابسته به کلینیک مایو، اشاره دارد که بنابر تحقیقات صورت گرفته بر روی جانوران، در خصوص مصرف روغن دانه کتان در دوران شیردهی، نتایج نشان می دهد که برخی مخاطرات در خصوص مصرف روغن دانه کتان در دوران شیردهی وجود دارد، هر چند مایو کلینیک در خصوص اینکه چه خطراتی وجود دارد، توضیحی نداده است. از سوی دیگر وب سایت کلی مام که یکی از وب سایت های معتبر در زمینه شیردهی می باشد، معتقد است که مصرف روغن دانه کتان در دوران شیردهی هیچ گونه عوارضی ندارد. به هر روی توصیه می شود قبل از مصرف هر گونه مکملی در دوران شیردهی، با پزشک خود مشورت کنید.
اختلالات خونریزی
یکی از مواردی که شاید بتوان آن را از مضرات تخم کتان برشمرد، تاثیر آن بر انعقاد خون است. تخم کتان می تواند فرایند لخته شدن خون را کُند نماید و این نگرانی وجود دارد که مصرف تخم کتان خطر خونریزی را در افرادی که دچار اختلالات خونریزی هستند افزایش دهد. بنابراین اگر دچار اختلالات خونریزی هستند از مصرف تخم کتان (بذر کتان/دانه کتان) اجتناب نمایید.
دیابت
برخی شواهد در دست است که نشان می دهد مصرف تخم کتان می تواند قند خون را پایین بیاورد و ممکن است تاثیر بعضی از داروهای دیابت را در کاهش قند خون، افزایش دهد. اما این نگرانی نیز وجود دارد که خوردن تخم کتان سبب گردد تا قند خون خیلی پایین رود. بنابراین اگر به دیابت مبتلا هستید و تخم کتان (بذر کتان) مصرف میکنید، لازم است به دقت بر قند خون تان نظارت نمایید.
انسداد دستگاه گوارش
افرادی که دچار انسداد روده یا تنگی مری یا التهاب و تورم روده می باشند باید از مصرف تخم کتان بپرهیزند. علت این موضوع آن است که مقدار زیاد فیبر موجود در تخم کتان ممکن است باعث تشدید انسداد گردد.
سرطان سینه، رحم و دیگر بیماری های مرتبط با هورمون ها
از آنجایی که تخم کتان ممکن است عملکردی شبیه به هورمون استروژن داشته باشد، لذا این نگرانی وجود دارد که مصرف دانه کتان در افراد مبتلا به بیماری های مرتبط با هورمون ها، سبب تشدید بیماری گردد. برخی از این بیماری ها عبارتند از سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان تخمدان، آندومتریوز و فیبرم های رحمی. با این حال برخی از تحقیقات اولیه آزمایشگاهی و مطالعات بر روی جانوران در خصوص مصرف دانه کتان نشان می دهد که ممکن است [بر خلاف آنچه در بالا گفته شد] مصرف این ماده با استروژن مقابله نموده و در برابر سرطان های وابسته به هورمون، از بدن محافظت نمایند. به هر روی، تا زمانی که تحقیقات بیشتری در این خصوص صورت گیرد، در صورت که به بیماری های با منشا هورمونی مبتلا هستید، از مصرف بی رویه تخم کتان بپرهیزید. (برگرفته از مقاله خواص تخم کتان)
بالا بودن سطح تری گلیسیرید خون (هایپر تری گلیسریدمی)
اگر از تخم کتانی استفاده میکنید که تا حدودی چربی آن گرفته شده است و نسبت به تخم کتان معمولی دارای مقدار کمتری آلفا لینولئیک اسید می باشد، ممکن است مصرف آن سبب افزایش سطح تری گلیسیرید خون شود. اگر تری گلیسیرید خون تان خیلی بالا است از مصرف تخم کتان یا همان دانه کتان بپرهیزید.
مضرات تخم کتان برای افراد دارای فشارخون پایین
مصرف خوراکی تخم کتان ممکن است باعث کاهش فشارخون دیاستولیک گردد. از لحاظ تئوری خوردن دانه کتان در افرادی که فشارخون شان پایین است ممکن است موجب شود تا فشارخون بسیار پایین برود و سلامت فرد را تهدید کند، به همین دلیل اگر فشارخون تان پایین است این موضوع را مد نظر داشته باشید.
فشارخون بالا
خوردن تخم کتان ممکن است باعث کاهش فشارخون دیاستولیک شود که در بخش قبل هم به آن اشاره شد، به همین دلیل اگر افراد دچار فشارخون بالا در کنار مصرف داروهای تجویز شده برای کاهش و کنترل فشارخون، تخم کتان هم مصرف کنند، این احتمال وجود دارد که فشارخون شان بسیار پایین رفته و سلامت شان به خطر افتد. از این رو افراد دارای فشارخون بالا باید این موضوع را مد نظر داشته باشند.
حساسیت و واکنش آلرژیک
هر چند واکنش آلرژیک و حساسیت به تخم کتان بسیار نادر است، اما بنا برا اعلام UMHS، در مواردی افراد پس از مصرف تخم کتان دچار واکنش های شدید آلرژیک شده اند. علائم این واکنش های آلرژیک ممکن است شامل درد شکم، تهوع و استفراغ باشد. همچنین بروز آنافیلاکسی نیز گزارش شده است. آنافیلاکسی نوعی واکنش آلرژیک شدید است که می توانید زندگی شخص را به مخاطره اندازد و شامل کاهش شدید فشارخون و دشوار شدن تنفس می باشد.
