بنجامین فرانکلین (Benjamin Franklin) میگوید: این باور باید در ذهن شکل بگیرد که زود بیدار شدن یک وظیفه است. این عادت قابلکسب و امکانپذیر است. فقط باید به سختی تلاش کنید و از تمام موانع سر راهتان عبور کنید.
اغلب ما بعد از بیدار شدن در برابر بیرون آمدن از رختخواب مقاومت میکنیم و میگوییم: فقط ده دقیقهی دیگه میخوابم و به این ترتیب مقدار زیادی از وقت باارزشمان را در رختخواب هدر میدهیم و بدون اینکه به خواب عمیق برویم و به بدنمان سودی برسانیم، فقط خود را کسلتر میکنیم.
کافی است به کارمندهای دور و برتان نگاه کنید؛ از سر و وضع اغلبشان پیداست که تا دقیقهی آخر در رختخواب ماندهاند و سپس با عجله آماده شدهاند، گرسنه هستند چون وقتی برای صبحانه خوردن نداشتهاند، به سرعت برقوباد لباس پوشیدهاند و کلی دنبال اتوبوس دویدهاند تا به موقع سرِ کار حاضر شوند. تازه اگر دقیقتر نگاه کنید میبینید که حتی فرصت نداشتهاند آبی به دست و صورتشان بزنند. سرِ کار هم حال و حوصلهی درست و حسابی ندارند و به زورِ قهوه و نوشیدنیهای انرژیزا سر پا هستند.
تا حالا به این فکر کردهاید که تماشای طلوع خورشید از پنجرهی اتاقتان چقدر لذتبخش است؟. اگر صبح زود از خواب بیدار شوید میتوانید این منظرهی عالی را تماشا کنید؛ به پیادهروی بروید، حتی هوای آلودهترین شهرها هم صبح زود پاک است؛ اگر اهل مطالعه هستید کتاب خواندن در آرامش و سکوت صبح خیلی میچسبد؛ به این ترتیب وقتی سر کار میرسید پرانرژی و امیدوار خواهید بود. اگر چند روز مقاومت کنید و صبح زود بیدار شوید میبینید که چقدر زندگیتان تغییر میکند و به تدریج زود بیدار شدن جزو عادات روزانهتان میشود. به همین خاطر است که باید بهترین ساعت بیدار شدن از خواب را برای خودتان مشخص کنید و به آن پایبند باشید.
الگوهای خواب
از ساعتِ از خواب بیدار شدنتان راضی هستید؟ اگر دیر بیدار میشوید احتمالا اوضاعتان خیلی خوب نیست.
طرز فکرهای مختلفی دربارهی الگوی خواب وجود دارد. بعضیها میگویند همیشه باید در یک ساعت مشخص بخوابید و در یک ساعت مشخص بیدار شوید چون بدن نظم را دوست دارد، اما بعضی دیگر میگویند باید به ساعت بیولوژیکی بدنتان اهمیت بدهید و تا زمانی که حس میکنید جسمتان احتیاج دارد بخوابید.
راستش هیچکدام از این دو کاملا درست نیست. در واقع بعضی روزها خیلی سرتان شلوغ بوده و حسابی خستهاید، پس لازم نیست در حالیکه دارید از فرط خستگی از حال میروید صبر کنید تا ساعت خوابتان فرابرسد.
▪ به چقدر خواب احتیاج داریم؟
خواب ما با شرایط زندگیمان تنظیم میشود، اما اگر اختیار خوابمان دست خودمان باشد ممکن است بخواهیم ۱۵ تا ۱۶ ساعت در رختخواب باشیم. از طرفی هم لازم نیست دائما در حال حسابوکتاب ساعتهای خوابمان باشیم. همیشه شنیدهایم که افراد بالغ بهطور متوسط به ۸ ساعت خواب احتیاج دارند، اما قرار نیست این مسئله همیشه درست باشد و به شادابی و نشاط ما کمک کند.
بعضیها میگویند: اگه قرار باشه من ساعت ۵ بیدار بشم، باید ساعت ۱۰ شب بخوابم.، شاید این حرف درست باشد اما اگر احساس خستگی نمیکنید لازم نیست ساعت ۱۰ به رختخواب بروید؛ ولی باید قانونی برای خودتان بگذارید که حتما همان ساعت ۵ بیدار شوید. پس اگر دیر خوابیدن باعث میشود نتوانید صبح زود بیدار شوید باید آن را کنار بگذارید.
قانون شمارهی یک: شبها به ساعت بیولوژیکی بدنتان توجه کنید و هر وقت خسته بودید بخوابید.
قانون شمارهی دو: وقتی ساعتتان زنگ زد بیدار شوید. در ابتدا احتمالا بدنتان به این شرایط عادت ندارد و در برابر بیدار شدن از خود مقاومت نشان میدهد، پس ساعت را کمی دورتر از رختخواب خود قرار دهید تا نتوانید به راحتی آن را خاموش کنید و دوباره بخوابید. به خاطر داشته باشید برای اینکه زود بیدار شدن را به یک عادت تبدیل کنید نباید دست از تلاش بردارید.
▪ ورزش صبحگاهی
کاندولیزا رایس (Condoleezza Rice)، وزیر سابق امور خارجهی آمریکا، هر روز ساعت ۴ و ۳۰ دقیقه از خواب بیدار میشد و یکراست به باشگاه میرفت. صبح زود بهترین زمان برای ورزش است. تحقیقات نشان داده است ۹۰ درصد افرادی که بهطور مرتب ورزش میکنند این کار را صبح زود انجام میدهند تا چیزی مزاحمشان نشود.
اگر برنامهی ورزشتان را به عصر موکول کنید، احتمال اینکه نتوانید آن را انجام بدهید زیاد است؛ ممکن است رئیستان شما را برای اضافهکاری نگه دارد، دوستتان سرزده به دیدنتان بیاید، دورهمی خانوادگی داشته باشید یا اصلا خستگی توانتان را بگیرد.
▪ صبحانه
مورد بعدی صبحانه است. خیلیها مهمترین وعدهی غذایی را حذف میکنند چون گرسنه نیستند یا وقت کافی ندارند. تحقیقات نشان داده است بچههایی که صبحانهی مفصل میخورند عملکرد بهتری نسبت به بقیه دارند، به این دلیل که با معدهی خالی از مغزشان کار نمیکشند و چون مواد مغذی موردنیاز بدنشان را اولِ صبح دریافت کردهاند، در طول روز گرسنگی شدید به سراغشان نمیآید. خب این موضوع در مورد بزرگترها هم صدق میکند، مگر نه؟
▪ آرامش صبح
اغلب نویسندهها اعتقاد دارند که اگر صبح زود از خواب بیدار شوید از دیگران خلاقتر خواهید بود و از بقیه جلو میزنید؛ احتمالا به این دلیل که مغزتان سرحالتر است و بهتر کار میکند. اما به نظر من چیزی که از رقابت مهمتر است حس سرزندگی، شادابی و امیدواری است که صبح زود تجربه میکنید. واقعا تماشای طلوع خورشید حس خیلی خوبی است و کسی هم مزاحمتان نمیشود؛ نه تماسی، نه ایمیلی و نه هیچ مزاحمتی. همه چیز آرام و ساکت است و حس میکنید که تازه متولد شدهاید. آرامش و سکوت محیط اطراف به درون شما نفوذ میکند و برای یک روز فوقالعاده آماده میشوید.