کلسترول خوب و بد چیست و راه های افزایش آن در بدن
*کلسترول خوب وظیفه انتقال کلسترول اضافی به کبد و جلوگیری از ساخت آن در جریان خون را بر عهده دارد.
*اما هنگامی که کلسترول بد انتقال کلسترول در سراسر بدن را انجام می دهد، امکان رسوب آن در دیواره شرایین وجود دارد و موجب سختی و تنگ شدن آنها می شود.
لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) و لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL) که به ترتیب به نام های کلسترول خوب و کلسترول بد شناخته می شوند، اگر دارای سطح کلسترول خوب پایین و سطح کلسترول بد بالا باشید، به عنوان فردی با کلسترول بالا در نظر گرفته می شوید که این شرایط می تواند به تصلب شرایین، آنژین صدری (اغلب در قالب درد سینه تجربه می شود)، حمله قلبی، و سکته مغزی منجر شود.
روش هایی که میتوانند به افزایش سطوح کلسترول خوب در بدن انسان کمک کنند
برنامه ورزشی
ورزش منظم نقشی کلیدی در یک سبک زندگی سالم ایفا میکند و همچنین می تواند افزایش سطوح کلسترول خوب را به همراه داشته باشد. تمرینات هوازی (ایروبیک)، مانند دویدن، دوچرخه سواری، و شنا به همراه تمرینات کار با وزنه انتخاب هایی خوب برای کمک به افزایش سطوح کلسترول خوب هستند.
ورزش کردن گزینه ای عالی است زیرا نه تنها می تواند به افزایش سطوح کلسترول خوب منجر شود، بلکه در کاهش وزن نیز نقش دارد، که هرچه بیشتر به افزایش کلسترول خوب کمک میکند.
کاهش وزن
اگر اضافه وزن دارید یا به چاقی مبتلا هستید، کاهش کیلوهای اضافی می تواند به افزایش سطوح کلسترول خوب در بدن شما کمک کند. کاهش حدود هفت درصد از وزن کلی بدن برای شکل گیری تغییر در سوخت و ساز کافی است. در این میان، حفظ وزن متناسب و عدم افزایش وزن دوباره عامل کلیدی محسوب می شود.
چاقی شکمی – چربی که دور کمر به جای باسن و ران ها جمع می شود – با خطر بیماری قلبی مرتبط است و سطوح کلسترول خوب را نیز کاهش می دهد. کاهش وزن، به ویژه برای افرادی که دارای فرم بدن سیب شکل هستند، مفید است.
ترک سیگار
سیگار کشیدن می تواند به مشکلات سلامت متعدد منجر شود، که از آن جمله می توان به بیماری و سرطان ریه، و خطر مواجهه با حمله قلبی اشاره کرد. اما آیا می دانستید که سیگار کشیدن روی سطوح کلسترول خون نیز تاثیرگذار است؟
سیگار کشیدن می تواند سطوح کلسترول خوب را به روش های مختلف از جمله مهار سنتزHDL، مسدود کردن بلوغ آن، و تسریع پاکسازی و سوخت و ساز آن کاهش دهد. ترک سیگار می تواند به بازگشت سنتز و سوخت و ساز کلسترول خوب به سطوح طبیعی خود کمک کند و از این رو، HDL می تواند وظیفه خود را بار دیگر به بهترین شکل ممکن انجام دهد.
مصرف هرچه بیشتر ماهی
افزودن ماهی به رژیم غذایی می تواند سطوح کلسترول خوب را افزایش دهد. اسیدهای چرب امگا-۳ که در ماهی یافت می شوند میتوانند به افزایش سطوح کلسترول خوب کمک کنند. دو وعده مصرف ماهی در هفته از جمله ماهی سالمون، خال مخالی، یا تن می تواند به تحقق اهداف تامین امگا-۳ کمک کند. همچنین، شما می توانید با مصرف دانه کتان، آووکادو، و گردو، اسیدهای چرب امگا-۳ مورد نیاز بدن خود را تامین کنید.
ترک نوشیدنی های الکلی
مصرف نوشیدنی های الکلی می تواند سطوح کلسترول خوب خون را کاهش دهد. نوشیدن الکل می تواند به افزایش وزن، فشارخون بالا، و سطوح بالای تری گلیسیرید منجر شود، که بر سطوح کلسترول بدن تاثیرگذار هستند.
کاهش مصرف قند
بنابر نتایج مطالعه ای که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، یک رژیم غذایی با میزان کربوهیدارت های بالا – مانند قند افزوده شده، نان سفید، کلوچه ها، و کیک ها – سطوح کلسترول خوب را کاهش داده و خطر اختلالات سوخت و ساز را افزایش می دهد. کربوهیدارت های پالایش شده که در مواد غذایی با برچسب «کم چرب» یافت می شوند، به اندازه مواد غذایی پر چرب مضر هستند زیرا چربی اغلب با کربوهیدارت هایی از قند افزوده شده و نشاسته های دیگر جایگزین شده است.
در تلاش برای کاهش میزان قند افزوده شده در رژیم غذایی خود، بهتر است قندها را به تدریج با میوه ها و سبزیجات جایگزین کنید. همچنین، از مصرف چربی های ترانس، از جمله غذاهای سرخ شده، پرهیز کنید زیرا میتوانند کاهش کلسترول خوب را به همراه داشته باشند.
مصرف روغن های سالم
هنگامی که موضوع سلامت قلب مطرح می شود، همه روغن ها شرایط و نتیجه ای برابر ایجاد نمیکنند. روغن زیتون و روغن سویا از جمله چربی های غیر اشباع شناخته شده هستند که کلسترول بد خون را کاهش می دهند و به طور همزمان، کلسترول خوب را افزایش می دهند.
همچنین، مطالعات نشان داده اند که مصرف روغن نارگیل نیز برای افزایش کلسترول خوب مفید است، اگرچه بهترین روغن دوستدار قلب محسوب نمی شود زیرا از محتوای چربی اشباع شده برخوردار است که می تواند کلسترول بد را افزایش دهد. با توجه به مطالعات محدود درباره تاثیر روغن نارگیل بر شرایط قلب، استفاده از آن به مقدار کم توصیه می شود.
انتخاب مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان
مطالعه ای که در سال ۲۰۱۶ در نشریه Nutrients منتشر شد، نشان داد که یک رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدان سطوح کلسترول خوب را افزایش می دهد و می تواند با خطر کاهش یافته سکته مغزی، نارسایی قلبی، و شاخص های التهابی مرتبط باشد. از جمله مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان می توان به توت ها، آووکادو، مغزهای خوراکی، شکلات تلخ، کلم کیل، چغندر، و اسفناج اشاره کرد.
مشورت با پزشک درباره مصرف مکمل ها
اگر روش های افزایش سطوح کلسترول خوب برای شما موثر واقع نشدند، استفاده از مکمل های غذایی را می توانید مد نظر قرار دهید. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که مکمل ها افزایش متوسط کلسترول خوب را هدف قرار داده اند و تاکنون نقش آنها در کاهش خطر حمله های قلبی یا سکته مغزی ثابت نشده است. پیش از استفاده از مکمل ها برای افزایش کلسترول خوب باید با پزشک خود مشورت کنید زیرا برخی مکمل ها ممکن است خطرات سلامت را به همراه داشته یا با داروهای دیگر تداخل ایجاد کنند.
