خشکی پوست سبب بیماری های شایع و زیادی می شود و چین چروک هایی را زودتر از موعد را در پوست پدیدار میکند. خشکی پوست یک بیماری است که باعث خشک و شکننده شدن پوست به دلیل کم آبی در اپیدرم یا لایه ی بیرونی پوست می شود. اپیدرم شامل چربی و پروتئین و لیپیدها است که از خشک شدن پوست جلوگیری میکنند. با این حال گاهی چربی به اندازه ی کافی در پوست وجود ندارد. و همچنین ممکن است رطوبت به علت عدم مراقبت از دست برود.
علل خشکی پوست
عوامل داخلی: عواملی مانند سن، سلامت، ژنتیک، خانواده و سابقه ی بیماری ها و وضعیت پوست مانند اگزما شامل این دسته هستند. برای مثال افراد مبتلا به تیروئید در معرض افزایش خطر ابتلا به خشکی پوست هستند.
عوامل خارجی: علل شایع تر خشکی پوست همین عوامل خارجی هستند. این عوامل معمولا به آسانی درمان می شوند. آن ها عبارتند از:
رطوبت پایین: رطوبت کم در زمستان می تواند سبب خشکی پوست شود. سطح آب در استراتوم کورنئوم (خارجی ترین لایه اپیدرم) بستگی به رطوبت دارد. رطوبت کم هوا می تواند سبب خشک شدن استراتون کورنئوم شود که باعث خشکی پوست می گردد. سطح رطوبت در محیط زیست به عوامل زیاد وابسته است.
هوای سرد: کاهش دما در زمستان ممکن است سبب کاهش چربی پوست شود. و در نهایت پوست شروع به خشک شدن میکند.
صابون های تند: این صابون ها وقتی بیش از اندازه برای پوست شما اثر شویندگی داشته باشند میتوانند سبب از بین بردن رطوبت و چربی پوست شده و آن را خشک کنند.
ضدعفونی کننده های حاوی الکل: استفاده از ضدعفونی کننده هایی که الکل دارند به سبب تبخیر الکل موجود در آن ها که سریع تبخیر می شوند میتوانند ظاهر پوست را خشک و شکننده کنند. الکل در این محصولات خاصیت ضد میکروبی دارد که پس از تبخیر رطوبت پوست را نیز به همراه خود می برد.
دوش آب گرم: با تبخیر آب پوست می تواند خشک شود. همچنین آب گرم چربی پوست را با یک اثر تند شسته و از بین می برد.
مرطوب کننده ها: حتی مرطوب کننده ای که برای آبرسانی پوست خود استفاده میکنید ممکن است اثر مخالف داشته و روی پوست شما سبب خشکی و از دست رفتن رطوبت شود.
لباس: پشم و مواد مصنوعی در لباس شما می تواند باعث تحریک و خشک شدن پوست شما شود.
دارو: داروهای مربوط به آکنه، کلسترول، یا داروهای فشارخون نیز میتوانند سبب خشکی پوست شوند.
علائم و نشانه های خشکی پوست
پوست خشن: جمع شدن سلول های مرده روی پوست می تواند سبب خشن شدن پوست شما شود.
پوسته پوسته شدن: این نشانه زمانی رخ می دهد که پوست شما قادر به تولید چربی برای خود نبوده و معمولا در اثر استفاده از صابون نامناسب، دوش آب گرم و غیره رخ می دهد.
خارش: شایع ترین نشانه ی پوست خشک خارش است. این نشانه نیز معمولا در اثر عوامل محیطی مانند هوای سرد یا تهویه ی نامناسب رخ می دد.
ترک پوست: ترک پوست معمولا در اثر یک روند از نشانه ها و علائم پوستی رخ می دهد. به عبارتی خشکی پوست با پوسته پوسته شدن همراه است و پوسته پوسته شدن می تواند سبب خارش شده و خاراندن پوست سبب التهاب و در نهایت سبب ترک پوست می شود.
لکه های قرمز: این نشانه نتیجه ی تغییر بافت در پوست است.
هر کدام از این علائم میتوانند نتایج منفی به دنبال خود داشته باشند. برای مثال خارش و خاراندن پوست می تواند سبب ضخیم تر شدن پوست شود و ترک پوست می تواند میکروب ها را به داخل پوست بکشاند وباعث عفونت شود.
