حساسیت در بهار در واقع واکنش شدید سیستم ایمنی بدن به مواد آلرژی زا مثل گرده گل‌ها و گیاهانی است که در هوا پخش می‌شود. حداقل ۲۵ درصد افراد به آلرژی‌های فصلی به خصوص در فصل بهار مبتلا می‌شوند.در واقع حساسیت‌های فصلی در برخورد با بیش از ۱۳۰ هزار ماده آلرژی زا به وجود می‌آید که از راه‌های تنفسی، تماس‌های پوستی، خوردن و آشامیدن وارد بدن می‌شود و برخی افراد نیز به طور ژنتیکی آلرژی را از خانواده شان به ارث می‌برند.
به گفته پزشکان سیستم ایمنی بدن در مواجهه با مواد آلرژی‌زا باعث ترشح هیستامین‌ها می‌شود که عوارضی چون عطسه، تورم چشم‌ها، قرمزی صورت، خارش پوستی و در برخی افراد مشکلات تنفسی و گوارشی را همراه می‌آورد. البته عواملی مثل کار و فعالیت زیاد، کاهش میزان خواب شبانه، انجام ورزش‌های سنگین، قرار گرفتن در محیط‌های آلوده، مصرف دخانیات و مواد مخدر و مصرف بی رویه آنتی بیوتیک‌ها هم می‌تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و احتمال بروز آلرژی را بیشتر کند.
خیلی‌ها درمان آلرژی را جدی نمی‌گیرند و منتظر می‌شوند تا این فصل بگذرد. اما درمان نشدن حساسیت می‌تواند مشکلات زیادی همراه داشته باشد.
دکتر ابراهیم رزم‌پا متخصص گوش
حلق و بینی می‌گوید: در صورتی که آلرژی به ویژه در سنین پایین، درمان نشود می‌تواند بین ۱۰ تا ۲۰ درصد به آسم تبدیل شود. همچنین عدم درمان آلرژی می‌تواند پولیپ بینی را سبب شود که پولیپ بینی نیز عوارض دیگری را به دنبال داشته و می‌تواند در گوش و سینوس‌ها ایجاد مشکل کرده و سینوزیت‌های مقاوم به درمان‌های معمولی را باعث شود. همچنین عدم درمان به موقع آلرژی می‌تواند عفونت‌های مکرر گوش را به دنبال داشته باشد. بنابراین در عفونت‌های مکرر گوش و سینوزیت‌های مقاوم به درمان معمولی، باید بیماری‌های زمینه‌ای فرد بررسی شود که یکی از این بیماری‌های زمینه‌ای می‌تواند آلرژی باشد.
از دارو تا میوه درمان آلرژی معمولا با مصرف آنتی هیستامین‌ها انجام می‌شود. به گفته دکتر رزم پا این نوع دارو میزان وسیعی از نشانه‌ها را متوقف می‌کند. البته نقش آنها موقتی است و درمان قطعی نیست. اسپری‌ها و قطره‌ها راه‌های درمان دارویی دیگری است که مستقیما به موضع اثر می‌کنند. همچنین تجویز به موقع قطره‌های چشمی می‌تواند به پیشگیری و کنترل علائم کونژکتیویت آلرژیک کمک کند.البته برای استفاده از این داروها باید نکاتی را هم رعایت کنیم.
این متخصص می‌گوید:برخی اسپری‌ها حاوی ترکیبات کورتون برای کنترل علائم آلرژی، به صورت موضعی و به منظور کمتر کردن عوارض استفاده از کورتون، استفاده می‌شود. این اسپری‌ها نباید به صورت مداوم استفاده شود؛ چرا که استفاده طولانی مدت از آنها خشکی مخاط بینی و عوارضی مانند خونریزی را به دنبال دارد. ترکیبات کورومولین نیز حالت پیشگیرانه داشته و کم عارضه‌تر هستند. این ترکیبات از نظر تسکین علائم، موثر نیستند و در کودکان و زنان باردار و با مدت زمان بیشتری قابل استفاده هستند. شست وشوی بینی با سرم نمکی هم به باز ماندن راه‌های هوایی کمک زیادی کرده و علائم آلرژی را تا حدودی کم می‌کند.
درکنار درمان دارویی بر نقش رژیم غذایی در بهبود شرایط فردی که حساسیت دارد و حتی پیشگیری از این مساله تاکید زیادی شده است.
