یکی از دلایل لوس شدن کودکان روش های غیرقابل قبول والدین به لحاظ تربیتی است؛ والدین محبت کنندهِ افراطی که معیارهای تربیتی و روش های یادگیری را در نظر نمی گیرند و صرفاً با محبت های بی حد و حساب مانع اجتماعی شدن رفتارهای کودکان می شوند. چنین کودکانی معنای صبر و تحمل را در زندگی نمی آموزند و انسان هایی عجول و شخصیت هایی متزلزل بار خواهند آمد.
چگونه کودکان لوس را اصلاح کنیم؟
چنانچه والدین از روش های غیر قابل قبول دست بردارند و در مورد فرزندان خود قوانین تربیتی درستی را اعمال کنند، و به شرط آنچه روش های جدید ثابت و مستمر باشد، می توان امید داشت که این روش ها به تدریج مؤثر واقع شوند.
اگر کودک نوپا یا پیش دبستانی دارید که نشانه هایی از رفتار لوس مآبانه از خود بروز می دهد، چندین روش برای متوقف کردن آن وجود دارد.
به لوس کردن کودک خاتمه دهید
جبهه متحد تشکیل دهید
شما، همسرتان و کسی که از بچه مراقبت می کند(مثلاً پرستاربچه) در مورد موقعیتهایی که نیاز به قاطعیت یا نرمش دارد، باید مقررات واحدی داشته باشید. کاپ می گوید: اگر یکی از والدین قاطع و دیگری بسیار مداراگر باشد، کودک در مورد آنچه می تواند داشته باشد و آنچه نمی تواند داشته باشد، بسیار گیج می شود. و وقتی کمی بزرگتر بشود، برای به دست آوردن چیزی که می خواهد، از سیاست یکی از والدین علیه دیگری سوءاستفاده می کند.
نقش تشویق و تنبیه در تربیت کودک
تشویق و تنبیه دو روش متفاوت تربیتی هستند و بایستی ویژگی هایی داشته باشند تا مؤثر واقع شوند. این دو روش چنانچه به موقع و با اصول درست اعمال گردند، میتوانند از لوس شدن کودکان جلوگیری کنند. معمولاً کودکان لوس، والدین تسلیم شونده دارند. آنها در مقابل خواسته های کودک فوراً تسلیم می شوند و هر آن چه که او طلب کند، برایش فراهم میکنند. در خانواده ای که کودک لوس پرورش داده می شود، اثری از روش های تنبیهی مناسب دیده نمی شود. یعنی چنانچه کودک کار اشتباهی مرتکب شود یا اینکه بخواهد تعیین کننده باشد و به والدین خود دستور دهد یا اینکه با داد و فریاد و عصبانیت حرف خود را به کرسی بنشاند، در این خانواده هیچ گونه روش مناسبی برای جلوگیری از این رفتارها و جهت دهی به آنها وجود ندارد. این نوع خانواده ها از لحاظ روان شناسی به خانواده های محبت کنندهِ افراطی آزاد گذارنده معروف اند؛ خانواده هایی که بی نهایت توجه، محبت و محافظت در مورد فرزندان خود دارند و در عین حال آنها را برای انجام هرگونه عملی آزاد می گذارند. این مسئله بسیار اهمیت دارد که میزان مقاومت، ایستادگی و انعطاف خود را در برابر فرزندانمان مورد بررسی قرار دهیم. بعضی از والدین پس از مقاومتی کوتاه در مقابل تقاضاهای فرزند، تسلیم می شوند و خواسته های کودک را به همان شکلی که او می خواهد برآورده میکنند. محبت در حد متعادل، توجه به نیازها و برآوردن آن ها در حد معقول و داشتن روش های مناسب و علمی برای تشویق و تنبیه کودکان از جمله مواردی است که بایستی در خانواده وجود داشته باشد.
به لوس کردن کودک خاتمه دهید
والدینی محبت کننده و در عین حال قاطع باشیم
وقتی صحبت از قاطع بودن به میان می آید، برخی از والدین تصور میکنند که جدی و قاطع بودن به این معناست که مثلاً پرخاشگر هم باشیم و یا اینکه چنانچه فرزندمان از ما پیروی نکرد، با زور و خشونت مواردی را به او تحمیل کنیم. حال آنچه در مقوله های تربیتی، قاطع و جدی بودن به این معناست که از اصولی پیروی کنیم و قوانینی برای فرزندانمان داشته باشیم، به علاوه، اصرار به اجرای آن قوانین در خانواده وجود داشته باشد. ثبات خُلق و ثبات اندیشه و رفتار در والدین ضروری است. چنانچه اصول تربیتی خود را تغییر دهیم و به گفته های خود چندان اعتقادی نداشته باشیم، فرزندان به اصول و قوانین خانواده پایبند نخواهند شد. پس جدی و قاطع بودن به معنای آن است که در اجرای اصول و قوانین خانواده باری به هر جهت رفتار نکنیم.