خشکی پوست چگونه تشخیص داده می شود؟
خشکی پوست به آسانی قابل تشخیص است. علائم آن نیز کاملا آشکال و قابل مشاهده است. به علاوه متخصصین پوست نیز میتوانند با یک معاینه ی دقیق اطلاعات کامل تری در خصوص خشکی پوست بدهند. پزشک معمولا سوالات متعددی می پرسد و شما می توایند با پاسخ کامل به آن ها کمک کنید تا ریشه و علت بیماری تان بهتر تشخیص داده شود.
پوست خشک در افراد مسن بیشتر شایع است. همچنین افرادی که مدام با مواد شیمیایی یا شوینده ها در ارتباط هستند نیز در معرض ابتلا به این بیماری پوستی هستند.
درمان های خشکی پوست چیست؟
پوست خشک می تواند از راه های مختلفی درمان شود. بهترین درمان همیشه بعد از یک مشورت کامل و جامع با پزشکتان خودش را نشان می دهد. برخی از درمان ها برای خشکی پوست عبارتند از:
مرطوب کننده ها
مرطوب کننده ها هم میتوانند سبب خشکی پوست باشند و هم میتوانند این بیماری را درمان کنند و همه چیز تنها به این عامل بستگی دارد که شما بتوانید مرطوب کننده مناسب پوست خودر ا تهیه کنید. وقتی که از خرید یک مرطوب کننده مناسب پوست های خشک و متناسب با پوست خودتان مطمئن شدید بهتر است ۲ تا ۳ بار در روز از آن استفاده کنید. همچنین توصیه می شود که کسانی که به خشکی پوست مبتلا هستند از مرطوب کننده هایی شامل اوره یا اسید لاکتیک استفده کنند چرا که این مواد قادر به حفظ رطوبت در لایه های پوست هستند و به درمان خشکی پوست کمک شایانی میکنند. اما کسانی که مبتلا به اگزما یا ترک پوست هستند با استفاده از این کرم ها دچار سوزش می شوند.
پزشکی: در صورتی که استفاده از کرم های مرطوب کننده جوابگو نبود شما باید به پزشک مراجعه کرده و مورد معاینه ی دقیق قرار بگیرید. پزشک می تواند با تجویز داروهایی مانند حاوی کورتیکواستروئید یا تعدیل کننده سیستم ایمنی به تعدیل علائمی مثل خارش، تورم و یا لکه های قرمز بپردازد. با استفاده منظم از داروها متخصص پوست ممکن است بخواهد از یک مرطوب کننده هم در کنار داروها استفاده کند تا وضعیت پوست شما سریع تر به حالت نرمال برگردد. همچنین اگر این داروها جوابگو نبودند پزشک شما ممکن است داروهای خوراکی مانند هیدروکسی یا دیفن هیدرامین برای تان تجویز کند.
کسانی که پوست خشک دارند میتوانند با برخی تغییرات این بیماری را در خود کمرنگ تر کنند.
اجتناب از دوش آب گرم: دوش آب گرم گاهی برای رفع خستگی یا ریلکس شدن و کاهش فشار عضلانی شما خوب است اما به صورت دائمی و مداوم می تواند چربی پوست شما را از بین ببرد. بهتر است دوش آب در تعداد کمتر و در تایم کمتر انجام شود. متخصصان پوست توصیه میکنند که این کار را تنها ۵ تا ۱۰ دقیقه طول بدهید.
استفاده مداوم از مرطوب کننده: یک مرطوب کننده خوب می تواند از خشک شدن و آسب پوست شما جلوگیر یکند.
انتخاب لباس: زمانی که برای خرید لباس می روید به یاد داشته باشید که برخی مواد مانند پشم یا الیاف مصنوعی میتوانند سبب خشکی پوست شوند. لباس های دوخته شده از پنبه و ابریشم می تواند به تنفس پوستی شما کمک کرده و از خشکی آن جلوگیری کند. همچنین در زمستان سعی کنید از لباس مناسب و یقه اسکی و پوشیده استفاده کنید تا سرما پوست شمار ا آزاد ندهد.
شستن صحیح صورت: زمانی که صورت خود را می شویید در ابتدا به دمای آب توجه کنید تا بیش از اندازه گرم نبوده و چربی پوست شمار ا از بین نبرد. همچنین بلافاصله بعد از شستن صورت تان آن را با حوله ی نرم خشک کنید تا تبخیر آب سبب خشکی پوست تان نشود.
