براساس آمار متاسفانه ۳۰ درصد نوجوانان ما اضافه وزن دارند یعنی شاخص توده بدنی آنها از ۲۵ بیشتر است در حالی که شاخص توده بدنی ایده آل کمتر از ۲۵ است. همچنین طبق آماری که در آمریکا داده شده تقریبا ۳۰۰ میلیون نفر در دنیا اضافه وزن دارند و شاخص توده بدنی آنها بیشتر از ۳۰ است که نشان می دهد که تا چه حدی چاقی بخصوص در کشورهای صنعتی تهدید کننده است.معمولا چاقی را براساس شاخص توده بدنی می سنجیم به این صورت که باید وزن را تقسیم بر قد به توان دو کنیم. اگر عدد به دست آمده بین ۲۵ تا ۳۰ باشد می گوییم این فرد اضافه وزن دارد و اگر از ۳۰ بالاتر باشد می گوییم فردی چاق است و در صورتی که شاخص توده بدنی فرد از ۴۰ بالاتر باشد می گوییم فرد چاقی خطرناک دارد.
چرا چاقی خطرناک است؟
این عضو هیئت مدیره جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران افزود:« در کشور ما هم افراد بسیاری از اضافه وزن رنج می برند و توجه نسبت به این مسئله مهم است اما چرا چاقی خطرناک است؟ مطالعات نشان می دهد افرادی که چاق هستند بیشتر در معرض بیماری هایی نظیر دیابت، افزایش چربی خون، سکته های قلبی و بیماری های کرونر قلب هستند همچنین در افراد چاق سکته های مغزی و ایسکمی قلبی بیشتر است.»
وی تاکید کرد:«جالب است بدانید در افراد چاق چند نوع سرطان شایع تر است از جمله سرطان روده بزرگ یا کولون، سرطان پستان و سرطان رحم در زنان چاق و سرطان پروستات در مردان چاق نسبت به افراد عادی بیشتر دیده می شود همچنین بیماری های کبدی در این بیماران بیشتر دیده می شود و باید گفت ۷۰ درصد از افرادی که چاق هستند از کبد چرب رنج می برند که مثل بمب قابل انفجاری در بدن یک فرد چاق است و به دلیل اینکه این بیماری بدون علامت است بسیار خطرناک بوده و این خطر وجود دارد که ۳ درصد از این افراد در آینده دچار سیروز کبد شوند.»
لاغری و ورزش تنها علاج کبد چرب
دکتر دریانی در ادامه گفت:«کبد چرب سه مرحله دارد اول دور کبد چربی جمع می شود سپس حالت التهاب پیدا میکند و مرحله سوم سیروز کبدی است و می دانیم که تنها راه علاج کبد چرب لاغر کردن و ورزش است.»
وی تاکید کرد:« افراد چاق بیشتر دچار سنگ های کیسه صفرا می شوند همچنین از نظر گوارشی بیشتر به رفلاکس دچار می شوند و دائما از ترش کردن و زیاد بودن اسید معده شکایت دارند که طبیعی است زمانی که افزایش فشارداخل شکم بیشتر باشد دریچه معده شل تر می شود و فشاری که معده به این دریچه می آورد بیشتر می شود و اسید به مری برمی گردد.»
ایست تنفسی در خواب بر اثر چاقی
این فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد ادامه داد:« در افراد چاق بیشتر پوکی استخوان و ضایعات استخوانی دیده می شود و شاهدیم که زنان و مردان چاق دائما از دردهای زانو شکایت دارند که به دلیل تغییرات آرتروزی است که در مفصل آنها ایجاد شده است. در این افراد خطر ایجاد لخته چه در پاها و چه در ریه که اصطلاحا به آن آمبولی ریه می گویند بیشتر است همچنین در افراد چاق هم خطر ابتلا به آسم بیشتر است و هم خطر اینکه این افراد در خواب دچار ایست تنفسی شوند و بر اثر ایست تنفسی فوت کنند بیشتر است.»
وی افزود:« نازایی در زنان چاق بیشتر است چرا که اغلب دچار سندروم پلی کیستیک می شوند و احتمال اینکه کیست های تخمدانی داشته باشند و دچار نازایی شوند بیشتر است. لازم است بدانید جراحان تمایل کمی برای عمل افراد چاق دارند به دلیل اینکه در این افراد فتق محل اکسیژن وجود دارد حتی در افراد چاق عفونت محل عمل بیشتر است.»
افسردگی چاق ها را تهدید میکند
دکتر دریانی با بیان اینکه مهمترین مشکل در افراد چاق، خطر بروز افسردگی است خاطرنشان کرد:« مهمترین اقدام در مورد چاقی پیشگیری و عدم مصرف غذاهای چرب و شیرین است. یکی از معضلاتی که جامعه امروز ما با آن روبرو است نوجوانان چاق است که بی توجهی نسبت به آنها وجود دارد. اگر مراقب چاقی در دوران کودکی نباشیم کنترل آن در آینده بسیار مشکل خواهد بود.»
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص راه های درمان چاقی گفت:« قدم اول برای درمان چاقی، رژیم درمانی است که در اغلب موارد ناموفق است و معمولا افراد چاق نمیتوانند رژیم غذایی خود را رعایت کنند از طرفی تجویز داروهای لاغری برای این افراد تنها می تواند ۱۰ درصد از مشکل این افراد را حل کند بنابراین بیماران به عمل جراحی معده یا بالون معده روی می آورند.»
چه کسانی کاندید مناسب بالون هستند؟
وی تاکید کرد:«بالون معده تنها در زمانی برای بیمار گذاشته می شود که فرد کاندید عمل جراحی است و در مواردی است که بیمار فوق العاده چاق است و دکتر جراح توصیه به کاهش وزن وی قبل از عمل جراحی میکند تا جراحی رضایت بخش باشد.
بنابراین بیماران باید بدانند گذاشتن بالون یک روش موقتی برای کاهش وزن است و نباید بیشتر از ۶ ماه در معده فرد مریض باشد بنابراین تمامی تبلیغاتی که از بالون معده برای درمان چاقی به عنوان یک روش راحت نام برده می شود گمراه کننده هستند و چنین نیست.»
دکتر دریانی گفت:«دو نوع بالون معده داریم یک نوع بالون هوا و نوعی دیگر بالون آب است که معمولا هوا یا آبی که در بالون ها وارد می کنیم بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ سی سی است که از طریق آندوسکوپی وارد معده می شود.»
عوارض گذاشتن بالون چیست؟
وی در پایان خاطرنشان کرد:«یادمان باشد گذاشتن بالون عوارضی دارد که یکی از مهمترین مشکلات آن بروز حالت تهوع طی ۷۲ ساعت است به دلیل اینکه مکانیزم عمل بالون این است که وقتی گنجایش معده را کم میکند فرد دچار سیری زودرس می شود.
گذاشتن بالون معمولا باعث می شود فرد ۳۰ تا ۳۵ درصد کاهش وزن داشته باشد اما به دلیل عوارضی مثل تهوع و حتی ایجاد زخم در اثر جاگذاری نامناسب بالون و یا حرکت بالون به طرف پایین در صورتی که خوب تعبیه نشده باشد راه عبور معده بسته می شود و بیمار هرچه میخورد دچار استفراغ شدید بعد از غذا خوردن می شود.
بنابراین روی هم رفته جایگاه بالون در کاهش وزن محدود است و اثرات آن به صورت گذرا است و زمانی که بالون برداشته می شود وزن می تواند به تدریج به حالت اولیه برگردد مگر اینکه بیمار برای عمل جراحی کوچک کردن معده کاندید شود.»
