تضعیف جسم و ابتلا به سرطان از جمله مواردی است که حتی اسم آن هم باعث ناراحتی و کاهش اعتماد به نفس افراد می شود. در واقع شاید مردم بیماری سخت تر و پیچیده تر از سرطان را نشناسند اما هیچ فکر کرده اید که این همه بیماری سخت چگونه به جان انسان می افتد؟
هر چند پزشکان و متخصصان، توسعه شهرنشینی و مصرف مواد غذایی نامناسب را دلیلی بر این مسئله می دانند اما این شرایط با وجود آنکه برای همه یکسان است همه را به سرطان مبتلا نمیکند، پس کجای کار می لنگد و مشکل از کجاست؟
سرطان انواع و اقسام مختلف دارد اما با این تفاوت که این عارضه از لحاظ جسمی ما را از بین میبرد و به ما صدمه می رساند اما برخی سرطان ها فکری و روحی و روانی هستند و در فکر ما رخنه میکنند و آرامش را از ما میگیرند می خواهیم به بررسی پیامدها و عوارض این عارضه های روحی بپردازیم.
▪واژه سرطان و درمان‌های پیچیده آن تن هر فردی را به لرزه می اندازد اما تاکنون از بیماری ناشناخته‌ای به نام سرطان فکر چیزی شنیده‌اید؟
احتمالا بسیار با این موضوع روبه رو شده اید که پزشک علت درد شما را به بیماری های عصبی نسبت می دهد و می‌گوید اگر اعصابتان را آرام کنید، بهبود می یابید؛ این موضوع کاملا درست است و در واقع فکر شما میزان سلامتی تان را متاثر می‌سازد و گاه سرطان و در نهایت مرگ را میهمان خانه‌تان میکند.
▪سرطان‌های جسمی در کمین این نوع افراد
علی باجلان متخصص روانشناسی و مشاور خانواده گفت: همگان تا حد زیادی به انواع سرطان ها آگاه هستند و برای پیشگیری و جلوگیری از عوارض آن تلاش میکنند اما وقتی سرطان فکر مطرح می شود به واسطه عدم آگاهی کامل، آن را رد کرده و می‌گویند افکار آدمی کاملا طبیعی قلمداد می شود.
وی عامل اصلی بیشتر سرطان های جسمی را سرطان فکر دانست و ادامه داد: تحقیقات به خوبی نشان می دهند که افراد با سرطان فکر یعنی دارای افکار اشتباه، غیرمنطقی و ناکارآمد مستعد انواع سرطان های جسمانی هستند مثلا استرس و افکار استرس زای فرد یکی از دلایل مشکلات و دردهای معده است.
این متخصص روانشناسی با بیان اینکه تفکرات، رفتار و احساسات فرد را تحت الشعاع قرار می دهند، اظهار داشت: در دیدگاه شناختی معتقدیم که فکر می تواند باعث ایجاد افسردگی، روابط زوجی نامناسب و ابتلا به انواع بیماری ها شود چرا که معمولا افراد به حال بد و افکار منفی خود هیچوقت با دیدی متفاوت نمی نگرند.
هشدار به کسانی که دست و دلشان به کار نمی رود
باجلان درباره شناسایی و تشخیص سرطان فکر عنوان کرد: با نگاه و توجه به رفتارهای خود می توانیم نشانه های سرطان فکر از جمله احساس افسردگی، گرفتگی، نگاههای منفی به زندگی خود و دیگران، احساس پوچی و بی ارزشی، سخره گرفتن دائمی کارهای دیگران و بی حوصله بودن برای انجام کارهای مختلف را شناسایی کنیم.
وی ادامه داد: افرادی که همواره نگران اتفاقات بد در زندگی هستند، دست و دلشان به کار نمی رود و مشکلاتی طولانی مدت با همسر خود دارند، به نوعی به سرطان فکر دچار شده اند و از زندگی خود لذت نمی برند.
به گفته وی، سرطان فکر یعنی فرد نتواند منطقی باشد و خود را با محیط اطرافش سازگار کند.
▪افکارتان را زیر سوال ببرید
این مشاور خانواده اولین قدم برای اصلاح و درمان سرطان فکر را شناسایی عوامل ایجاد کننده دانست و بیان کرد: سرطان فکر بر خلاف سرطان های جسمانی ارثی است و در واقع با دیدن خانواده، اطرافیان و بهره گیری از یکسری آیین های خرافی و فرهنگ اشتباه جامعه ممکن است حتی از همان دوران کودکی به سراغ فرد آید و شکل گیرد. بنابراین بهتر است در تمام طول روز افکار و ذهنیات خود را یادداشت و سپس تحلیل کنیم که آیا درست بوده اند یا خیر.