استفاده از صابون های ملایم: از صابون هایی با محتوای قلیایی و پی هاچ بیش از ۷ استفاده نکنید.
مرطوب کننده رنگی هرگز: از مرطوب کنده های رنگی استفاده نکنید. ابتدا پوست خود را با یک مرطوب کننده ماسب تغذیه کرده و سپس به گریم خود بپردازید.
نوشیدن مقدار زیاد آب: مطمئن شوید که هر روز حداقل ۸ لیوان آب میخورید. این کار به آبرسانی پوست شما میز منجر می شود.
شستن بیش از حد صورت نه: کسانی که به خشکی پوست دچار هستند بهتر است صورت خود را بیش از یک بار در روز نشویند.
کرم ضد آفتاب: کسانی که پوست خشک دارند بیشتر در معرض آسیب های اشعه های مضر خورشید قرار دارند. همیشه سعی کنید پوست خود را با کرم های ضد آفتاب مناسب کاور کنید.
لوسیون مناسب بدن و لوسیون مناسب صورت: زمانی که پوست خشک دارید باید از لوسیون های مختلف برای بدن و صورت خود استفاده کنید. در این خصوص اهمال کاری نکیند چرا که لوسیون های بدن مواد مخصوص بدن دارد و لوسیون های صورت مواد مخصوص صورت.
رژ لب مات: اگر پوست خشک دارید رژ لب مات می تواند لب های شما را خشک و بی حالت کند.
محصولات عطری: از مواد آرایشی عطری استفاده نکنید. این محصولات میتوانند پوست شما را تحریک کرده و سبب خشکی بیشتر آن شوند.
آیا دلیل خارش پوست در زمستان خشکی پوست است؟
پوست خشک معمولا دچار خارش در زمستان می شود. رطوبت کم و هوای سرد می تواند روی پوست خشک تاثیر گذاشته و علائم خشکی پوست را بیشتر کند. به همین دلیل است که آمار مراجعه ی مردم در زمستان به علت خارش و خشکی پوست بیشتر است.
ژنتیک در خشکی پوست ماثر است؟
پوست خشک می تواند به علت ژنتیک ایجاد شود. این وضعیت با نام ایکتوز که شامل ۲۸ اختلال پوستی است و برای مثال ایکتیوز ولگاریس یا همان خشکی پوست نیز جزئی از آن هاست. همچنین خشکی پوست می تواند ناشی از اگزما باشد.
چه شرایط پزشکی باعث خشکی پوست می شود
شرایط پزشکی که باعث خشکی پوست می باشد عبارتند از: اختلالات تیروئید، پرخوری، دیابت نوع ۱ و نوع ۲، اگزما، آلرژی، نارسایی کلیه و کم کاری تیروئید
هیچ دارویی می تواند سبب خشکی پوست شود؟
بله برخی داروها مانند داروهای فشارخون بالا، داروهای کلسترول، آنتی هیستامین ها و رتینوئیدها برای درمان آکنه می تواند سبب خشکی پوست شود.
آیا بیماری یا عفونت هم به خشکی پوست منجر می شود؟
حتی اگر در برخی از موارد بتوان گفت خشکی پوست ناشی از عفونت یا بیماری است اما علل شایع این بیماری عوامل خارجی مثل آب و هوا و دما و رطوبت و دوش اب گرم است.
اصطلاح پزشکی برای پوست های خشک چیست؟
اصطلاح پزشکی برای پوست های خشک از کلمات یونانی Xeroderma یا xerodermia مشتق شده است و با عنوان xerosis cutis شناخته می شود.
آیا رژیم غذایی نقش مهمی در خشکی پوست ایفا میکند؟
رژیم غذایی ناسالم و سطح پایین اسیدهای چرب امگا ۳ می تواند منجر به خشکی پوست شود. برای جلوگیری از این وضع توصیه می شود که از غذاهایی با امگا ۳ بالا استفاده شده و به آبرسانی و هیدراته پوست بپردازید.
نتیجه گیری
پوست خشک یک بیماری بسیار رایج است که معمولا افراد مسن بیشتر درگیر آن می شوند. با این حال فرد در تمام سنین در معرض این بیماری قرار دارد. همچنین فصل زمستان به این بیماری دامن زده و علائم آن را بیشتر میکند. اشعه های فرابنفش خورشید و استفاده از ضدعفونی کننده های خشن هم می تواند از مواردی باشد که علائم این بیماری را شدت می دهد.
