قرص ناپروکسن عوارض جانبی موارد مصرف و منع دارویی
موارد مصرف
ناپروکسن در درمان آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت، آرتریت جوانان، درد، نقرس، التهاب غیر روماتیسمی، تب و قاعدگی دردناک مصرف می‌شود.
فارماکوکینتیک
این دارو بخوبی از دستگاه گوارش جذب می‌شود. نیمه عمر پلاسمایی آن حدود ۱۵-۱۲ ساعت است و به طور عمده از طریق ادرار دفع می‌شود. این دارو به میزان زیاد به پروتئین‌های پلاسما پیوند می‌یابد. این دارو در کبد متابولیزه می‌شود.
موارد منع مصرف
این دارو در صورت وجود سابقه واکنش آلرژیک شدید از قبیل آنافیلاکسی یا آنژیودام ناشی از آسپیرین یا سایر داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی یا پولیپ بینی همراه با اسپاسم برونش به علت مصرف آسپیرین، نباید مصرف شود.
هشدارها
این دارو در موارد زیر باید با احتیاط فراوان مصرف شود:
▪ بیماری التهابی یا اولسراتیو قسمت فوقانی یا تحتانی مجرای گوش (شامل بیماری Crohn، دیوتیکولیت، قرحه گوارشی، کولیت اوسراتیو)
▪ هموفیلی یا سایر اختلالات خونی شامل اختلال عملکرد انعقادی یا پلاکت‌ها
▪ عیب کار کلیه
▪ استوماتیت
▪ بیماران سالخورده (به علت عوارض کلیوی و کبدی)
▪ بیمارانی که احتمال بروز خونریزی و زخم گوارشی در آنها زیاد می‌باشد، خونریزی از ناحیه رکتوم و آنوس، هموروئید، التهاب و ضایعات رکتوم و آنوس و التهاب رکتوم (جهت مصرف شیاف).
عوارض جانبی
اختلالات گوارش شامل تهوع، استفراغ و دردهای شکمی و خونریزی گوارشی، بثورات جلدی، کهیر و آنژیوادم از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل دارویی
مصرف همزمان ناپروکسن با داروهای ضدانعقاد ممکن است باعث تشدید اثرات این داروها شود. مصرف همزمان ناپروکسن با لیتیم ممکن است باعث کاهش دفع لیتیم شود. اثرات داروهای مهارکننده گیرنده بتا مانند پروپرانولول در صورت مصرف همزمان با ناپروکسن ممکن است افزایش یابد. اثر کاهنده فشارخون تریامترن ، درصورت مصرف همزمان با این دارو ممکن است کاهش یابد. این دارو پیوند متوترکسات به پروتئین و میزان دفع کلیوی آن را کاهش می‌دهد. غلظت پلاسمایی سیکلوسپورین در صورت مصرف همزمان با این دارو افزایش می‌یابد. خطر بروز خونریزی در صورت مصرف همزمان اسیدوالپروئیک افزایش می‌یابد. مصرف همزمان این دارو با آسپیرین توصیه نمی‌شود.
نکات قابل توصیه
▪ این دارو نباید بیش از مقدار توصیه شده مصرف شود.
▪ در صورت مصرف این دارو در درمان آرتریت ، دوره درمان باید کامل شود. جهت دستیابی به پاسخ مطلوب ، ممکن است حداقل ۲ هفته زمان نیاز باشد.
▪ درصورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو، اگر رژیم درمانی بصورت یک یا دو قرص در روز باشد، در صورت بیاد آوردن طی یک یا دو ساعت پس از نوبت فراموش شده، آن نوبت باید مصرف شود. اگر رژیم درمانی بصورت بیش از دو قرص در روز باشد ، به محض به یادآوردن ،آن نوبت باید مصرف شود، مگر اینکه تقریبا زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد. مقدار مصرف بعدی نیز نباید دو برابر شود.
▪ دارو بهتر است همراه با غذا مصرف شود تا تحریک گوارشی کاهش یابد.
▪ مراجعه منظم به پزشک در صورت مصرف طولانی مدت، به منظور بررسی پیشرفت درمان توصیه می‌شود.
