چغندر دو نوع است: یک نوع آن چغندر معمولی است به رنگ بنفش تیره و یا قرمز (لبو) و نوع دیگر آن چغندر قند است و به رنگ زرد روشن که این چغندر به مقدار بسیار زیاد در نقاط مختلف دنیا برای استفاده از شکر آن، کشت می شود.
چغندر، گیاهی است با برگهای پهن و درشت یا برگهای مخروطی شکل که از آن به همراه دیگر سبزیجات در آش یا خورشت استفاده میکنند، گاهی هم آن را به همراه ماست مصرف میکنند.
چغندر خوب آن است که زیاد در خاک نمانده باشد زیرا چغندری که زیاد رسیده باشد سفت می شود.
چغندر پیر معمولاً گردنی باریک دارد و شیارهایی روی آن به وجود می آید. چغندر خام، عسل گیاهی است و خداوند بعد از عسل، شفا را در چغندر قرار داده است، بر همین اساس می توان به ارزش چغندر پی برد. برای آنکه پوست چغندر پخته به آسانی کنده می شود، باید وقتی گرم است از آب گرم بیرون آورده و درون آب سرد قرار دهید تا به راحتی پوست آن جدا گردد.
چغندر دارای پروتئین – چربی – ویتامینهای A، B1، B2، B3 و C – مواد ازته – مواد قندی و املاح معدنی چون فسفر، کلسیم و آهن است.
خواص چغندر
▪ طبیعت چغندر گرم و تر است.
▪ مصرف چغندر بیماری جذام را از بین می برد.
▪ چغندر، عقل را زیاد میکند.
▪ شیره چغندر یکی از بهترین شیره های سبزی است که به ساختن گلبولهای قرمز خون کمک
میکند، خون را تصفیه کرده و جریان خون را بهبود می بخشد. از این رو مصرف چغندر به خانمها بسیار توصیه می شود.
▪ چغندر قرمز یا لبو به دلیل داشتن فیبر فراوان که خاصیت کاهش چربی خون را دارد و همچنین اسید فولیک، بهتر است در سبد غذایی بیماران قلبی و زنان باردار قرار بگیرد.
▪ لبو دارای مقادیر فراوان آهن در کنار ویتامین ((ث)) و اسید فولیک است که از بروز کم خونی در افراد بویژه دختران جوان ممانعت میکند.
▪ املاحی که در شیره چغندر وجود دارد، یک پاک کننده بسیار عالی برای کبد، کلیه و کیسه صفرا است.
▪ چغندر ملین، نرم کننده و ادرارآور است و در رفع یبوست نقش عمده ای را ایفا میکند. همچنین اهمیت به سزایی در دستگاه گوارش دارد.
▪ درمان کننده التهاب مجاری ادرار است.
▪ چغندر برای درمان التهاب مثانه، بواسیر و بیماری های پوستی بسیار مفید است. اشتها را نیز زیاد میکند.
▪ چغندر مانند هویج دارای کاروتن است که در معده تبدیل به ویتامین A
می شود.
▪ خوردن چغندر پخته، برای رعشه مفید است خصوصاً اگر برگ آن سرخ رنگ باشد.
▪ برگ چغندر خام ورم طحال را بهبود می بخشد.
▪ چغندر مخلوط با آب هویج دفع کننده سنگ کیسه صفراست.
▪ خوردن چغندر، در هوای خشک خصوصاً در فصل زمستان مؤثر تر است و به همه، خصوصاً پیران بسیار توصیه می شود.
▪ شستشوی سر با جوشانده برگ چغندر، شوره و چربی مو را از بین می برد و ضد شپش است.
▪ قرار دادن دست و پای ترک خورده در آب گرم شده برگ چغندر، موجب بر طرف شدن عارضه می شود.
▪ ضماد برگ چغندر با عسل جهت رفع طاسی و زگیل مؤثر می باشد و چنانچه با حنا مصرف شود برای رویاندن مجدد مو و نکویی آن تأثیربه سزایی خواهد داشت.
▪ مصرف چغندر برای درد مفاصل و نقرس مفید است چون مقدار زیادی آنتی اکسیدان دارد.
▪ در استعمال خارجی برای پانسمان زخم و درمان تاول استفاده می شود.
▪ شربت چغندر بهترین نوشابه و تقویت کننده بدن و دافع سموم بدن است (برای تهیه شربت چغندر، با آبمیوه گیری آب سه تا چهار عدد چغندر خام را بگیرید و آن را با یک لیوان آب معدنی مخلوط کنید).