عوارض مصرف بیش از اندازه تخم کتان
در خصوص عوارض تخم کتان در صورت مصرف بیش از حد، تحقیقاتی بر روی حیوانات صورت گرفته است. بر این اساس مصرف بیش از اندازه تخم کتان یا اصطلاحا اُور دوز (Overdose) تخم کتان می تواند سبب تنگی نفس، تنفس سریع و دشوار شدن راه رفتن گردد. همچنین مصرف بیش از اندازه تخم کتان ممکن است باعث بروز تشنج و فلج شدگی گردد.
دیگر مضرات تخم کتان (عوارض احتمالی)
به احتمال زیاد مصرف خوراکی تخم کتان برای بیشتر افراد بالغ بی زیان است. اضافه نمودن تخم کتان به رژیم غذایی و برنامه غذایی ممکن است باعث افزایش دفعات مدفوع کردن گردد. همچنین خوردن تخم کتان ممکن است دارای عوارض جانبی بر عملکرد دستگاه گوارش شده و باعث بروز نفخ، گاز، شکم درد، دل درد، اسهال، یبوست و حالت تهوع گردد. هر چه میزان مصرف تخم کتان بیشتر باشد، آثار جانبی آن هم احتمالا بیشتر می شود.
این نگرانی وجود دارد که مصرف خیلی زیاد تخم کتان باعث انسداد روده ها شود که علت این موضوع وجود ترکیبات ملین حجم دهنده در تخم کتان است. برای جلوگیری از این اتفاق، تخم کتان را با مقدار زیاد آب میل نمایید.
آیا تخم کتان باعث سرطان پروستات می شود؟
برخی محصولات غذایی تخم کتان وجود دارد که از تخم کتانی که تا حدی چربی آن گرفته شده ساخته شده اند، یعنی تخم کتانی که میزان آلفا لینولئیک اسید (ALA) موجود در آن کمتر از کمتر از حالت عادی است. اما چرا برخی افراد از ممکن است این نوع از تخم کتان را ترجیح دهند؟ در پاسخ باید گفت که برخی مردان با این تصور که مصرف آلفا لینولئیک اسید می تواند خطر بروز سرطان پروستات را افزایش دهد، سعی میکنند از این گونه محصولات استفاده نمایند. اما آیا چنین مسئله ای صحت دارد و باید افزایش احتمال ابتلا به سرطان پروستات را از مضرات تخم کتان به حساب آورد؟
پاسخ این است که به جای اینکه بگوییم آلفا لینولئیک اسید باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات می شود به منشا و مواد غذایی که این ماده را در بر دارند توجه کنیم. آلفا لینولئیک اسید در برخی مواد غذایی وجود دارد. آلفا لینولئیک اسید موجود در لبنیات و گوشت احتمال بروز سرطان پروستات را افزایش می دهد، اما آلفا لینولئیک اسیدی که دارای منشا گیاهی است، مانند آلفا لینولئیک موجود در تخم کتان به نظر نمی رسد که باعث سرطان پروستات گردد و تحقیقات دانشمندان نیز در بر دارنده نتایجی که حاکی از تاثیر مصرف تخم کتان در افزایش احتمال بروز سرطان پروستات باشد، نمی باشد. بنابر این مردان نباید نگران این موضوع باشند که آلفا لینولئیک اسید موجود در تخم کتان برایشان مضر باشد. اما از سوی دیگر این نگرانی وجود دارد که مصرف تخم کتانی که تا حدی چربی اش گرفته شده، سبب شود تا سطح تری گلیسیرید بدن بسیار بالا رود که این موضوع خطرناک است. بنا براین شاید بهتر باشد از مصرف این نوع محصولات اجتناب کنید و تخم کتان و عصاره تخم کتان را به شکل طبیعی آن مصرف نمایید.
توضیحات داده شده در بالا برای افراد سالم بود که نگران این موضو هستند که با مصرف تخم کتان دچار سرطان پروستات شوند، اما اگر فردی در حال حاضر به این بیماری دچار است باید در مصرف تخم کتان جانب احتیاط را نگه دارد و پیش از مصرف با پزشک معالج خود مشورت کند.
آیا تخم کتان مسموم کننده است؟
تخم کتان چه به صورت خام مصرف شود یا به شکل پخته شده یا پودر شده یا به هر صورت دیگری، دارای مواد مغذی فراوانی است. هر چند تخم کتان خام دارای مقدار بسیار اندکی از عناصر کادمیوم و سیانید می باشد، اما احتمال اینکه مصرف این مواد در دوز بسیار کم موجود دارای هیچ گونه آثار جانبی و مضراتی باشد، بسیار کم است و نمی تواند در مقایسه با فواید بسیار تخم کتان (بذر کتان) قابل توجه باشد.
انجمن بهداشت ملی ایالات متحده (NHA) معتقد است که مقدار کادمیوم و سیانید موجود در تخم کتان نگران کننده نیست و بیان می دارد که سیانید در دیگر از مواد غذایی نظیر بادام، لوبیای لیما و مانیوک نیز وجود دارد. بنا بر اعلام انجمن بهداشت ملی ایالات متحده حتی مصرف ۶۰ گرم تخم کتان در روز، در حدود نصف فنجان یا بیشتر، بعید است که خطری به همراه داشته باشد. این در حالی است که میزان مصرف تخم کتان برای تامین اسیدهای چرب امگا ۳ مورد نیاز بدن، حدود ۱ قاشق غذاخوری در روز است که خیلی کمتر از نصف یک فنجان می باشد.
