طرز تهیه دمنوش گل پنیرک همراه خواص و مضرات آن
یک قاشق غذا خوری گل پنیرک را در یک قوری ریخته و آب با دمای ۸۰ درجه سانتی گراد روی آن می ریزیم و اجازه می دهیم که به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد.
در هندوستان از گیاه پنیرک به عنوان داروی لعابدار نرم کننده و خنک کننده استفاده می شود، ۳۰۰ گرم برگ خشک پنیرک را در یک لیتر آب می جوشانند و به عنوان مسکن می خورند.
استعمال جوشانده آن به صورت کمپرس گرم و حمام، در رفع ناراحتی های بواسیر، بعضی تومورها، ورم پلک چشم و غیره بین مردم معمول است.
از جوشاندن گل و برگ آن در نیم لیتر آب، محلولی به دست می آید که اثر نرم کننده در پوست بدن دارد و به صورت لوسیون مالیدن بر روی پوست، آرامش و نرمی خاصی به افرادی که دارای پوست حساس و لطیف هستند می بخشد.
برای تسکین ناراحتی‌های ناشی از تابش گرمای خورشید و آفتاب زدگی، جوشانده ۵۰۰ گرم گل یا ریشه گیاه را در یک لیتر آب تهیه کرده و پس از صاف کردن به ملایمت در محل سوختگی می مالند.
برای رفع سردردهای یک طرفه شدید، دل پیچه، ورم لوزه‌ها، درد گلو و آنژین اثر مفید دارد.
اثرات گل پنیرک، عمدتا مربوط به موسیلاژ و آنتوسیانین آن است که یکی از مهم ترین داروهای ضد سرفه و مفید برای رفع گرفتگی صدا است.
بهتر است پس از صاف کردن دم کرده، گل را کمی فشار داد تا تمام موسیلاژ استخراج شده و تفاله را دور بریزیم.
هنگام تهیه ی فرآورده، نباید بیش از ۵ دقیقه آن را بجوشانیم، چون باعث هیدرولیز موسیلاژ و کم اثر شدن محصول می شود.
در منابع جدید مصرف گیاه را برای درمان کم خونی، مفید گزارش نموده اند.
مهمترین اثرات گزارش شده گل پنیرک:
ضد درد، ضد التهاب، ضد عفونی کننده، قابض، ملین، ادرار آور، خلط آور و مقوی رحم.
خواص گل و برگ پنیرک، نزدیک به هم است؛ ولی اثرات گل به دلیل داشتن آنتوسیانین و لکوآنتوسیانین ها، کامل ترمی باشد.
برای استفاده از خواص کامل پنیرک، می توان مخلوطی از گل و برگ آن را مورد استفاده قرار داد.
تاثیر بر روی دستگاه ادراری و تناسلی:
دمنوش گل پنیرک ادرار آور است.
مقوی رحم می‌باشد.
دارای ویتامین A وB وC است و درمان بیماری‌های کلیه ومثانه بسیار موثر است.
برای سوزش مجاری ادراری مفید است.
دمنوش آن برای عفونت مثانه موثر است.
تاثیر بر روی غدد:
دمنوش پنیرک در سلامت کبد و پاک کردن آن موثر است.
برای درمان یرقان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تاثیر بر روی دستگاه تنفسی :
دمنوش گل‌های پنیرک به خاطر داشتن موسیلاژ، یکی از داروهای خوب ضد سرفه است.
برای رفع زکام به کار می‌رود.
تورم دهان و گلو را برطرف می‌سازد.
دمنوش ساقه و برگ آن ، گرفتگی صدا را برطرف می‌کند .
تاثیر بر وری دستگاه گوارش:
دمنوش پنیرک به عنوان ضد اسهال عمل می‌کند.
ملین است ویبوست را برطرف می‌سازد.
خلط آور است.
دمنوش گل پنیرک ، تورم‌های روده‌ای و معده‌ای را رفع می‌کند.
استعمال جوشانده آن به صورت کمپرس گرم و حمام در رفع ناراحتی‌های بواسیر ، بعضی تومورها، ورم پلک چشم و غیره موثر است.
در درمان دلپیچه کمک می‌کند.
تاثیر بر روی پوست:
دمنوش پنیرک در درمان جوش‌های پوستی کاربرد دارد .
از دمنوش غلیظ آنچه اثر نرم کننده پوست بدن را دارد به صورت لوسیون استفاده می‌شود.
خواص دیگر :
ترکیب پودر خشک شده پنیرک با روغن زنجبیل ، یک مسکن قوی برای درد می‌باشد.
از نظر طب سنتی گیاه پنیرک را معتدل می دانند، اخلاط غلیظ را رقیق و اخلاط خیلی رقیق را معتدل می کند. ساییدگی برگ آن برای شکستگی اعضاء مفید است، ترکیب آن با روغن زیتون برای سوختگی و عقرب گزیدگی مفید است، دم کرده ی ساقه و برگ آن با شکر، گرفتگی صدا را برطرف می سازد.
در درمان التهاب های تنفسی و جوش های پوستی کاربرد دارد، دارای ویتامین A و B و C است و در درمان بیماری های کلیه و مثانه بسیار مؤثر است، ضدسرفه و مرهم سینه است.
برگ و ریشه پنیرک اگر به شکل ضماد درآید و روی دمل و یا کورک قرار گیرد باعث می شود تا بسیار سریع سر باز کنند.
جوشانده ی آن برای عفونت های مثانه، اسهال خونی و سرفه های شدید موثر و مفید است، دم کرده ی آن برای کسانی که دچار یبوست و دارای معده و روده های تنبلی هستند، توصیه می شود.
در درمان برونشیت و استفراغ نیز استفاده می شود، به صورت غرغره در رفع تحریکات مخاط دهان و درد گلو اثر مفیدی دارد و همچنین برای رفع سوزش مجرای ادرار مفید است.
برای رفع جوش‌های صورت نیز می توان از پنیرک استفاده کرد ضمن اینکه درد و ناراحتی های محل جوش را تسکین می دهد و به صورت کمپرس یا لوسیون در درمان سوختگی ها موثر است.
برگ پنیرک به عنوان یکی از گیاهان مؤثر در عوارض سرماخوردگی به ویژه سرفه، در تعداد زیادی از فرمولاسیون های سرماخوردگی، مخلوط با گیاهان دیگر وجود دارد.
برای جمع آوری گل ها، بهتر است در زمان باز شدن گل ها که اکثرا در تابستان است، این کار صورت گیرد، جمع آوری برگ ها در فصل بهار باید صورت گیرد.
موارد منع مصرف:
– افرادی که سابقه آلرژی به گیاهان دارویی دارند باید در مصرف پنیرک احتیاط نمایند.
– بیماران مبتلا به دیابت و یا افرادی که بدنشان به تغییرات قند خون حساسیت نشان می دهد، باید با توجه بیشتری این گیاه را مصرف نمایند، زیرا ممکن است سبب کاهش قند خون گردد.