اگر هر سال درگیر این آلرژی می‌شوید بهتر است امسال مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان را بیشتر مصرف کنید. نوشیدنی‌هایی مثل چای سبز که آنتی اکسیدان زیادی دارند واکنش‌های آلرژیک را در بدن متوقف می‌کنند. انواع توت (غیر از توت فرنگی)، مثل لوبیا چیتی، لوبیای سویا، گردو، جو، جو دو سر، ادویه میخک، دارچین و پونه وحشی، می‌تواند به شما کمک کند.
اما در مقابل غذاهای سرشار از چربی‌های اشباع شده با تضعیف سیستم ایمنی بدن، آلرژی فصلی را تشدید می‌کند. دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و رژیم درمانی می‌گوید:کسانی که وزن خود و نسبت توده عضلانی و بافت چربی بدن شان را در حد طبیعی حفظ کرده‌اند، علائم آلرژی را کمتر از سایر افراد بروز می‌دهند.
برخی از غذاها هم باعث افزایش یا کاهش عوارض ناشی از آلرژی خواهند شد. سویا،تخم مرغ، ماهی، خربزه، گوجه فرنگی، بادمجان، گوجه سبز و برخی از شکلات‌ها می‌تواند عوارض ناشی از آلرژی‌های فصلی را تشدید کند. اگر از مواد غذایی صنعتی و کارخانه‌ای فرآوری شده زیاد استفاده می‌کنید باید بدانید که این مواد غذایی به دلیل وجود نگهدارنده‌ها، رنگ‌های مصنوعی و طعم دهنده‌های موجود در آنها، آلرژی را بیشتر می‌کنند.
آجیل‌های کهنه، کنسروها، کمپوت‌ها و غذاهایی که به مدت طولانی فریز می‌شود، شیرینی‌های خامه‌ای، سس مایونز، روغن‌های جامد و فست فودها تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن است و می‌تواند به تشدید عوارض ناشی از آلرژی‌های فصلی کمک کنند.
اما با مصرف انواع ویتامین‌های گروه B مانند غلات، گوشت، لبنیات، انواع سبزی‌های برگ سبز تیره مثل اسفناج، کرفس و انواع ویتامین‌های گروه C
مانند مرکبات و سبزی‌های تازه و نیز سبزیجات غنی از ویتامین A همچون هویج می‌توانید از شدت عوارض ناشی از آلرژی‌ها کم کنید. به گفته دکتر جعفریان مصرف ماست کم چرب به خصوص ماست پروبیوتیک حساسیت را در افراد مستعد آلرژی کمتر می‌کند و با خوردن روزانه ۲ تا ۳ لیوان ماست از ماه‌های قبل از شروع فصل آلرژی زا در مقابل حساسیت‌های فصلی ایمن می‌شوید.
دوری از گرده‌ها
غیر از دارو و رژیم غذایی نکات خاصی را هم باید رعایت کنید.اگر کسی حساسیت دارد باید در تمام شرایط در و پنجره‌های خانه و خودروی او بسته باشد. اگر در محیطی قرار داشته‌اید که احتمال نفوذ گرده‌ها در لابه‌لای موها و لباس‌هایتان وجود دارد، لازم است قبل از خواب حمام کرده و لباس‌های تان را عوض کنید.حیوانات کوچک هم می‌توانند باعث تشدید حساسیت شوند پس بهتر است در این دوران از آنها فاصله بگیرید.
جارو کردن منزل با جاروبرقی میزان گرده‌ها را در خانه کم می‌کند. قبل از استفاده از جاروبرقی، کیسه آن را حتما نگاه کنید و اگر سه چهارم آن پر بود، آن را خالی یا کیسه اش را عوض کنید.تمیز نگه داشتن و گردگیری اسباب و اثاثیه منزل مثل مبلمان، فرش‌ها، بالش‌ها و لباس‌ها از پخش شدن گرده گل‌ها و گیاهان در فضای منزل جلوگیری می‌کند.
سعی کنید هنگامی که میزان گرده گل‌ها و گیاهان در هوا خیلی بالاست یعنی بین ۵ تا ۱۰ صبح و عصرها، از منزل خارج نشوید و در هوای آزاد قرار نگیرید. هنگام راه رفتن بر روی چمنزار و انبوه برگ‌های ریخته شده از درختان به صورتتان ماسک بزنید، زیرا در این حالت، گرده گیاهان و اسپور قارچ‌ها در هوا زیادند.با رعایت این نکته‌ها می‌توانید تا حدود زیادی حساسیت را کنترل کنید و شما هم از فصل بهار و زیبایی‌هایشان بهره ببرید.
