قرص کابامازپین عوارض جانبی موارد مصرف منع دارویی
موارد مصرف
کاربامازپین در درمان انواع صرع (به غیر از صرع کوچک)و درد عصب سه قلو مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر
کاربامازپین با طولانی‌کردن مدت غیر فعال ماندن کانال سدیم در سلول عصبی پس‌سیناپسی توانایی آن را برای پتانسیل عمل‌های تکراری با فرکانس زیاد کاهش می‌دهدو همچنین آزادسازی واسطه عصبی از سلول عصبی پیش‌سیناپسی را مهار می‌کند و در مجموع انتقال سیناپسی کاهش می‌یابد.
فارماکوکینتیک
این دارو جذب خوراکی کاملی دارد(آهسته و متغییر). در کبد به طور کامل متابولیزه شده و متابولیت آن دارای خاصیت ضد تشنجی است. نیمه عمر آم ۶۵-۲۵ ساعت است که با تجویز طولانی‌مدت به دلیل القاء خود به خود متابولیسم به ۲۹-۸ ساعت میرسد. دفع دارو عمدتاً کلیوی است. پیوند دارو به پروتئین متوسط است. اثر ضدتشنجی دارو پس از چند ساعت تا چند روز و اثر ضد درد عصبی آن پس از ۷۲-۸ ساعت شروع می‌شود.
موارد منع مصرف
این دارو در موارد حملات تشنجی غائب (atypical یا generalized)حملات آتونیک و میوکلونیک، انسداد دهلیزی – بطنی، اختلالات خونی(نا هنجاری در میزان آهن سرم ، پلاکت و سلول‌های خون) و ضعف مغز استخوان ، نباید مصرف شود.
هشدارها
۱.قطع ناگهانی مصرف دارو در بیمارانی که به این دارو پاسخ می‌دهند ، ممکن است منجر به بروز تشنج و صرع شود. بنابراین ، توصیه می‌شود مصرف دارو بتدریج قطع شود.
۲. سالمندان نسبت به عوارض آشفتگی ، توهم بلوک دهلیزی ۰ بطنی و برادی کاردی این دارو حساس‌ترند.
۳. این دارو ممکن است باعث بروز لوکوپنی و ترومبوسیتوپنی، شیوع عفونت‌های میکروبی ، تأخیر در التیام زخمها و خونریزی لثه شود.
۴. در صورت بروز علائم قلبی و عروقی یا بثورات جلدی یا علائم ضعف مغز استخوان، مصرف دارو باید قطع شود.
عوارض جانبی
تهوع، استفراغ، گیجی، خواب آلودگی، سردرد، عدم تعادل ، توهم و آشفتگی، اختلالات بینایی(به خصوص دوبینی)نیستاگموس، اسهال و یبوست، بی اشتهایی ، بثورات جلدی گذرا، لوکوپنی، ترومبوسیتوپنی، اگرانولوسیتوز و آنمی آپلاستیک از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل دارویی
کاربامازپین، غلظت پلاسمایی کلونازپام، فنی‌توئین، سدیم و الپروآت، اتوسوکسیمید و پریمیدون را کاهش می دهد. اریترومایسین و ایزونیازید غلظت خونی کاربامازپین را بالا می‌برند. همچنین سمیت کبدی ایزونیازید در مصرف همزمان با کاربامازپین افزایش می‌یابد.داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد جنون با کاهش آستانه تشنج، با اثر ضد تشنجی کاربامازپین مقابله می‌کنند. این دارو متابولیسم داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای ، فنی توئین ، هالو پریدول و داروهای ضد بارداری خوراکی را افزایش و غلظت پلاسمایی آنها را کاهش می‌دهدو منجر به کاهش اثرت آنها می‌شود.دیلتیازم، وراپامیل، ایتراکونازل و کتوکونازول غلظت پلاسمایی کاربامازپین را افزایش می‌دهد. متابولیسم کاربامازپین توسط سایمتیدین کاهش و در نتیجه غلظت پلاسمایی آن افزایش می‌یابد.
کاربامازپین اثر داروهای ضد انعقادی را کاهش می‌دهد. اثر داروهای ضدبارداری حاوی استروژن و کینیدین در صورت مصرف همزمان با کاربامازپین ممکن است کاهش یابد.کلیرانس لاموتریژین در صورت مصرف همزمان با کاربامازپین ممکن است افزایش یابد. مصرف همزمان کاربامازپین با داروهای مهارکننده آنزیم مونوآمین‌اکسیداز از جمله فورازولیدون و پروکاربازین ممکن است منجر به بروز حملات تشنجی شدید، افزایش فشارخون و دمای بدن و مرگ شود.
