سرم دکستران عوارض جانبی موارد مصرف منع دارویی
▪ موارد مصرف دکستران ۷۰
دکستران ۷۰ یک افزایش دهنده حجم پلاسما است که در درمان شوک هیپوولمیک کاربرد دارد. بطوریکه یک محلول ۶% دکستران ۷۰ باعث اعمال یک فشار کلوئیدی اسموتیک مشابه با پروتئین‌های پلاسما می‌شود و بنابراین باعث انبساط کمتر حجم پلاسما نسبت به دکستران با وزن مولکولی کمتر می‌شود. اگرچه به علت سرعت دفع کلیوی کمتر، مدت زمان انبساط حجم طولانی‌تر است. دکستران ۷۰ همچنین باعث کاهش ویسکوزیته خون و مهار رسوب و تجمع گلبول‌های قرمز خون می‌شود و از آن در پیشگیری از اختلالات ترومبوآمبولیک بعد از اعمال جراحی استفاده می‌شود.
دکستران ۷۰ به طریق انفوزیون داخل وریدی تجویز می‌شود و به صورت محلول ۶% در محلول کلرید سدیم ۹/۰% یا گلوکز ۵% وجود دارد. دوزهای تجویزی بستگی به شدت از دست رفتن پلاسما بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی‌لیتر انفوزیون با سرعت ۲۰ تا ۴۰ میلی‌لیتر در دقیقه است. دوز حداکثر پیشنهاد شده در طی ۲۴ ساعت اول ۲۰ و بعد از آن۱۰میلی لیتربه ازای هر کیلوگرم در هر روز است. درمان نباید بیش از ۳ روز طول بکشد. همچنین ممکن است بیماران به تجویز خون، فاکتورهای انعقادی و الکترولیت‌ها نیاز پیدا کنند. جهت پروفیلاکسی آمبولی ریه یا ترومبوز وریدی در بیماران بارسیک متوسط تا بالا که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند، ممکن است دوز ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی لیتر طی ۴ تا ۶ ساعت جراحی یا بلافاصله بعد از آن تجویز شود و یک دوز ۵۰۰ میلی لیتر باید درروز بعد داده شود و در افراد بارسیک بالا دوزهای متناوب بعدی باید تا ۲ هفته بعد از عمل جراحی تجویز شوند.
جهت کمک به هیستروسکوپی یک محلول ۳۲% دکستران ۷۰ به عنوان شستشو و رقیق‌سازی مایعات بصورت آرام در رحم تزریق می‌شود. دکستران ۷۰ همچنین از اجزای تشکیل دهنده اشک مصنوعی است.
▪ فارماکوکینتیک دکستران ۷۰
بعد از انفوزیون داخل وریدی، دکستران با وزن مولکولی بیشتر از ۰۰۰/۵۰ به آرامی به گلوکز متابولیزه می‌شود. مقادیر کم دکستران از طریق مسیر گوارشی و در مدفوع دفع می‌شود. حدود ۵۰% از دکستران ۷۰ به صورت تغییر نکرده در طی ۲۴ ساعت در ادرار دفع می‌شود.
عوارض جانبی دکستران ۷۰
انفوزیون dextran گاهاً باعث ایجاد واکنش‌های افزایش حساسیت همانند تب، احتقان بینی، درد مفاصل، کهیر، افت فشارخون و برونکواسپاسم می‌شود. واکنش‌های آنافیلاکتیک شدید به ندرت رخ می‌دهند و می‌توانند کشنده باشند. آنتی بادی‌های واکنشی دکستران می‌توانند در پاسخ پلی ساکاریدهای باکتریایی یا رژیمی در بیمارانی که قبلاً دکستران دریافت نکرده‌اند بالا برود. حالت تهوع و استفراغ نیز گزارش شده است که این واکنش‌ها بعد از قطع مصرف دکستران بهبودمیابند.استفاده ازدکستران۱میتواندباعث عدم تشکیل انتی بادی های واکنشی دکستران و بنابراین عدم واکنش‌های افزایش حساسیت گردد.
▪ هشدار ها دکستران ۷۰
انفوزیون دکستران باعث ایجاد یک رقیق سازی پیش‌رونده در ظرفیت حمل اکسیژن و همچنین در فاکتورهای انعقادی و پروتئین‌های پلاسما می‌گردد و می‌تواند باعث اضافه بار سیستم گردش خون شود. بنابراین در بیماران مبتلا به نارسایی شدید قلبی، اختلالات خونریزی دهنده مثل هیپوفیبرینوژنمیا یا ترومبوسیتوپنی و در نارسایی کلیوی، خونریزی، بیماری‌های مزمن کبدی و افرادی که در معرض خطر ایجاد ادم ریوی یا نارسایی قلبی هستندمصرف آن ممنوع است. در حین اولین دوره انفوزیون فشار ورید مرکزی باید مراقبت گردد تا اضافه بار مایع کشف شود. همچنین باید بیمار در مراحل اولیه دوره انفوزیون تحت نظر باشد و در صورت ظهور علائم واکنش آنافیلاکتیک بایستی انفوزیون سریعاًمتوقف شود. نباید اجازه داد که هماتوکریت به زیر ۳۰% افت کند و تمام بیماران باید از نظر علائم اولیه عوارض خونریزی تحت نظر باشند. زمان خونریزی(bleeding time) مخصوصاً در بیمارانی که حجم‌های زیادی dextran دریافت می‌کنند ممکن است افزایش یابد. کمبود فاکتورهای انعقادی باید اصلاح و تعادل مایع و الکترولیت‌ها باید حفظ شود. قبل و یا حداقل در طول انفوزیون دکستران بایستی دهیدراسیون اصلاح گردد تا جریان ادرار در حد مناسب حفظ شود. اثر ضد انعقادی هپارین ممکن است توسط دکستران تقویت شود. دکستران‌هایی با وزن مولکولی بالاتر ممکن است با گروه‌بندی خون و cross-match خون تداخل داشته باشند در حالی که دکستران‌های با وزن مولکولی پایین‌تر ممکن است با بعضی روش‌ها مداخله کنند. بنابراین حتی‌الامکان نمونه خونی باید قبل از تجویز انفوزیون دکستران جمع‌آوری گردد و به صورت فریز شده نگهداری شود تا زمانی که این آزمایشات مورد نیاز باشند موردمصرف قرار گیرد.
حضور دکستران ممکن است با اندازه‌گیری میزان گلوکز، بیلی روبین یا پروتئین در خون یا ادرار تداخل داشته باشد.
