واقعیت این است که در کتاب های چشم پزشکی اصطلاحی به عنوان سکته چشمی نداریم. این عبارت را چشم پزشک ها برای اینکه بیماران راحت تر متوجه بیماری شان شوند، ابداع کرده اند.
سکته چشمی حمله ای است ناگهانی و شدید که به بینایی آسیب وارد میکند. به گوش خیلی از ما سکته های مغزی و قلبی آشناتر است و می دانیم در اثر سکته، ناگهان کارکرد بافت موردنظر مختل می شود، اما گاهی متخصصان چشم به بیمار می گویند دچار سکته چشمی شده اید.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ارتش ادامه می دهد:چشم پزشک ها، بخصوص متخصصان شبکیه، اصطلاح سکته چشمی را برای چند بیماری به کار می برند؛ انسداد شریان مرکزی شبکیه، انسداد ورید مرکزی شبکیه یا شاخه های آن و آسیب عصب یعنی وقتی به بیماری می گوییم سکته چشمی کرده ای، یعنی به یکی از این سه مشکل دچار شده ای که هر کدام درمان ها و علائم متفاوتی دارند.
اگر رگ های خونی که از عصب بینایی بیرون می آیند و به سمت شبکیه چشم می روند دچار انسداد و گرفتگی شوند و خون نتواند جریان پیدا کند، به نام انسداد شریان (سرخرگ) مرکزی شبکیه چشم خوانده می شود. در صورتی که سرخرگ بسته شود، خون به بافت نمی رسد و بافت شبکیه می میرد. اگر سیاهرگ بسته شود چون رگی است که خون را از بافت خارج میکند، دراین صورت خون در بافت ها جمع می شود و ورم ایجاد می گردد و این امر باعث خونریزی برخی از بافت ها می شود. حالت دیگری که باعث سکته چشمی می شود این است که خون به عصب بینایی نمی رسد و باعث کاهش بینایی می گردد.
سکته چشمی باعث کاهش ناگهانی بینایی میشود
علل سکته چشمی
کاهش جریان خون در رگ های قسمت جلویی عصب بینایی باعث سکته چشمی می شود. عصب بینایی مثل یک سیم فلزی، مغز را به چشم وصل میکند و حاوی میلیون ها رشته عصبی و رگ خونی است. اگرچه سکته چشمی می تواند در اثر انسداد کامل رگ خونی تغذیه کننده عصب بینایی رخ دهد، ولی می تواند در اثر کاهش جریان خون چشم هم اتفاق بیفتد. اگر ذخیره غذایی و اکسیژن عصب بینایی قطع شود، بافت عصبی دچار آسیب شده و از بین می رود و در نتیجه باعث کاهش بینایی می شود. برخی پزشکان معتقدند داروهای ضد فشارخون جدید که قوی هم هستند، فشارخون را در هنگام خواب خیلی پایین می آورند و باعث سکته چشمی می شوند
عوامل خطر سکته چشمی
سکته چشمی بیشتر در افراد میانسال و مسن دیده می شود. بیماری های قلبی عروقی احتمال ابتلا به سکته چشمی را افزایش می دهند. در برخی بیماران قلبی و عروقی، فشارخون هنگام خواب به طور قابل توجهی کاهش می یابد. این کاهش فشارخون باعث کاهش جریان خون در سرخرگ ها می شود و احتمال ابتلا به سکته چشمی را افزایش می دهد. برخی پزشکان معتقدند داروهای ضد فشارخون جدید که قوی هم هستند، فشارخون را در هنگام خواب خیلی پایین می آورند و باعث سکته چشمی می شوند. برخی اشکال دیسک بینایی نیز خطر سکته چشمی را بالا می برند. رشته های عصبی که از سمت مغز به چشم می آیند، باید از طریق سوراخ بینایی وارد چشم شوند. اگر این سوراخ کوچک تر از حد طبیعی باشد، رشته های عصبی تحت فشار قرار می گیرند و خطر سکته چشمی زیاد می شود. همچنین گفته می شود افراد دچار بیماری های قلبی عروقی که داروی دیاگرا مصرف میکنند، در خطر ابتلا به سکته چشمی هستند، هر چند که این مطلب هنوز به طور دقیق ثابت نشده است. سکته چشمی با بیماری های داخلی بدن رابطه مستقیمی دارد. فشارخون بالا، بیماری دیابت، بالا بودن چربی خون، سیگار کشیدن و کم تحرکی نیز احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند.
سکته چشمی بیشتر در افراد میانسال و مسن دیده می شود
علائم سکته چشمی
افرادی که دچار سکته چشمی می شوند معمولا علائم هشداردهنده کمی دارند. بیشتر این افراد به محض بیدار شدن از خواب در صبح، دچار کاهش بینایی در یک چشم می شوند که دردی هم ندارد. برخی از این افراد یک ناحیه تاریک یا سایه ای را در نیمه بالایی یا پایین میدان بینایی خود می بینند. سایر علائم سکته چشمی شامل کاهش کنتراست (تقابل) بینایی و کاهش واکنش به نور است.
تشخیص سکته چشمی
اگر پزشک به وجود سکته چشمی در شما شک کند، تاریخچه پزشکی و سلامتی و بیماری های شما را بررسی میکند و از شما می پرسد که آیا بیماری های قلبی عروقی، دیابت، فشارخون بالا و کلسترول خون بالا دارید یا خیر؟ پزشک با بزرگ کردن چشم شما، عصب بینایی و شبکیه را امتحان میکند. همچنین عصب بینایی را از نظر کمرنگی یا ورم دیسک بینایی بررسی میکند.
درمان سکته چشمی
زمانی که سرخرگ بسته شود و یا اینکه خون به عصب بینایی نرسد، راهی برای درمان وجود ندارد، در حالی که اگر سیاهرگ بسته شود، آمپول هایی به چشم وارد میکنند که ورم چشم را کاهش می دهد و تا حدی بینایی را به چشم بر می گرداند
