معرفی رژیم های غذایی مناسب برای مبتلایان به فشارخون بالا
مطالعات DASH نشان داد که یک رژیم سرشار از میوه و سبزی و مواد لبنی بدون چربی و یا محدود از چربیهای اشباع، فشارخون سیستولیک را به طور متوسط ۱۱-۶ میلی متر جیوه کاهش میدهد.
الف) پتاسیم
مطالعات نشان دادهاند که مصرف مواد غذایی حاوی پتاسیم توسط بیماران مبتلا به پرفشاری خفیف تا متوسط خون، فشارخون ماکزیمم و مینیمم آنها را کاهش داده است.
پتاسیم در سیبزمینی، حبوبات، میوههای خشکشده، ماهی، غلات سبوسدار، گوجهفرنگی و انواع میوههای تازه مخصوصا موز و آلو، شیر گاو، آجیل و سبزیها فراوان است.
در حالی که برنج، شکلات، تخم مرغ، نان و بیسکویت، پنیر و آرد مقدار کمی پتاسیم دارند و در شکر، مربا، عسل، کره، خامه و روغنها اصلاً پتاسیم وجود ندارد.
لازم به توصیه است که پتاسیم حتماً از طریق غذا دریافت شود.
مصرف پتاسیم به شکل دارویی، گرچه ممکن است اثر ناچیزی در جهت کاهش فشارخون داشته باشد، ولی با این حال ممکن است با افزایش سطح پتاسیم خون احتمال خطر بالایی را به همراه داشته باشد.
ب) کلسیم
مطالعات انجام گرفته در ایالات متحده آمریکا در مورد رژیم غذایی و سلامت نشان دادهاند افرادی که کلسیم کمی دریافت میکنند پرفشاری خون بیشتری دارند.
منبع اصلی کلسیم غذایی در درجه اول لبنیات و سپس گوشتها و ماهیهایی که با استخوان مصرف میشوند و در نهایت برخی سبزیجات مثل خانواده کلمها است.
ج) اسیدهای چرب چند غیر اشباع
نتایج چندین مطالعه نشان داده است که با مصرف روغن ماهی که حاوی اسیدهای چرب بلند زنجیر امگا-۳ است کاهش معنیداری در فشارخون مشاهده میشود (البته مقدار مصرف اسیدهای چرب امگا-۳ در این حال بیش از مقداری است که بهطور طبیعی با خوردن مقدار زیادی ماهی حاصل میشود).
د) منیزیم
منیزیم بعضی مواقع میتواند فشارخون را کاهش دهد.
توزیع منیزیم در غذاها تا حدودی مشابه پتاسیم است.
غلات کامل و حبوبات، منابع عالی غذایی منیزیم، و گوشتها و سبزیجات سبز منابع متوسط آن به شمار میروند.
ه) گیاهخواری
یافتههای بهدست آمده از یک مطالعه وسیع در ایالات متحده آمریکا نشان دادهاند یک رژیم غنی از میوهها، سبزیها و محصولات لبنی کمچربی، فشارخون را در افراد دارای پرفشاریِ خیلی خفیف خون کاهش میدهد.
توصیه رژیمی برای جلوگیری از پرفشاری خون (DASH)
به خوبی روشن شده تعدادی از فاکتورهای موجود در شیوه زندگی افراد در ایجاد فشارخون دخالت دارند که مهمترین این عوامل، عادات غذایی میباشند.
با اینکه داروهای ضد فشارخون در درمان این بیماری موثر هستند، ولی زیانهای جانبی این داروها و قیمت آنها باعث محدودیت در استفاده از این داروها و تاکید بر رابطه مهم این بیماری با تغییرات غذایی گردیده است.
آزمایشهایی که به منظور جلوگیری از افزایش فشارخون انجام گردید و مطالعات DASH) Dietary Approaches to stop Hypertension) {راهکارهای رژیمی برای جلوگیری از پرفشاری خون} نشان دادهاند که تغییر در رژیم غذایی در افرادی که فشار بالاتر از حد نرمال دارند، موثر است.
مطالعات DASH نشان داد که یک رژیم سرشار از میوه و سبزی و مواد لبنی بدون چربی و یا محدود از چربیهای اشباع، فشارخون سیستولیک را به طور متوسط ۱۱-۶ میلی متر جیوه کاهش میدهد.
رژیمهای غذایی پیشنهاد شده DASH برای جلوگیری و کنترل فشارخون بالا استفاده میشود.
از دیگر اهداف مداخلهای میتوان به کنترل پتاسیم، کلسیم، منیزیم و یا استفاده از مکمل روغن ماهی و تغییر در درصد رژیم غذایی اشاره کرد.
نمونه این رژیم در ادامه آمده است: