تحقیر کردن در لغت به معنای خوار کردن دیگران و در علم روان شناسی به ایجاد احساس پشیمانی و حماقت در دیگران با صدمه زدن به احترام و موقعیت آن ها به خصوص موقعیت اجتماعی شان گفته می شود.
تحقیر، عملی است که احساس خرد کننده آن ساعت ها یا حتی سال ها زندگی یک فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. در ادامه این مطلب، نکاتی درباره شخصیت افرادی که تحقیر می کنند و راهکارهایی برای واکنش مناسب به سخنان تحقیر آمیز دیگران ارائه می شود.
افراد توهین کننده را درک کنید!
دانستن دلایلی که مطرح شد به شما کمک می کند راحت تر در کنار افراد توهین کننده به شخصیت تان به زندگی عادی خود ادامه دهید و حرف هایشان را نشنیده بگیرید. همچنین اگر بپذیرید که مشکل از طرف آن هاست نه شما، می توانید منطقی تر با این مسئله برخورد کنید و از حرف ها و کنایه های آن ها، آزرده خاطر نشوید. با این حال شاید فردی که دارای چنین خصوصیاتی است یکی از نزدیکان شما باشد و برایتان سخت باشد که بخواهید از نظر عاطفی خودتان را از او جدا کنید. هیچ نیازی به این کار نیست، فقط سعی کنید در بحث هایی که او راه می اندازد، شرکت نکنید و خودتان را کنار بکشید. قصد او این است که کاری کند تا شما احساس بدی نسبت به خودتان پیدا کنید. این وظیفه شماست که به او اجازه انجام چنین کاری را ندهید.
توهین را با توهین جواب ندهید
زمانی که فردی به شما توهین می کند، در پاسخ به او، جواب های بی شماری به ذهن شما خطور می کند. اگر چنین کاری را انجام دهید، در واقع خودتان را با آن فرد هم شان ساخته اید و این دقیقاً همان چیزی است که افراد توهین کننده انتظارش را می کشند. آن ها می خواهند شما را عصبانی کنند تا برخورد شدیدی از خود نشان دهید، آن ها می خواهند شما احساس بدی نسبت به خودتان پیدا کنید و قصدشان تنها آزار دادن و آسیب رساندن به شماست. شما با جواب دادن به آن ها در حقیقت وارد بازی ساختگی شان می شوید و در نهایت خودتان را آزار داده اید.
وقتی تحقیرمان می کنند، باید چه کار کنیم؟
در روابط انسانی همیشه به دلایل مختلف مانند ناآگاهی، استرس، مشکلات اقتصادی و اختلالات اعصاب و روان این ظن و گمان وجود دارد که رفتاری با دیگران داشته باشیم یا رفتاری با ما شود که زمینه ناراحتی فراهم آید. «تحقیر کردن» یکی از این رفتارهاست که می تواند فرد تحقیر شده را در موضع ضعف و ناراحتی قرار دهد؛ موضعی که به هر حال اگر نمی توانیم از آن پیشگیری کنیم، می توانیم با راهکارهایی از آسیب هایش جلوگیری کنیم.
به گزارش مهر، دکتر «بلا دیپالو» پژوهشگر اجتماعی، نویسنده، سخنران و مشاور، مقاله ای با عنوان «وقتی تحقیر شدیم، چه کار کنیم؟» دارد. او خیلی جالب بحث خود را از این جا شروع می کند که: «من خیلی تعجب می کنم اگر فردی را ببینم که ادعا کند در زندگی اش هیچ وقت تحقیر نشده، چون همه ما به نوعی این حس را تجربه کرده ایم، اما نکته مهم این است که بدانیم بعد از آن چه می توانیم بکنیم. قبول دارم که حس تحقیر شدن بسیار دردناک است؛ گاهی آنقدر دردناک که کنار آمدن با آن غیرممکن به نظر می رسد اما نکته هایی وجود دارد که در این شرایط می توانند به ما کمک کنند.»
انعطاف پذیر باشید
در زندگی برای این که بتوانید به خودتان کمک کنید و از مشکلات بگذرید، باید انعطاف داشته باشید. بد نیست بدانید آدم های موفق همیشه افراد زیرک و باهوشی نبوده اند، بلکه افرادی بوده اند که انعطاف داشته اند. آن ها توانسته اند با شرایط مختلف خود را وفق بدهند. اگر نتوانید خودتان را با افراد و موقعیت های اطراف تا حدی که لازم است وفق بدهید، نمی توانید حرکت کنید؛ بنابراین با اولین تحقیر، خودتان را نبازید و دست از تلاش برای موفقیت برندارید.
خودتان را ثابت کنید
گاهی نیاز دارید خودتان را به دیگران ثابت کنید و مهم تر این که خیلی وقت ها لازم است خودتان را به خودتان ثابت کنید.
در مقابل بحران ها کنار نکشید.
اجازه ندهید بحران ها شما را در خود حل کنند. بعضی وقت ها این خود ما هستیم که توانایی هایمان را دست کم می گیریم نه دیگران و در واقع از درون تحقیر می شویم نه از بیرون!
از چالش، فرصت بسازید
هر بحرانی می تواند موقعیتی باشد برای پیش رفتن برای پریدن و پیشرفت. برای آینده برنامه بریزید و فکری جدی برای حل مشکلات تان بکنید.
همچنین شاید بعضی رفتارهای تان باعث شود تا دیگران تحقیرتان کنند بنابراین شخصیت تان را بررسی کنید و عواملی را که باعث تحقیرتان می شود از رفتارهایتان حذف کنید.
سکوت نکنید
در بعضی موارد هم برای این که حس تحقیر بیشتر از آن چه هست نشود، نباید سکوت کنید! درست خواندید، سکوت نمی تواند راه حل مشکلات شما باشد. اگر غیرمنصفانه مورد تحقیر قرار گرفتید، اعتراض کنید. اگر در محل کار تحقیر می شوید، به رئیس بخش تان یا فردی که سمت بالاتری از آن فرد دارد، بگویید.اگر در مراجعه به اداره یا سازمانی تحقیر شدید، از راه قانونی شکایت کنید. همیشه راه هایی برای اعتراض وجود دارد.این کار می تواند درون ناآرام شما و حس بدتان را تا حد بسیار زیادی کاهش دهد. از طرفی باعث می شود این رفتار با دیگران هم تکرار نشود.
با شخصیت توهین کننده ها بیشتر آشنا شوید
توجه داشته باشید که یک انسان کامروا، موفق و با اعتماد به نفس، هیچ نیازی به تحقیر دیگران ندارد. شاید این افراد از دیگران انتقادهای سازنده ای کنند اما هیچ گاه آن ها را تحقیر نمی کنند. برخی افراد به طور کلی نظر منفی نسبت به دیگران دارند و دیگران را مدام تحقیر می کنند که دلایل آن به شرح زیر است:
*به دلیل کمبودهایی که احساس می کنند دوست دارند خودشان را قدرتمند تر از دیگران جلوه بدهند تا به این طریق بر تزلزل شخصیتی خود غلبه کنند.
*قبلا فردی آن ها را آزرده ساخته است و چون توانایی مقابله با آن را نداشتند، با تحقیر دیگران سعی می کنند از موقعیت فعلی خود دفاع کند.
*افرادی که دیگران را تحقیر می کنند با این کار فقط ناراحتی، نرسیدن به موفقیت و بی هدفی خود را در زندگی به نمایش می گذارند.
