کمبود ویتامین می‌تواند خود را به صورت علائم فیزیکی نشان دهد. ما ویتامین‌ها و مواد مغذی را از غذا و طی فرایند گوارش دریافت می‌کنیم. ویتامین B12 بر خلاف ویتامین D که بدن می‌تواند آن را بسازد، فقط از منابع بیرونی وارد بدن می‌شود. ویتامین B12 یک ماده مغذی ضروری است که بدن از آن برای تولید گلبول‌های قرمز خون، DNA و عصب‌ها استفاده می‌کند.
▪ ویتامین B12 و گیاهخواران
یتامین B12 بر خلاف خیلی از ویتامین‌ها در گیاهان وجود ندارد. در نتیجه، گیاهخوارها یا وگان‌ها بیشتر از دیگران در معرض کمبود ویتامین B12 قرار دارند. یک راه‌حل این است که از محصولات غنی‌شده با ویتامین B12 استفاده کنید، مثلاً سویای غنی شده.
میکروارگانیسم‌ها مانند باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌توانند ویتامین B12 تولید کنند. از آنجایی که باکتری‌ها در خاک وجود دارند، غذاهایی که از خاک گرفته میشوند می‌توانند مقادیر کمی ویتامین B12 داشته باشند. اگر شما سبزیجات را بیش از حد پوست بگیرید، این باکتری‌های مفید را از دست خواهید داد. غذاهایی که به طور طبیعی دارای مقدار کمی ویتامین B12 هستند شامل قارچ و غذاهای تخمیری میشوند.
▪ تزریق ویتامین B12
اید درباره تزریق ویتامین B12 جهت افزایش انرژی یا کاهش وزن شنیده باشید. تحقیقات علمی چندانی در مورد مؤثر بودن این شیوه انجام نشده است. اساساً دریافت یک ویتامین به تنهایی و انتظار کاهش وزن داشتن یا بالا بردن سطح انرژی، واقع‌گرایانه نیست.
ویتامین B12 برای انرژی هوازی در بدن مهم است. اگر سطح این ویتامین در بدن کافی نباشد، بدن ما اکسیژن و انرژی کافی و لازم را دریافت نخواهد کرد. احساس سبُکی در سر نیز علامتی است که نشان می‌دهد ویتامین B12 بدن کم است
▪ آیا باید مکمل ویتامین B12 مصرف کنید؟
کمل‌های ویتامین B12 به شکل شربت یا کپسول موجودند. شاید اسم کوبالامین را شنیده باشید. اگر شما از خوردن گوشت قرمز، تخم‌مرغ و لبنیات پرهیز می‌کنید، احتمالاً نیاز به مصرف مکمل ویتامین B12 خواهید داشت. افرادی که مستعد کمبود ویتامین B12 هستند شامل افراد سالمند، کسانی که عمل جراحی کاهش وزن انجام داده‌اند و افرادی که اختلالات گوارشی خاصی دارند، مانند بیماری کرون می‌شود که در جذب مواد مغذی مشکل دارند.
خانم‌های باردار و شیرده نیاز بیشتری به ویتامین B12 دارند چون لازم است کودک خود را تغذیه کنند و به همین دلیل توصیه می‌شود مقدار بیشتری ویتامین B12 مصرف کنند. پزشک شما میزان مناسب مورد نیازتان را به شما خواهد گفت.
رژیم غذایی شما باید ویتامین B12 کافی به بدنتان برساند تا دچار مشکلی در سلامتی خود نشوید، اما اگر نگران هستید می‌توانید از پزشکتان بخواهید میزان ویتامین‌های بدنتان را با آزمایش خون بررسی کند. ضمناً در صورتی که علائم کمبود ویتامین B12 را داشته باشید پزشک می‌تواند مکمل این ویتامین را به شما توصیه کند.
▪ چه مواردی باعث میشوند بیشتر در معرض کمبود ویتامین B12 باشید؟
گاستریت آتروفیک که در آن مخاط معده نازک می‌شود.
▪ آنمی پرنیشیوز و یا آنمی بدخیم که باعث می‌شود بدن به سختی ویتامین B12 جذب کند.