همه چیز به موقع و در زمان خود بایستی انجام پذیرد
چنانچه کودکان از قوانین خانواده پیروی نکنند و حتی خلاف آن عمل کنند، برای مثال در جمع فامیل رفتاری از آنها سر بزند که مطابق با موازین تربیتی نباشد، آیا لازم است که مثلاً در جمع مورد تنبیه یا سرزنش قرار گیرند؟ مسلماً نه؛ یادآوری نکات تربیتی و قوانین مورد نظر به کودک بایستی در منزل و به طور خصوصی صورت گیرد. کودکان برای قضاوت دیگران راجع به خودشان اهمیت فراوانی قائلند و چنانچه در حضور دیگران مورد توبیخ قرار گیرند رنجیده خاطر می شوند و در پاره ای موارد رفتارهای تلافی جویانه از آنها سر خواهد زد. چنانچه حریم خانواده امنیت و اطمینان لازم را برای کودک فراهم کند، او به راحتی می تواند اشتباهات خود را بپذیرد و هر موردی را که به او تذکر داده شود تغییر دهد.
نگران حرف مردم نباشید
بسیاری از مواقع، لوس شدن محصول موقعیتهایی است که بچه در محیطهای عمومی با والدین کلنجار می رود و مایه شرمساری آنها می شود. با خود عهد کنید که بلافاصله از چنین وضعیتهایی خارج شوید تا برای تسلیم شدن در برابر لوس کردن بچه و مدارای بیهوده با او، وسوسه نشوید. برای مثال، وقتی کودک از این که در جشن تولد دوستش شرکت کرده و هیچ هدیه ای نگرفته آشفته و در هم ریخته است، او را بیرون ببرید و مکانی آرام پیدا کنید تا بتوانید به او کمک کنید تا آرام شود. با بحث و مشاجره یا دادن توضیحات مفصل، او را بیش از پیش تحریک و برافروخته نکنید.مادرساشا شانزده ماهه، موافق این روش است: همیشه وقتی از پارک بیرون می آیم ساشا ناراحت می شه و می زنه زیر گریه و وقتی می خوام بذارمش توی کالسکه اش، با من دعوا می کنه، اما من باهاش بحث نمی کنم. فقط می ذارمش توی کالسکه و راه می افتم. غالباً هم بعد از چند دقیقه خودش ساکت می شه.
در خانواده های محبت کنندهِ افراطی آزاد گذارنده،کودک لوس پرورش داده می شود
از نقاط حساس دوری کنید
اگر می دانید که وقتی با کودک به خرید بروید حتماً برای اسباب بازی به شما التماس خواهد کرد، سعی کنید او را درخانه یک دوست، فامیل یا پیش پرستارش بگذارید و بعداًَ بدنبال او بروید. با اعمال این روش، ممکن است او پس از مدتی عادت خودش را مبنی بر درخواست همیشگی اسباب بازی در موقع خرید منزل به فراموشی بسپارد. دراین صورت، پس از مدتی می توانید در وضعیتی تازه، باز هم با هم به خرید بروید.دقت کنید که وقتی یکی از شما خسته است به محیط های حساسیت برانگیز نروید. وقتی روزی طولانی و سخت را پشت سر گذاشته اید، بیشتر احتمال دارد تسلیم بچه بشوید، بچه هم اگر خسته باشد یا به اندازه کافی استراحت نکرده باشد، احتمال تحریک شدن و بهانه گیری اش بیشتر است.
بتدریج تغییر رویه دهید
اگر کودک شما قبلاً رفتار لوس مآبانه ای داشته که میخواهید آن را تغییر دهید، رویه ضد لوس کردن خودتان را به آرامی پیش ببرید که به بچه شوک وارد نشود. برای مثال، اگر بچه شما عادت دارد وقتی با هم به سوپر مارکت می روید چندین شکلات و آبنبات چوبی و بیسکویت بردارد، به مرور تعداد آبنبات هایی که اجازه می دهید بردارد کم کنید تا زمانی که تنها اجازه داشته باشد یک شکلات یا آبنبات انتخاب کند.