نکات قابل توصیه
. جهت کاهش تحریک دستگاه گوارش بهتر است دارو با غذا مصرف شود.
۲. از قطع ناگهانی مصرف دارو اجتناب و در صورت لزوم مقدار مصرف دارو باید به تدریج کاهش یابد تا از بروز تشنج یا حمله مداوم صرعی جلوگیری شود.
۳. از مصرف همزمان سایر داروهای مضعف CNS با این دارو باید اجتناب شود.
۴. در صورت مصرف این دارو در موقع رانندگی و کار با ماشین آلاتی که نیاز به دقت و هوشیاری دارند باید احتیاط نمود.
۵. درصورتیکه مقدار مصرف این دارو از حداقل شروع شده و به تدریج با فواصل یک هفته افزایش پیدا کند ، عوارض جانبی دارو به حداقل میرسد.
۶. دوره درمان با دارو باید کامل شود .از مصرف بیش از مقدار توصیه شده نیز باید خودداری گردد.
۷. در صورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو، به محض به یاد آوردن، آن نوبت باید مصرف شود. ولی اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد از مصرف نوبت فراموش شده باید خودداری نموده و مقدار مصرف بعدی نیز نباید دو برابر شود. در صورت فراموش کردن بیش از یک نوبت مصرف دارو باید به پزشک مراجعه شود.
۸. به منظور بررسی پیشرفت درمان، مراجعه منظم به پزشک ضروری است.
۹. در صورت نیاز به عمل جراحی ، درمان اورژانس و دندانپزشکی ، پزشک باید از مصرف دارو مطلع شود.
مقدار مصرف
بزرگسالان: به عنوان ضد تشنج، ابتدا ۲۰۰ میلی‌گرم ۲ بار در روز ( در روز اول) مصرف می‌شود و سپس مقدار مصرف mg/day200 در فواصل هفتگی تا زمان دستیابی به پاسخ مطلوب افزایش می‌یابد. به عنوان نگهدارنده، معمولاً mg/day1600-600 مصرف می‌شود.به عنوان ضد درد عصبی،ابتدا ۱۰۰میلی‌گرم دو بار در روز ( در روز اول) مصرف می‌شود و سپس مقدار مصرف تا mg/ day100)200میلی‌گرم هر ۱۲ ساعت) در صورت نیاز تا زمان رفع درد افزایش می‌یابد. به عنوان نگهدارنده ، mg/ day1200-200 در مقادیر منقسم مصرف می‌شود.
کودکان : به عنوان ضد تشنج در کودکان کمتر از ۶ سال ،ابتدا mg/kg/day20-10 در دو یا سه مقدار منقسم مصرف می‌شود و سپس مقدار مصرف بر حسب نیاز و تحمل بیمار ، هر هفته mg/ day100 افزایش می‌یابد. به عنوان نگهدارنده ، معمولاً mg/day350-250 مصرف می‌شود در کودکان ۱۲-۶ سال، ابتدا ۱۰۰ میلی‌گرم دو بار در روز (روز اول) مصرف می‌شود سپس هر هفته mg/day100 تا زمان حصول پاسخ مطلوب مقدار مصرف افزایش می‌یابد.
اشکال پیوسته رهش خوراکی
بزرگسالان: به عنوان ضد تشنج ، ابتدا ۲۰۰-۱۰۰ میلی‌گرم یک یا دو بار در روز همراه غذا مصرف می‌شود که در صورت نیاز و تحمل بیمار افزایش می‌یابد. به عنوان نگهدارنده ، معمولاً mg/day1200-800 مصرف می‌شود. به عنوان ضد درد عصبی ابتدا ۱۰۰ میلی‌گرم دو بار در روز مصرف می‌شود و سپس مقدار مصرف تا mg/day 200(100میلی‌گرم هر ۱۲ ساعت) در صورت نیاز تا زمان رفع درد افزایش می‌یابد.
کودکان: به عنوان ضد تشنج در کودکان ۱۲-۶سال، ۱۰۰میلی گرم ۲-۱ بار در روز اول مصرف می‌شود و سپس مقدار مصرف بر حسب نیاز و تحمل بیمار به تدریج به میزان mg/day100تازمان حصول پاسخ مطلوب افزایش می‌یابد.
اشکال دارویی
Scored Tablet:200mg
Sustained Release Tablet:200 mg . 400mg
