کودکان معمولا تا سن ۵-۴ سالگی برای توالت رفتن نیاز به کمک دارند. زمانی که شروع به آموزش توالت می کنیم نباید کودک در وضعیت استرس آوری باشد، مثلا زمان هایی مثل از شیرگیری کودک، تولد فرزند جدید و تغییرات منزل، زمان هایی مناسبی برای شروع آموزش نیستند. کودک باید احساس بعد از دفع را درک کند سپس احساس حین دفع و در اخر احساس قبل از دفع را متوجه شود.
در مواقعی که کودکتان بیداراست بهتر است از پوشک استفاده نکنید گرچه ممکن است نقاطی از خانه را کثیف کند ولی باید این خطر را بپذیرید .چند شلوار بچه های بزرگسال را برای او بخرید . این شلوارها را کودک باید بتواند خودش بیرون بیاورد و بپوشد. به او بگویید که “ارام ارام در حال بزرگ شدن هستی” و می توانی مثل ما این کار را انجام بدی ( از جمله “دیگه بزرگ شدی” استفاده نکنید) . برای این منظور او را به خیابان برده و شلوار های راحت حوله ای که پاچه های کش دار دارند را برای او خریداری کنید.
▪ بهترین سن
دو سالگی، معمولا اولین زمان برای گرفتن کودک از پوشک است. اما این یک قانون نیست. شما می توانید هرگاه که کودک برای این کار آماده بود، شروع کنید. بهترین سن برای این پایان سه سالگی است. معمولا کودکان از ۱۸ ماهگی میتوانند ادرار خود را کنترل کنند، البته این سن تقریبی است و در همه کودکان یکسان نیست. اگر کودک شما دارای این علائم بود یعنی به لحاظ جسمی آماده است:
از پوشک گرفتن کودک
▪ از پوشیدن پوشک فرار کند یا هنگام پوشیدن پوشک گریه و مقاومت کند
▪ نسبت به دستشویی رفتن والدین کنجکاوی نشان دهد
▪ توانایی فهمیدن دو کار را به صورت همزمان داشته باشد
▪ بتواند پنج دقیقه بنشیند
▪ بتواند شلوارش را خودش در بیاورد
▪ وقتی شما سرپایش می گیرید بدون اینکه به او بگویید دستشویی کند.
به این نکات دقت داشته باشید
قبل از شروع آموزش دقت داشته باشید که کودک نباید اسهال یا یبوست داشته باشد، این باعث می شود که دوره آموزش برای او طاقت فرسا شود. دخترها زودتر از پسرها میتوانند این دوره را بگذرانند. در دوره آموزش کودک، می توانید شب ها او را پوشک کنید. انجام این کار تا سن سه سال و نیم بدون اشکال است.
یک هفته قبل از شروع
یک بسته پوشک را به کودک تان نشان بدهید و بگویید که از چهارشنبه (یا هر روز دیگری که قرار است آغاز تعطیلات ۳ روزه آموزش پوشک تان باشد) دیگر نیازی به این ها ندارید و او قرار است بی پوشک بگردد. این را به عنوان یک ماجرای مفرح و هیجان انگیز معرفی کنید. به او بگویید هر وقت این بسته پوشک تمام شود، دیگر نیازی نیست او پوشک به پا کند و آزاد است.
یکی از علت های کارآمدی این روش (و علت اینکه به آن روش کودک، بی پوشک می گویند) این است که بچه ها عاشق این هستند که بی لباس بگردند.
اولین روز آموزش
همراه با کودک تان از خواب بیدار شوید. پوشکش را باز کنید. بهتر است کودک تان لباسی داشته باشد که مزاحم نشستن او روی لگن نشود. یک دامن کوتاه (بدون شورت) برای دخترها عالی است. برای پسرها هم فقط یک شورت راحت تر است. از حالا به بعد شما و همسرتان باید چشم بدوزید به بچه تان تا اگر نشانه هایی از نیاز به دستشویی دیدید، او را فوری به نزدیک ترین لگن برسانید.
در طول روز همگی (یعنی خودتان، همسرتان و کودک تان) را مجبور کنید میوه و چیزهای آبکی بخورند و کلی آب و شربت دم دست بگذارید که چیزی برای توالت داشته باشید. هر وقت خودتان خواستید به توالت بروید، به کودک تان بگویید و مراحل را برایش توضیح دهید. جای دقیق لگن را به او نشان بدهید و بگویید که چه انتظاری از او دارید.
اگر کودک تان روی لگن نشست و کارش را انجام داد، موفقیتش را به او تبریک بگویید، حتی اگر بیشترش روی زمین ریخته بود و فقط یک قطره اش به لگن رسیده بود. اگر این طوری شد، سرود توالت را با هم اجرا کنید و حتی می توانید به او جایزه هم بدهید. بعد از ۱۰ تا ۱۲ بار، معمولا بچه ها یاد می گیرند به صورت مستقل از لگن استفاده کنند.
اگر یک اتفاق ناخوشایند رخ داد (مثلا مبل یا فرش کثیف شد) نگویید چیزی نیست.. به جایش با یک لحن ملایم و کمی ناراحت بگویید جیش (یا پی پی) توی لگن. و به کودک تان کمک کنید تا فرش و مبل را تمیز کنید. به هیچ عنوان سرش داد نزنید و به خاطر اتفاقی که افتاده، شرمنده اش نکنید. اتفاق، حتما می افتد.
قبل از زمان خواب بعدازظهر و خواب شبانه، به کودک تان بگویید که وقت توالت است (از او نپرسید که می خواهد برود یا نه، چون جوابش نه خواهد بود.) و بعد پوشکش کنید، مگر اینکه مطمئن باشید خشک میماند.
روز دوم آموزش
روش روز اول را ادامه بدهید. تنها تفاوت این است که در روز دوم می توانید یک ساعت در بعدازظهر بیرون بروید. صبر کنید تا او در لگن کارش را بکند و بعد سریع از خانه بیرون بزنید. این طوری به او می فهمانید که بین زمان بیرون رفتن از خانه و دستشویی کردن، ارتباطی وجود دارد. ضمنا با این کار کودک تان را با توالت درخواستی هم آشنا میکنید، یعنی قبل از بیرون رفتن از او بخواهید که توالت کند.
موقع بیرون رفتن پای کودک تان یک شلوار راحت بکنید و برایش پوشک یا شورت آموزشی نپوشانید. قرار است برای هر رخدادی، داخل خانه یا بیرون آن کودک را آزاد بگذارید. با این حال چند دست لباس با خودتان بردارید؛ شاید خیلی هم خوش شانس نبودید.
بهتر است برای بیرون رفتن یک جای نزدیک را انتخاب کنید تا پیاده (بدون ماشین) بروید. قدم زدن در محله (حتی اطراف ساختمان خودتان) یا رفتن تا پارک نزدیک خانه، این امکان را مهیا میکند که یک لگن کوچک را هم با خودتان ببرید. در این مرحله، انتظار نمی رود که کودک بتواند خودش را یک ساعت نگه دارد.
روز سوم آموزش
همان روش روز اول را ادامه بدهید، اما می توانید صبح و عصر برای یک ساعت بیرون بروید. هر بار قبل از رفتن از کودک تان بخواهید توالت کند و بعد بیرون بروید.
برای بیرون رفتن همان کارهای قبلی را بکنید؛ شلوار راحت، لگن کوچک همراه و لباس های اضافه.