کی بفهمم دندانم عصب کشی میخواهد
معمولا دردهای خود به خود دندان با تحریکهای حرارتی (سرما و گرما) که ممتد باشند و دردهایی که شبها شروع میشوند منشاء دندانی دارند. دندانپزشک با معاینه دهان و رادیوگرافی میتواند این موارد نیاز به عصبکشی را حتی اگر علامتی نداشته باشند، تشخیص دهد.
بهطورکلی تشخیص نیاز به عصبکشی برای یک دندان به وسیله دندانپزشک و بر پایه توصیفهای بیمار از شکایت اصلی خود (که معمولا درد است) انجام میشود ولی دندانپزشک برای تشخیص دقیقتر ممکن است تستهای تکمیلی روی دندانها انجام دهد و از دندانها رادیوگرافی اشعه ایکس تهیه کند. مجموع این دادهها برای تشخیص و پیشبینی اینکه آیا دندان به درمان کانالهای ریشه (عصبکشی) نیاز دارد یا نه استفاده میشود.
۱. دنداندرد معیار تشخیصی مهمی برای انتخاب درمان عصبکشی است ولی تنها عامل نیست. همه انواع دردهایی که در دهانتان احساس میکنید، باعث عصبکشی نمیشوند. کیفیت درد، مدت درد، محل درد و علل شروع و ادامه درد عواملی هستند که دندانپزشک براساس آنها، علت درد را تشخیص میدهد و برای آن درمان لازم را در نظر میگیرد بنابراین در پاسخ به تکتک سوالات در مورد جنبههای مختلف درد، سعی کنید خوب فکر کنید و دقیق جواب دهید.
۲. ممکن است دندان درد نداشته باشد اما با معاینات و آزمایشی که دندانپزشک انجام میدهد، به این نتیجه برسد که دندان به درمان کانال ریشه (عصبکشی) نیاز دارد. بیشتر دندانهایی که به تستهای حرارتی یا الکتریکی که دندانپزشک انجام میدهد، پاسخ نمیدهند، چنین شرایطی دارند.
۳. گاهی بیماران محل درد را در دندانهای خود حس میکنند اما بعضی از این دردها ممکن است شبیه دردهای دندانی باشند یا دردهای دندانی را تقلید کنند. سینوزیت در دندانهای فک بالا ممکن است به صورت درد احساس شود. حتی در ابتلا به سینوزیت ممکن است در فشار و ضربه به دندانها درد احساس شود. سردردهای میگرنی هم ممکن است بهصورت دنداندرد احساس شوند در حالی که دندانها سالماند و نیاز به عصبکشی ندارند.
۴. مواردی از دردهای دندانی هم وجود دارد که دردها علت دندانی دارند ولی درمان مورد نیاز آنها عصبکشی نیست. مثلا حساسیت دندانی شیوع زیادی بین افراد دارد. در افراد دچار حساسیت دندانی، با تغییرات دمایی (مثل خوردن مواد خوراکی سرد) دندانها بهخصوص دندانهای قدامی، بیشتر در ناحیه طوق دچار درد کوتاه و ناگهانی میشوند. حساسیت دندانی معمولا به عصبکشی نیاز ندارد و با درمانهایی مانند استفاده از خمیردندانهای ضدحساسیت یا با کاربرد موادی که ممکن است دندانپزشک استفاده کند، درمان میشود. امروزه کاربرد لیزر هم برای درمان حساسیتهای دندانی مطرح شده است.
۵. گاهی هم درد به دلیل گیرغذایی و مشکلات پرکردگیهای قبلی یا روکشهای قبلی ایجاد میشود و درمان این دردها هم با رفع این مشکلات (و نه عصبکشی) صورت میگیرد.
۶. درمان کانال ریشه (عصبکشی) گاهی به دلایل غیر عصبکشی هم ممکن است انجام شود. مثلا دندانپزشک یک دندان زنده سالم را به دلیل اینکه پایه روکش چند واحدی طویل صورت میگیرد و احتمال بروز مشکلات کانال ریشه در آینده برای آن خیلی بالاست، عصبکشی میکند.