پیلاتس یک سیستم ورزشی است که در سال ۱۹۳۰ توسط ژوزف پیلاتس پایهگذاری شد. این ورزش شامل تمرینهایی است که روی پیشرفت انعطاف و قدرت در تمام اندامهای بدن تمرکز دارد، بدون آنکه عضلات را حجیم کند یا آنها را از بین ببرد.
آنچه باعث شده این ورزش ناشناخته امروزه به یک روش تکمیلی ورزشی به شکل همگانی و حتی خانگی تبدیل شود عملکرد عالی این ورزش و کاربرد آن برای تمام افراد از هرگروه سنی و جنسی از یک ورزشکار حرفهای گرفته تا یک خانم خانهدار و با داشتن هر گونه وضعیت خاص مثل بارداری است. تمرینهای پیلاتس روی پیشرفت انعطاف و قدرت در تمام اندامهای بدن تمرکز دارد.
پیلاتس چیست؟
پیلاتس از مجموعه تمرینهای تخصصی تشکیل یافته است. این تمرینها بدن و مغز را بهگونهای درگیر میکند که قدرت و استقامت تمام اعضای بدن بالا میرود و عمیقترین بخش عضلات را هدف قرار میدهد. انجام حرکات ورزشی کنترلوژی، باعث میشود فرد تمام عضلات خود را تحت اختیار و اراده خویش قرار دهد. در واقع کنترلوژی به معنای ایجاد هماهنگی کامل بین جسم، ذهن و روان انسان است. به این معنی که فرد ابتدا با استفاده از روش کنترلوژی کنترل کامل جسم خود را در دست میگیرد و سپس با انجام مکرر و تدریجی آن به یک نوع هماهنگی طبیعی دست پیدا میکند.
پیلاتس چگونه پدید آمد؟
ژوزف هوبرتوس پیلاتس در سال ۱۸۸۰ میلادی در کشور آلمان، شهر دوسلدورف بهدنیا آمد. از کودکی ضعیف و مبتلا به بیمارهایی مانند آسم، آلرژی و تبروماتیسمی بود. وی تصمیم گرفت بدن خود را در برابر این بیماریها مقاوم کند بنابراین یک روش علمی از تمرینهای ورزشی ابداع کرد تا به وسیله آن تواناییهای بدنی خود را افزایش دهد. او با ورزشهایی از قبیل یوگا، ژیمناستیک، اسکی، دفاع شخصی، باله، بندبازی و وزنهبرداری آشنایی داشت. پس با انتخاب بهترین شیوههای ورزشی با استفاده از سه اصل قدرت، تعادل و انعطاف برخی تمرینهای خود را طراحی کرد. وی نام این روش را «علم کنترل بدن» یا «کنترلوژی» نامید.
یکی از فواید پیلاتس، برقراری استقامت و هماهنگی بین عضلات است.
اهداف و فواید پیلاتس
هدف پیلاتس از تقویت قوای بدنی، دستیافتن به بدنی سالم و حفظ آن و همچنین ذهنی سالم برای انجام خوب کارهای روزانه و سایر فعالیتهای بدنی است. در تمام رشتههای ورزشی و بدنسازی که توان قلبی – عروقی و تنفسی را افزایش میدهند، حرکات به صورت جهشی و پرشی انجام میشوند. انجام این حرکات برای افراد سالمند یا آسیبدیده از ناحیه مفاصل، عضلات و استخوانها غیرقابل اجراست، اما در پیلاتس بدون این پرشها و جهشها تنها با تمرکز و کنترل تنفس و بدون ایجاد هرگونه عارضهای میتوان به اهداف فوق یعنی رسیدن به جسم و روان سالم و حفظ آن دست یافت.
با انجام تمرینهای پیلاتس، تمام عضلات بدن تقویت میشوند، دردهای مفصلی کاهش مییابد و در ورزشکاران حرفهای با افزایش حاشیه امنیتی عضلات بدن باعث کاهش آسیبدیدگی آنها میشود. با اجرای تنفسهای صحیح دم و بازدم، توان و حجم ریوی فرد افزایش مییابد. از آنجا که فرد در تمام مدت انجام حرکات پیلاتس کاملا روی تنفس و انقباضها و کششهای عضلانی خود کنترل دارد این امر باعث افزایش تمرکز فکری و حضور ذهن میشود. سایر فواید پیلاتس عبارتند از:
کاهش دردهای مفصلی
افزایش قوای بدن و رهاکردن فکر و ذهن انسان از افکار منفی
کاهش دردهای مهرهای در قسمتهای مختلف بدن مثل گردن و کمر
ایجاد کشیدگی و تناسب در ظاهر اندام
انعطافپذیری ستون فقرات و ایجاد تعادل
افزایش تحرک مفاصل
افزایش حجم ریه و ظرفیت تنفسی
تقویت سیستم قلبی – عروقی
افزایش دامنه حرکات مفاصل و عضلات
کاهش درصد احتمال آسیبپذیری
خواب بهتر و آرامتر
کاهش استرس، اضطراب، عصبانیت و خستگی و داشتن زندگی پرنشاط
سفت شدن عضلات شکم
اصلاح وضعیت ایستادن، نشستن و راه رفتن
تسهیل گردش خون
داشتن زندگی فعال و پرنشاط برای سالمندان
پیشگیری از پوکی استخوان
کاهش یا کنترل وزن و جلوگیری از چاقی
برقراری استقامت و هماهنگی بین عضلات
بهبود زندگی زناشویی
نحوه انجام تمرینات پیلاتس
در تمام مدت انجام حرکات پیلاتس فرد کاملا روی تنفس و انقباضها و کششهای عضلانی خود کنترل دارد.
تمرینهای پیلاتس را میتوان هم در فضای معمولی اتاق و هم در فضای باز انجام داد.
بهتر است در زمان انجام تمرینهای پیلاتس از لباسهای آزاد و نخی و به شکل بلوز و شلوار استفاده کرد تا حین انجام حرکات راحت و روان پیلاتس همراه با انقباضات شدید عضلانی این عضلات با لباس درگیری نداشته باشند.
فضای حرکت انگشتان پا تا مچ پا باید باز و بدون مانع باشند بنابراین نیازی به پوشیدن کفش و جوراب هنگام انجام تمرینهای نیست.
بهتر است تمرینهای پیلاتس در جلسههای ۴۵ دقیقهای ۳ تا ۴ بار در هفته اجرا شوند ولی به مرور به زمان و دفعات تمرینها اضافه خواهد شد. افراد حرفهایتر میتوانند در مدت زمان کوتاهتری حرکات قدرتی پیلاتس را پشت سر هم و بدونوقفه انجام دهند.
روش تمرینی پیلاتس شامل حرکات کششی و قدرتی است که باعث ایجاد انعطاف و قدرت در عضلات و برقراری ارتباط مستقیم بین ذهن و اندام میشود. تمرینهای پیلاتس در چهار سطح آموزش داده میشوند. سطح ۴ برای افراد مبتدی، سطح ۳ برای افراد متوسط، سطح ۲ برای افراد پیشرفته و سطح یک برای افراد کاملا پیشرفته.