▪ بیماری‌هایی که بر روده کوچک اثر می‌گذارند، مانند بیماری کرون، بیماری سلیاک، رشد باکتری یا انگل.
▪ اختلالات سیستم ایمنی مانند بیماری گریوز یا لوپوس
▪ مصرف یک سری از داروها که در جذب ویتامین B12 تداخل ایجاد می‌نمایند. این داروها شامل برخی از داروهای سوزش معده از جمله مهارکننده‌های پمپ پروتون مانند امپرازول، لانزوپرازول، پنتاپرازول و رابپرازول، مهارکننده‌های H2 مانند سایمتیدین و فاموتیدین، و برخی از داروهای دیابت مانند متفورین میشوند.
▪ چرا ویتامین B12 مهم است؟
ما به میزان زیادی ویتامین B12 نیاز ندارید، در واقع ویتامین B12 مورد نیاز روزانه شما نسبت به بقیه ویتامین‌های گروه B، کمتر است. بیشتر افراد بزرگسال فقط به ۲.۴ میکروگرم ویتامین B12 در روز نیاز دارند. اما این ویتامین در خیلی از عملکردهای بدن نقش مهمی دارد و کمبود آن می‌تواند منجر به مشکلات جدی در سلامتی شود.
کمبود شدید ویتامین B12 می‌تواند سبب بیماری‌های قلبی و عروقی، آنمی، سکته مغزی، از دست دادن حافظه، بی‌اختیاری ادرار، افسردگی و دیگر مشکلات برای سلامتی شود. اگر علائم کمبود ویتامین B12 در بدن را بدانید، می‌توانید جلوی خیلی از عوارض را بگیرید.
علائمی که نشان می‌دهند کمبود ویتامین B12 دارید
▪ خستگی
احساس خستگی می‌کنید؟ ویتامین B12 برای انرژی هوازی در بدن مهم است. اگر سطح این ویتامین در بدن کافی نباشد، بدن ما اکسیژن و انرژی کافی و لازم را دریافت نخواهد کرد. احساس سبُکی در سر نیز علامتی است که نشان می‌دهد ویتامین B12 بدن کم است.
▪ گزگز شدن و بی‌حسی دست‌ها و پاها
از دست دادن احساس در دست‌ها و پاها همراه با احساس گزگز و سوزن سوزن شدن می‌تواند علامت کمبود ویتامین B12 باشد. از پزشکتان بخواهید با آزمایش خون، علت این حالاتتان را بررسی نماید.
▪ درد مفاصل
مفصل درد شدیدی که ناشی از آسیب یا التهاب مزمن نیست (مثلاً آرتریت) می‌تواند زنگ هشدار باشد. همچنین رفلکس‌های کُند معمولاً در افرادی که کمبود ویتامین B12 دارند دیده می‌شود.
▪ ضربان قلب تند یا نفس‌نفس زدن
تنگی نفس، تپش قلب و بالا بودن ضربان قلب همگی می‌توانند با کمبود ویتامین B12 مرتبط باشند. اگر شک دارید، آزمایش خون بدهید.
ضعف
در یک مطالعه که روی موارد شدید کمبود ویتامین B12 صورت گرفت معلوم شد کمبود ویتامین B12 می‌تواند سبب ضعف شده و مشکلات تعادلی و سرگیجه ایجاد نماید.
▪ زردی
زردی یا یرقان به زرد شدن پوست یا سفید شدن چشم‌ها گفته می‌شود که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشکلات جدی در سلامتی باشد.
▪ تورم زبان
برخی از افرادی که کمبود ویتامین B12 دارند دچار التهاب و تورم در زبان میشوند. دیگر علائم مرتبط با دهان می‌تواند شامل صاف شدن سطح زبان و کاهش حس چشایی باشد.
اگر هر یک از علائم کمبود ویتامین B12 را داشتید، به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند با یک آزمایش خون ساده تشخیص دهد کمبودی در بدن دارید یا خیر. آگاه بودن نسبت به منابع ویتامین B12 نیز کمکتان می‌کند مطمئن شوید به اندازه کافی از این ویتامین دریافت می‌کنید تا جلوی مشکلات بالقوه سلامتی را بگیرید.
