قرص ژلوفن چیست و عوارض و موارد مصرف آن برای همه سنین
ژلوفن یکی از قوی ترین مسکن هایی است که در کاهش درد به کار می رود.
در واقع، ژلوفن نوعی داروی ضد التهاب غیراستروئیدی است که در درمان و کاهش دردها و التهاب های ناشی از التهاب روماتیسمی مفاصل و پوکی استخوان، تب، دردهای خفیف تا متوسط و درمان اولیه دردهای قاعدگی به کار می رود.
مصرف ژلوفن برای دردهای قاعدگی
علاوه بر موارد کاربردی که برای ژلوفن (ایبوپروفن) اشاره کردیم، از این دارو در تسکین سردرد، دندان درد و دردهای عضلانی نیز استفاده می شود.
در سرماخوردگی و آنفلوآنزا نیز ژلوفن برای کاهش درد به کار می رود.
ژلوفن و تأثیرات مثبت آن
ژلوفن مسکن ژله ای شکل بوده و تنها تفاوت آن با ایبوپروفن ژله ای بودن آن است. هر دوی این داروها مسکن های ضدالتهابی غیراستروئیدی هستند و از نظر ظاهر متفاوت اند.
مهم ترین عملکرد ژلوفن دردزدا بودن آن است و از طریق عملکرد محیطی که کاهش فعالیت پروستاگالاندین (واسطه های شیمیایی مشابه کلسترول که در واکنش به بیماری ترشح می شود) و احتمال جلوگیری از ترکیب یا عمل سایر مواد را به دنبال دارد، گیرنده های درد را نسبت به محرک های مکانیکی یا شیمیایی حساس میکند و به این صورت از فعالیت تکانه های درد جلوگیری میکند.
این داروی ضد التهابی غیراستروئیدی با ممانعت از تولید مواد طبیعی خاصی که موجب بروز التهاب می شوند، درد و التهاب را در افراد کاهش می دهد و در نهایت تورم، درد و تب را کم میکند.
ترشح پروستاگالاندین ها در مغز باعث بروز التهاب و درد می شوند.
ژلوفن به کبد هم صدمه می زند، زیرا این دارو در کبد متابولیزه می شود تا قابلیت جذب داشته باشد، بنابراین مصرف زیاد آن به کبد فشار می آورد و به آن آسیب می رساند
عوارض مصرف ژلوفن
داروهای شیمیایی باوجود فوایدی که دارند و قادرند درد و علائم بیماری ها را تسکین دهند، عوارض جانبی نیز به دنبال دارند و برخی از این عوارض می تواند جان مصرف کنندگان را به خطر بیندازد.
ژلوفن یا ایبوپروفن هم از این گردونه مجزا نیستند و خطراتی را نیز ممکن است در افراد ایجاد کنند. اسهال، حالت تهوع و استفراغ، سوء هاضمه شامل نفخ و درد شکمی، هرگونه درد در ناحیه معده یا روده ها جزو عوارض شایع این مسکن ها و ضد التهاب ها به شمار می رود.
در کنار این علائم، احساس سرگیجه، ایجاد تورم و احتباس مایعات در بدن یا نفخ، بالا رفتن فشارخون، یبوست، ایجاد زخم در سیستم گوارشی، بروز کهیر و بثورات جلدی و برخی واکنش های حساسیتی و تشدید علائم آسم در بیماران نیز ممکن است سراغ مصرف کنندگان بیاید که تنها در موارد نادر به چشم میخورد.
نکات مهم درباره مصرف ژلوفن
ژلوفن مسکن ژله ای شکل بوده و تنها تفاوت آن با ایبوپروفن، ژله ای بودن آن است
بیمارانی که دچار چنین علائمی می شوند باید بعد از قطع دارو به پزشک مراجعه کنند.
ولی علاوه بر عوارضی که برای مصرف ژلوفن و ایبوپروفن اشاره کردیم، سیاه شدن مدفوع و استفراغ خون آلود جزو عوارض بسیار نادری است که تنها در موارد خاص به چشم میخورد.
محققان در مطالعات خود به این نتیجه رسیده اند که زنان به دنبال استفاده طولانی مدت از ایبوپروفن دچار کاهش قدرت باروری می شوند، ولی این مشکل با اقدامات سریع و آغاز راهکارهای درمانی قابل برگشت است و این گروه از زنان میتوانند بارداری را تجربه کنند.
از سوی دیگر، محققان توصیه میکنند افراد بعد از مصرف ژلوفن چنانچه با علائمی مانند خونریزی یا کبودی ساده، تغییر در میزان شنوایی یا زنگ زدن گوش، تغییرات روحی روانی و خلقی، تورم قوزک پا و نیز دست ها به طور ناگهانی و بدون دلیل، افزایش وزن بدون دلیل، سفت شدن ناحیه گردن، تغییر در حجم ادرار، تغییرات بینایی و خستگی غیرمعمول روبه رو شدند، حتما با پزشک مشورت کنند.
ژلوفن به کبد هم صدمه می زند، زیرا این دارو در کبد متابولیزه می شود تا قابلیت جذب داشته باشد، بنابراین مصرف زیاد آن به کبد فشار می آورد و به آن آسیب می رساند.