وی افزود: بسیاری از اوقات فرد به افکار خود شک و شبهه ای را راه نمی دهد و تماما منطقی و درست می پندارد در حالی که بعد از نوشتن و تحلیل آگاهانه می بیند که در برخی مواقع این چنین هم نیست. در حقیقت چون فرد از دوران ابتدایی زندگی یکسری افکار و باورها را فرا گرفته همواره آنها را بدیهی می پندارد و بدون نوشتن به درست یا اشتباه بودن آنها پی نمی برد چرا که آن را درست و منطقی تصور میکند.
باجلان عنوان کرد: بعد از شناسایی و نوشتن افکار این بار نوبت به دسته بندی آنها می رسد با این کار فرد متوجه می شود که برخی افکار وی در چندین مرحله تکرار شده اند و به راحتی می تواند دلیل تکرار را زیر سوال ببرد، البته این مسئله فرآیندی خاص دارد.
به گفته وی، درمان شناختی رفتاری اعتقاد دارد علت افسردگی یا روابط غلط، فکرهای معیوب ما است و این فکرها باعث در هم ریختن زندگی می شود به گونه ای که از نظر جسمی و قدرت جسمانی دچار مشکل و با ضعف سیستم ایمنی بدن، مستعد ابتلا به انواع بیماری ها می شویم. بنابراین یکی از عوامل موثر و پررنگ در ابتلا به سرطان همین سرطان فکر است که متاسفانه زیاد به آن پرداخته نمی شود.
▪هیجان نقطه آغاز ابتلا به سرطان
این متخصص روانشناسی درباره هیجانات منفی هر فرد بعنوان یکی دیگر از دلایل ابتلا به بیماری ها بیان کرد: تجربه هیجانات منفی در زندگی به دنبال عاقلانه یا بدبینانه فکر نکردن باعث می‌شود احساسات ما تحت تاثیر قرار گیرد.
به اعتقاد وی، هیجانات منفی سالم مثل تجربه دیدن ماشینی که با سرعت در خیابان به سمت ما حرکت میکند و از آن پس در عبور و مرور خود با دقت بیشتری از خیابان رد می شویم. هیجانات منفی ناسالم مانند تجربه اضطراب و تنش تصادف ماشین با ما که به جای افزایش احتیاط باعث می شود دیگر قید عبور از خیابان ها را بزنیم.
این مشاور خانواده بیان کرد: داشتن اضطراب و اختلال در عملکرد فرد دلیل ابتلا به سرطان فکر است درواقع فرد با احساس شکست، حقارت، اضطراب و افسردگی هیجانات منفی را در خود پرورش می دهد و باعث می شود تمام انرژی بدن صرف مقابله با آن ترس و استرس های بیهوده شود.
▪انرژی هایی که به جای درمان، بیمار میکنند
باجلان اظهار داشت: بدن ما برای بیرون آمدن از استرس و اضطراب سه مرحله را پشت سر میگذارد؛ اول، بسیج عمومی برای غلبه بر هیجان، دوم، هشدار و فراخوان برای بسیج شدن تمام نیروهای بدن برضد اضطراب و سوم، فرسودگی است.
وی با بیان اینکه سرطان فکر یکی از عوامل اساسی ایجاد سرطان های مختلف جسمی است، گفت: در مرحله فرسودگی بدن تمام انرژی خود را از دست می دهد و دیگر تاب و توان اولیه را برای مقابله ندارد بنابراین هیجانات منفی پیروز می شوند و از آن پس بدن ما با کوچکترین ویروسی دچار مشکلات عدیده می شود.
به گفته این مشاورخانواده، درمان سرطان فکر سخت است و به تکنیک، تخصص و مراجعه به مشاوران نیاز دارد.
▪فکرتان را گرفتار کنید تا گرفتارتان نکند
باجلان یادآور شد: برای فاصله گرفتن از افکار منفی و ابتلا به سرطان فکر بهتر است که فرد همواره خود را سرگرم نگه دارد چرا که بیکاری و انجام کارهای روزمره ای که به آنچنان تفکری احتیاج ندارد باعث ایجاد ذهنیت و پرورش افکار مختلف و گاه بیهوده می شود.
وی ادامه داد: افکار مانند گلوله های برف هستند که در ابتدای مسیر از قله آنچنان حجم بزرگی ندارند اما رفته رفته به یک بهمن عظیم تبدیل می شوند، پس باید برای جلوگیری از این روند، برنامه ریزی مناسبی برای خود فراهم کرد. انجام فعالیتهای مختلف مثل ورزش یا تکمیل گزارشهای اداری مربوط به کار باعث سرگرمی فرد می شود.
به گفته باجلان، فکر، احساس و هیجان در یک رابطه هستند و پرداختن به آنها ما را از حرکت به سمت مسیر ابتلا به سرطان فکر باز می دارد.