▪ احتمال بروز حساسیت به نور وجود دارد.
▪ در صورت مشاهده علائم شبیه آنفولانزا (لرز، تب یا درد عضلانی) قبل یا همزمان با بثورات جلدی ، باید به پزشک مراجعه شود
مقدار مصرف
▪ بزرگسالان:
به عنوان ضد روماتیسم، ۵۰۰-۲۵۰ میلی‌گرم دوبار در روز (هنگام صبح و خواب) مصرف می‌شود. به عنوان ضدالتهاب،ضد درد و ضد قاعدگی دردناک، ابتدا ۵۰۰میلی‌گرم و سپس ۲۵۰ میلی‌کرم هر ۸-۶ ساعت تا زمان کاهش درد مصرف می‌شود. شیاف این دارو به میزان ۵۰۰میلی‌گرم هنگام خواب همراه با مصرف خوراکی، استعمال می‌شود.
▪ کودکان:
به عنوان ضد روماتیسم، mg/kg/day10 در دو مقدار منقسم مصرف می‌شود.
اشکال دارویی
▪ Tablet :250mg
▪ Enteric Coated Tablet:500mg
▪ Suppository: 500mg
ناپروکسن چیست
ناپروکسن متعلق به دسته ای از داروها است که به نام دارهای ضد التهاب فاقد کورتون معروف هستند. ناپروکسن در تسکین دردهایی نظیر آرتریت (التهاب مفاصل)، رگ به رگ شدن عضلات یا ضرب دیدگی استخوان، کمردرد، نقرس و دردهای قاعدگی کابرد دارد. این گروه دارویی را به اصلاح NSAIDs می نامند.
این دارو با کاهش التهاب و تسکین درد به بهبود وضعیت بیمار کمک میکند.
ناپروکسن با مسدود کردن اثر آنزیم سیکلوکسیژناز، منجر به کاهش ساخت ماده ای شیمیایی به نام پروستاگلاندین در بدن می شود که مسئول ایجاد درد و التهاب در ناحیه ی آسیب دیده می باشند.در نتیجه با مهار آنزیم های سکلوکسیژناز و کاهش تولید پروستاگلاندین، درد و التهاب کاهش می یابد.
▪ این دارو بدون نسخه ی پزشک نیز در داروخانه ها بفروش می رسد.
پیش از مصرف ناپروکسن
▪ در صورت بارداری و یا شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید تا داروی مناسب شرایط شما را برایتان تجویز نماید.
▪ در صورت سابقه ی آسم، حساسیت، زخم معده یا دوازدهه و بیماری های گوارشی(مانند کرون)، بیماری قلبی یا عروقی، لوپوس، مشکلات کبدی، کلیوی، بیماری پارکینسون، صرع و سایر موارد به پزشک خود اطلاع دهید.
▪ در صورتی که سابقه ی فشارخون بالا و یا وجود لخته در عروق را دارید، پزشک خود را مطلع نمایید.
▪ از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجادکند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خوددر اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
▪ در صورت سابقه ی حساسیت به داروهای ضد درد (مانند آسپرین، ایندومتاسین، سلکوکسیبوایبوپروفن و…) به پزشک خود اطلاع دهید.
▪ در صورت سابقه ی قند یا کلسترول خون بالا به پزشک خود اطلاع دهید.
▪ در افراد بالای ۶۵سال این دارو باید احتیاط بیشتر و تحت نظر پزشک مصرف شود.
▪ در صورتی که سیگاری هستید، به پزشک خود اطلاع دهید.
نحوه صحیح مصرف ناپروکسن
▪ امروز انواع مختلفی از قرص خوراکی ناپروکسن ساخته شده ودر بازار دارویی موجود می باشد که معمولا نوع ساخت و روکش قرص، با هم متفاوت هستند. در نتیجه برای نصف کردن، حل کردن یا خرد کردن و همچنین نحوه ی مصرف دارو حتما بروشور موجود در جعبه را مطالعه نمایید زیرا برخی از قرص ها (مانند قرص های با روکش باز شونده در روده) نباید نصف یا جویده شوند.
