عوارض جانبی موارد مصرف و منع دارویی قرص های سرماخوردگی
موارد مصرف سرماخوردگی بزرگسال
کاهش علائم سرماخوردگی
▪ ترکیب ۱: فنیل افرین (سودوافدرین) + استامینوفن (ایبوپروفن یا ناپروکسن)
▪ ترکیب ۲: سودوافدرین + گایافنزین + استامینوفن
▪ ترکیب ۳: کلرفنیرامین (دیفن هیدرامین) + استامینوفن
▪ ترکیب ۴: استامینوفن + فنیل افرین (سودوافدرین) + دیفن هیدرامین (کلرفنیرامین یا کلماستین) (سرماخوردگی بزرگسالان: استامینوفن/فنیل افرین/کلرفنیرامین) یا کلداکس و کلد استاپ (استامینوفن/سودوافدرین/دیفن هیدرامین)
▪ ترکیب ۵: دکسترومتورفان + سودوافدرین (فنیل افرین) + استامینوفن
▪ ترکیب ۶: استامینوفن + کلرفنیرامین + دکسترومتورفان
▪ ترکیب ۷: دکسترومتورفان + کلرفنیرامین + سودوافدرین (فنیل افرین) + استامینوفن
▪ ترکیب ۸: دکسترومتورفان + گایافنزین + سودوافدرین (فنیل افرین) + استامینوفن
مکانیسم اثر سرماخوردگی بزرگسال
کلرفنیرامین مهار کننده پاسخ عضلانی به هیستامین است و در واقع آنتاگونیزه کننده اثرات انقباضی هیستامین روی عضلات صاف تنفسی است
استامینوفن تولید پیام درد محیطی را مهار میکند و می تواند از تولید پروستاگلاندین در CNS جلوگیری کند. با مهار مرکز تولید گرما در هیپوتالاموس، تب را کاهش می دهد.
دکسترومتورفان سرکوب کننده سرفه است که بر مرکز سرفه در مدولا اثر میگذارد.
فنیل افرین منقبض کننده عروق و ضد احتقان است که علائم ناشی از آسیب بافت مجرای تنفسی فوقانی را بهبود می دهد؛ از تورم غشاهای موکوزی می کاهد، احتقان بینی و هایپرمی بافتی را کم میکند.
دیفن هیدرامین مهار کننده رقابتی اتصال هیستامین به گیرنده های H1 است؛ فعالیت آنتی موسکارینی قابل توجه داشته و به CNS نفوذ میکند در نتیجه ایجاد خواب آلودگی می نماید.
سودوافدرین گیرنده های آلفا آدرنرژیک را تحریک میکند که باعث اتساع ریه و انقباض عروق می شود.
گایافنزین ترشحات مجرای تنفسی را افزایش می دهد و به روان شدن خلط و ترشحات ریه کمک میکند.
ایبوپروفن با مهار سیکلواکسیژناز (COX-1 و COX-2) از سنتز پروستاگلاندین ها جلوگیری میکند.
ناپروکسن با مهار سیکلواکسیژناز (COX-1 و COX-2) از سنتز پروستاگلاندین ها جلوگیری میکند.
عوارض جانبی سرماخوردگی بزرگسال
هایپرتنشن، هایپوتنشن، تاکی کاردی، انقباض شدید عروق محیطی و احشایی، سرگیجه، تحریک پذیری، سردرد، بی قراری، خواب آلودگی، راش پوستی، افزایش اشتها
▪ تداخلات دارویی سرماخوردگی بزرگسال
عدم مصرف همزمان: Aclidinium، Azelastine-Nasal، مشتقات ارگوت، Glucagon، Hyaluronidase، Iobenguane I 123، Ipratropium (inhaler)، مهار کنندگان MAO، Orphenadrine، Paraldehyde، Pimozide، Potassium chloride، Thalidomide، Thioridazine، Tiotropium، Umeclidinium
هشدار های سرماخوردگی بزرگسال
منع مصرف:
بیش حساسیتی؛ حملات آسم؛ گلوکوم زاویه بسته؛ هایپرتروفی علامت دار پروستات؛ انسداد مجرای ادراری و زخم معده استنوزینگ؛ نقص G6PD؛ نارسایی کبدی شدید
کلرفنیرامین در سن زیر ۲ سال نباید مصرف شود
در صورت مصرف داروی مهار کننده MAO طی ۱۴ روز اخیر استفاده نشود
سمیت کبدی استامینوفن در الکلی ها در دوزهای مختلف محتمل است؛
درد شدید یا عود کننده یا تب بالا می تواند نشانگر بیماری جدی باشد؛
استامینوفن در بسیاری از فرآورده های OTC وجود دارد و استفاده از Adult cold همراه با این فرآورده ها می تواند سمیت ناشی از دوزهای تجمعی بالاتر از دوز ماکسیمم توصیه شده ایجاد کند
احتیاط های سرماخوردگی بزرگسال
▪ بیماران مسن
▪ بیماری های قلبی عروقی (برادی کاردی، بلوک قلبی یا آرتریواسکلروزیس شدید در صورت مصرف فنیل افرین)
▪ استامینوفن: ریسک واکنش های پوستی نادر اما جدی دارد که می تواند کشنده باشد؛ این واکنش ها عبارتند از سندروم استیونس جانسون (SJS)، نکرولیز اپیدرمال توکسیک (TEN) و acute generalized exanthematous pustulosis (AGEP)؛ علائم آن ها شامل قرمز شدن پوست، تاول و راش است.
▪ دیفن هیدرامین نباید در نوزادان استفاده شود
▪ در هایپووولمی شدید در مصرف استامینوفن احتیاط شود
▪ در استفاده از ترکیب حاوی کلرفنیرامین در بیمارانی که داروهای CNS depressant می گیرند یا کودکان زیر ۶ سال احتیاط شود
توصیه های دارویی سرماخوردگی بزرگسال
▪ بیش از مقدار توصیه شده و طولانی تر از زمان تعیین شده توسط پزشک، مصرف نشود.
▪ از رانندگی و اعمالی که نیاز به هوشیاری دارند حین مصرف این دارو پرهیز شود.
▪ از مصرف الکل همزمان با این دارو خودداری شود.
▪ ترکیبات دارویی دیگر که حاوی استامینوفن، دیفن هیدرامین یا فنیل افرین است مصرف نشود.
▪ دوز بالای ۴ گرم استامینوفن در روز می تواند آسیب کبدی شدید ایجاد کند. در صورت مصرف بیشتر از این مقدار به پزشک اطلاع داده شود.
▪ این دارو را بدون مشورت با پزشک در کودکان مصرف نشود. برندهای مختلف این دارو مقادیر متفاوتی از ترکیبات را دارند.
▪ در صورت بارداری یا تصمیم به بارداری یا شیردهی به پزشک اطلاع داده شود.
