چرا لرزش دست به وجود می آید و راه های پیشگیری و درمان آن
لرزش دست ها یکی از مشکلات بسیار شایع است که افراد بزرگسال را تحت تاثیر قرار می دهد. شایعترین دلیل دست های لرزان شرایطی است که به نام لرزش اساسی (Essential Tremor) شناخته می شود و به واسطه اختلال در عملکرد طبیعی مخچه رخ می دهد. از دیگر دلایل دست های لرزان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
شرایط پزشکی از قبیل پرکاری تیروئید، اختلالات مخچه، و بیماری هانتینگتون.
عوارض جانبی دارو. به طور ویژه، برخی داروهای آسم، برخی داروهای ضد افسردگی، لیتیم و برخی داروهای آرامبخش که در صورت توقف ناگهانی مصرف میتوانند به لرزش دست ها منجر شوند.
مصرف بیش از حد کافئین که می تواند سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار دهد.
قند خون پایین که می تواند لرزش را موجب شود زیرا اعصاب و عضلات خالی از سوخت شده اند. قند خون پایین می تواند پس از ورزش سنگین نیز رخ دهد.
ترک ناگهانی الکل یا دیگر موادی که بدن به آنها وابسته شده است.
برخی کمبودهای تغذیه ای مشخص.
استرس، اضطراب و عصبانیت که لرزش دست ها را کلید میزنند.
اگرچه لرزش دست ها مشکلی نیست که زندگی فرد را تهدید کند، اما می تواند انجام وظایف روزانه را دشوار سازد. اگر مشکل شدیدتر شود، فرد در نگه داشتن لیوان بدون ریختن نوشیدنی موجود در آن، غذا خوردن به صورت عادی، اصلاح کردن و نوشتن با دستخط خوانا نیز دچار مشکل می شود.
مشکل لرزش دست ها باید جدی گرفته شود زیرا می تواند نشانه هشدار دهنده اولیه از برخی بیماری های عصبی و انحطاطی باشد.
پیش از انتخاب روش درمان، تشخیص دلیل دست های لرزان از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر این مشکل به واسطه یک بیماری زمینه ای شکل گرفته است، درمان آن بیماری می تواند میزان لرزش را کاهش داده یا به طور کامل برطرف سازد.
برخی تغییرات ساده در سبک زندگی و درمانی های خانگی نیز میتوانند به بهبود نشانه ها کمک کنند. در ادامه با برخی روش های درمان دست های لرزان بیشتر آشنا می شویم.
کنترل سطح استرس
استرس یکی از عوامل اصلی یا منجر شونده به شکل گیری دست های لرزان است. در حقیقت، استرس، اضطراب و عصبانیت میتوانند زمینه ساز دست های لرزان باشند. از این رو، شما باید تا حد امکان برای کسب آرامش و کاهش استرس و تنش در زندگی خود تلاش کنید.
مدیتیشن، یکی از بهترین گزینه ها برای کاهش استرس است که باید مد نظر قرار بگیرد. مدیتیشن شفافیت را به ذهن باز می گرداند و اعصاب را آرام می سازد.
تنفس عمیق، یکی دیگر از تکنیک های خوب برای مبارزه با استرس است. تنها ۱۰ دقیقه تنفس عمیق از طریق دیافراگم می تواند تا حد زیادی به نفع سیستم عصبی و القا آرامش تمام شود.
نوشیدن چای بابونه یا استفاده از روغن بابونه
بابونه یک گیاه ضد اسپاسم موثر است که به شل کردن اسپاسم های عضلانی – میتوانند موجب لرزش دست ها شوند – کمک میکند.
روزانه دو تا سه فنجان چای بابونه بنوشید. برای تهیه چای بابونه، یک چای بابونه کیسه ای یا یک قاشق غذا خوری گل بابونه را در یک فنجان ریخته و سپس آب داغ به آن اضافه کنید و اجازه پنج تا ۱۰ دقیقه دم بکشد. چای را صاف کرده و در شرایطی که همچنان گرم است بنوشید.