▪ در صورت مصرف طولانی مدت، مقدار و تعداد دفعات مصرف در روز را از پزشک خود بپرسید. نسبت به شرایط، ممکن ۵۰۰میلی گرم تا ۱ گرم یعنی در یک تا دو نوبت در روز نیاز داشته باشید.
▪ مقدار مصرف این دارو در اطفال با توجه به سن آنها محاسبه می گردد.
▪ در صورت نیاز به مصرف کوتاه مدت (مانند کشیدگی تاندون و درد عضلانی)۲۵۰میلی گرم در سه تا چهار نوبت در روز می توان استفاده کرد. در برخی موارد توصیه می شود در صورت شدت درد، نوبت اول، دوبرابر (۵٠٠ میلی گرم ) مصرف گردد.
▪ برای حملات نقرس معمولا ٧۵٠میلی گرم در نوبت اول و سپس ٢۵٠میلی گرم هر هشت ساعت باید مصرف شود تا حمله ی درد نقرس فروکش نماید.
▪ در صورتی که ناپروکسن را بدون تجویز پزشک از داروخانه تهیه نموده اید، مصرف آن را بصورت ٢۵٠میلی گرم تا سه نوبت در روز و حداکثر تا سه روز ادامه دهید.
▪ بهتر است ناپروکسن را همراه با یک لیوان شیر یا پس از یک وعده غذای سبک مصرف نمایید تا عوارض گوارشی ناشی از آن کمتر شود.
▪ در صورتی که از ناپروکسن با روکش بازشونده در روده(EC) استفاده می نمایید، مصرف هرگونه داروی معده و شربت ضداسید معده را حداقل دوساعت با مصرف این دارو فاصله دهید.
▪ در صورت فراموشی یک نوبت مصرف دارو، از مصرف نوبت فراموش شده صرف نظر نمایید و نوبت بعدی را طبق برنامه مصرف نمایید. به هیچ وجه مقدار دارو در یک نوبت را دوبرابر ننمایید.
توصیه های ناپروکسن
▪ ممکن است در ابتدای مصرف پزشک شما جهت کاهش احتمال بروز عوارض گوارشی، ناپروکسن را با مقدار کم تجویز نماید.با این حال در صورتی که نیاز به مصرف طولانی مدت این دارو دارید،پزشک می تواند همراه آن،از دارو های محافظت کننده از معده تجویز نماید تا عوارض کاهش یابد.
▪ در صورت مصرف طولانی مدت، تحت نظر پزشک خود بمانید تا آزمایشات و معاینات دوره ای لازم ،انجام شود.
▪ در صورتی که مبتلا به آسم می باشید، ممکن است علائمی مانند خس خس سینه و مشکل تنفسی در شما با مصرف این دارو تشدید شود.در صورت بروز این عوارض ،این دارو را قطع نمایید و به پزشک خود مراجعه نمایید.
- در صورتی که قصد عمل جراحی یا درمان دندانپزشکی را دارید به پزشک خود در مورد مصرف این دارو اطلاع دهید.
عوارض شایع ناپروکسن
▪ علائم گوارشی مانند سوء هاضمه، سوزش سردل،معده درد و… از علائم شایع داروهای NSAIDs می باشد که برای کاهش آنها مصرف دارو پس از غذا توصیه می شود.در صورت ادامه دار شدن این عوارض با پزشک خود مشورت نمایید.
▪ جهت بهبود اسهال ناشی از مصرف این دارو،مصرف وعده های غذایی ساده و مایعات به مقدار کافی توصیه می شود.
▪ در صورت بروز یبوست، رژیم سرشار از فیبر(میوه و سبزیجات) و مصرف مایعات به اندازه ی کافی توصیه می شود.
▪ احساس تهوع ناشی از این دارو با مصرف وعده های غذایی سبک و پرهیز از غذاهای پرچرب و پرادویه کاهش می یابد.
▪ در صورت مشکلات تنفسی،و هرگونه علائم حساسیت دارویی (مانند ورم صورت و دهان) به پزشک خود مراجعه نمایید.
▪ در صورت مشاهده دفع خون یا مدفوع تیره،استفراغ حاوی خون یا شکم درد شدید، مصرف دارو را قطع و به پزشک خود مراجعه نمایید.