در صورت مشاهده هر گونه علامتی مبنی بر آسیب کبدی از قبیل تیره شدن ادرار، وجود حالت تهوع و استفراغ، کاهش اشتها، درد معده یا شکمی و زرد شدن پوست و چشم ها باید نسبت به اقدامات سریع پزشکی اقدام کرد.
البته معمولا واکنش حساسیتی بسیار شدید نسبت به این دارو بسیار نادر است، ولی با مشاهده هرگونه کهیر یا بثورات جلدی، خارش یا تورم در نواحی صورت، زبان یا گلو، سرگیجه شدید و دشواری در تنفس حتما به درمانگاه مراجعه کنید، چرا که ادامه این علائم می تواند جان شما را به خطر بیندازد.
مشکلات کلیوی جزو عوارضی است که به دنبال مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی از قبیل ایبوپروفن ممکن است رخ دهد.
البته اگر افرادی که آب زیادی از دست داده و مبتلا به بیماری های کلیوی و نارسایی های قلبی باشند، سالمند بوده و داروهای خاصی را به طور همزمان مصرف کرده باشند ممکن است بیشتر دچار عوارض ناشی از مصرف ژلوفن و ایبوپروفن شوند.
از این رو، متخصصان توصیه میکنند افراد در طول روز به اندازه کافی آب و سایر مایعات را مصرف کنند تا از کم آبی بدن جلوگیری شود.
افرادی که داروی دیابت استفاده میکنند نباید ژلوفن بخورند، زیرا ژلوفن باعث افزایش این داروها می شود و افت ناگهانی قند خون و کومای دیابت را به همراه دارد
علاوه بر این، این دو دارو معمولا در افرادی که ناراحتی معده دارند ممکن است خونریزی های معده را به دنبال داشته باشد. به همین دلیل محققان معتقدند استعمال دخانیات در ترکیب با ژلوفن و ایبوپروفن خطر خونریزی معده را بالا می برد. به همین دلیل پزشکان به این افراد توصیه میکنند کشیدن سیگار را کنار بگذارند.
مصرف ژلوفن و ایبوپروفن همچنین حساسیت به نور آفتاب را بالا می برد. از این رو، قرار گرفتن طولانی مدت در برابر خورشید می تواند احتمال آفتاب سوختگی را افزایش دهد که استفاده از ضدآفتاب ها و لباس های پوشیده می تواند خطر را کاهش دهد.
کودکان و ژلوفن
طبق گفته محققان، تجویز بروفن تنها در کودکان بالای سه ماه که بیش از پنج کیلوگرم وزن داشته باشند به منظور کاهش درد، التهاب و کنترل تب مجاز است.
ولی برخی پزشکان ممکن است در صورت لزوم این دارو را برای کنترل تب در کودکان زیر سه ماه نیز تجویز کنند. در واقع، در این سنین دادن ژلوفن و ایبوپروفن تنها با دستور پزشک متخصص اطفال امکان پذیر است.
دانشمندان کانادایی دریافتند که ایبوپروفن در مقایسه با استامینوفن و کدئین ها موثرترین داروی مسکن برای کودکان مبتلا به جراحت های عضلانی اسکلتی به شمار می رود.
چه کسانی نباید ژلوفن بخورند؟
پزشکان توصیه میکنند افرادی که از برخی بیماری ها رنج می برند، مانند مبتلایان به آسم، مشکلات کبدی، کلیوی، نارسایی های خفیف قلبی، فشارخون بالا، حملات و بیماری های قلبی، بیماری های عروق محیطی از قبیل باریک شدن عروق، مبتلایان به سکته و افرادی که سابقه زخم و خونریزی معده داشته اند، باید با احتیاط اقدام به مصرف ژلوفن و ایبوپروفن کنند.
بررسی ها نشان می دهد مصرف همزمان ژلوفن و ایبوپروفن با برخی داروها ممکن است باعث تداخلات دارویی و بروز عوارض جانبی ناخواسته شود.
یکی از این تداخلات، استفاده از داروهای ضد فشارخون است که معمولا بیماران مبتلا به فشارخون بالا استفاده میکنند. در برخی موارد با وجود مصرف داروهای کاهنده فشار، ایبوپروفن می تواند این اثر را خنثی کرده و فشارخون بیماران را افزایش دهد که طبیعتا خطرات زیادی برای مبتلایان به دنبال خواهد داشت.
همچنین مصرف همزمان این دارو با آسپیرین، خطر خونریزی معده را بالا می برد.
علاوه بر این استفاده از وارفارین در بیمارانی که مشکل انعقاد خون دارند مانند بیماران هموفیلی، همزمان با ژلوفن اثر این دارو را کاهش داده و احتمال لخته شدن خون را بالا می برد.
افرادی که داروهای دیابت استفاده میکنند هم نباید ژلوفن بخورند، چرا که ژلوفن باعث افزایش این داروها می شود و افت ناگهانی قند خون و بروز کومای دیابت را به همراه دارد.
مصرف این دارو باعث بروز اختلالات جنینی نیز می شود. لذا مصرف ژلوفن در سه ماه اول دوران بارداری مجاز می باشد، ولی در سه ماه آخر بارداری ممنوع است.