همچنین، شما می توانید چند قطره روغن بابونه را به آب وان حمام اضافه کنید تا به آرامش اعصاب کمک کند.
نکته: افرادی که داروهای دیابت مصرف میکنند باید در استفاده از بابونه حد اعتدال را رعایت کنند و این کار را زیر نظر پزشک انجام دهند.
انجام تمرینات مربوط به دست
تمرینات مربوط به دست میتوانند موجب تقویت این اندام ها شوند و از شدت لرزش ها کاسته یا به طور کامل از آنها جلوگیری کنند.
یک توپ مخصوص کاهش استرس را کف دست خود قرار دهید.
توپ را تا آنجا که می توانید محکم فشار دهید.
این وضعیت را برای حدود پنج ثانیه حفظ کرده، سپس به آرامی از فشار کم کنید.
این کار را ۱۰ بار تکرار کنید.
این تمرین را چند بار در روز انجام دهید.
همراه با تمرینان مخصوص دست ها، از یوگا نیز بهره ببرید. یوگا در کاهش استرس موثر است و به خواب بهتر کمک میکند. استرس و خواب کم دو عامل کلیدی در لرزش دست ها هستند.
بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در روز به انجام یوگا بپردازید تا ایجاد تفاوت در سلامت خود را شاهد باشید.
نوشیدن چای اسطوخودوس یا استفاده از روغن اسطوخودوس
اسطوخودوس یک درمان طبیعی موثر برای مدیریت لرزش دست ها است. این گیاه دارویی برای سیستم عصبی بسیار خوب است که نقشی کلیدی در درمان این مشکل ایفا میکند.
افزون بر این، اسطوخودوس به افراد در غلبه بر اضطراب و استرس کمک میکند که به طور معمول موجب لرزش دست ها می شوند. رایحه آرامش بخش اسطوخودوس سطوح اسید گاما آمینوبوتیریک مغز را افزایش می دهد که یک انتقال دهنده عصبی موثر در مبارزه با استرس است.
بدون در نظر گرفتن اینکه چه میزان عصبی یا دچار استرس هستید، اثر آرامش بخش اسطوخودوس می تواند خلق و خوی شما را بهتر سازد.
اسانس اسطوخودوس می تواند به روبالشی ها یا آب وان حمام اضافه شود تا به آرامش عضلات منقبض و دچار تنش کمک کند.
همچنین، شما می توانید روزانه چند فنجان چای اسطوخودوس بنوشید. برای تهیه چای اسطوخودوس، سه قاشق غذاخوری از گل های تازه این گیاه یا یک قاشق و نیم از اسطوخودوس خشک شده را به دو فنجان آب داغ اضافه کنید و اجازه دهید به مدت پنج دقیقه دم بکشد.
نوشیدن چای سنبل الطیب یا استفاده از عصاره آن
سنبل الطیب سالیان متمادی است که برای آرامش عضلات و کاهش تنش مورد استفاده قرار می گیرد که برای درمان لرزش دست ها مهم است. افزون بر این، اثر آرامش بخش این گیاه استرس را کاهش داده و خواب را بهبود می بخشد که دو عامل مهم در بهبود مشکل آزار دهنده دست های لرزان هستند.
نصف قاشق چایخوری عصاره مایع سنبل الطیب را روزانه برای کنترل لرزش دست ها مصرف کنید.
گزینه دیگر نوشیدن چای سنبل الطیب چند بار در هفته است. برای تهیه چای سنبل الطیب، یک قاشق چایخوری ریشه سنبل الطیب خشک شده را در یک فنجان آب داغ بریزید و اجازه دهید ۱۰ دقیقه دم بکشد. چای را صاف کرده و آن را بنوشید.
نکته: مصرف سنبل الطیب طی دوران بارداری، دوران شیردهی یا در صورت مصرف داروهای خواب آور تجویز شده یا مسکن های ضد درد بی خطر نیست.
مصرف متعادل ب-کمپلکس
برای درمان لرزش دست ها، مصرف متعادل ب-کمپلکس ضروری است. انواع مختلفی از ویتامین B وجود دارند که به حفظ سلامت اعصاب و عضلات قوی کمک میکنند. به عنوان مثال، ویتامین های B12، B1 و B6 برای حفظ اعصاب سالم و محافظت از آنها در برابر آسیب ضروری هستند.
کمبود ویتامین های B ممکن است به از دست دادن هماهنگی و تعادل بین اندام های مختلف منجر شود که به نوبه خود موج لرزش دست ها می شود. این مساله می تواند به ضعف عضلانی نیز منجر شود.
برای مصرف مکمل های ب-کمپلکس همواره با پزشک مشورت کنید. همچنین می توانید مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین B مانند غلات کامل، زرده تخم مرغ، لوبیا، نخود، سبزیجات سبز برگ، محصولات لبنی و گوشت ماکیان را مد نظر قرار دهید. همچنین، مصرف غذاهای فرآوری شده را کنار بگذارید زیرا دارای ارزش تغذیه ای حداقلی یا بدون ارزش هستند.
دنبال کردن یک رژیم غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳
اسیدهای چرب امگا-۳ برای سیستم عصبی بسیار مفید هستند. این اسیدهای چرب یک پوشش محافظ برای میلین اعصاب ایجاد میکنند که برای حفظ سلامت سلول های عصبی و رفع التهاب مهم است. حتی التهاب خفیف می تواند شرایط افرادی که از دست های لرزان رنج می برند را بدتر سازد.
مصرف ماهی هایی مانند سالمون، تن و ساردین، در کنار کبد ماهی و روغن ماهی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. افرادی که رژیم گیاهخواری دارند میتوانند اسیدهای چرب امگا-۳ را از دانه کتان، روغن دانه کتان، دانه های کدو تنبل و گردو دریافت کنند.
مصرف مواد غذایی سرشار از منیزیم
الکترولیت هایی مانند منیزیم به انتقال تکانه های الکتریکی از اعصاب به عضلات کمک میکنند. از این رو، زمانی که بدن با کمبود این مواد معدنی مهم مواجه می شود، ممکن است اسپاسم عضلات را تجربه کنید که این شرایط می تواند به لرزش دست ها منجر شود.
از جمله مواد غذایی سرشار از منیزیم می توان به دانه های کنجد، حبوبات، مغزهای خوراکی و دانه ها، و سبزیجات سبز برگ اشاره کرد.
مصرف مکمل های منیزم نیز می تواند به اصلاح کمبود این ماده معدنی در بدن کمک کند، اما پیش از آغاز مصرف با پزشک خود مشورت کنید.
اجتناب از کافئین
اگر از لرزش دست ها رنج می برید زمان آن فرا رسیده تا میزان مصرف کافئین خود را به حداقل برسانید یا به طور کامل قطع کنید.
مصرف زیاد کافئین می تواند موجب تحریک سیستم عصبی مرکزی شود و این شرایط می تواند موجب شکل گیری لرزش در دست ها شود. در کنار لرزش دست ها، مصرف زیاد کافئین می تواند به سردرد، سرگیجه، اضطراب و تپش قلب جدی منجر شود که انجام فعالیت های روزانه را دشوار می سازند.
نه تنها قهوه، بلکه باید از تمام نوشیدنی ها و مواد غذایی حاوی کافئین پرهیز کنید.
ترک الکل و سیگار
هنگامی که موضوع تغییرات سبک زندگی که به کنترل لرزش دست ها کمک میکنند، مطرح می شود، ترک الکل و سیگار دو عامل کلیدی هستند.
مصرف بیش از اندازه الکل تاثیر مستقیم بر سیستم عصبی دارد. در حقیقت، الکل می تواند سیستم عصبی را به شدت تضعیف کند و موجب لرزش در دست ها شود.
در کنار الکل، شما باید سیگار را نیز ترک کنید. نیکوتین بیش از اندازه در بدن می تواند موجب شکل گیری لرزش در دست ها شود و با گذشت زمان شرایط وخیمتر نیز می شود.