با آدمهایی که دنبال دعوا و شر هستند چطور رفتار کنیم
حذف این آدمها هم چاره کار نیست. یادمان نرود همیشه نمیشود مشکل آدمهای عصبانی را با روش حذف از زندگی حل کرد. گاهی آنها پدر ما هستند، گاهی همسر ما و گاهی فرزند ما.
حتی در موضوع همسران، وقتی دست آخر، از جدایی برای پاککردن صورت مسئله به جای حلکردن یا لااقل تعامل با آن استفاده میشود همه میدانند چه خسارت سنگینی را متحمل میشوند. پس اگر بشود روش تعاملی و مدارا با افراد بهاصطلاح جوشی را پیدا کرد شاید از همه راههای ممکن کارآمدتر باشد.
مقابله به مثل فایدهای ندارد. شما همیشه میتوانید وقتی کسی سرمشاجره را باز کرد، روی حرفایش دوتا بگذارید و با توپ و تشری سنگینتر یا حتی برخورد فیزیکی، برتری ظاهری خود را نشان دهید. بر عکس چیزی که بهنظر میآید، فحش را با فحش بدتر جواب دادن یا مشت را با لگد پاسخ دادن چندان مهارت ویژهای نمیخواهد. اما آیا همیشه با این سناریو پیشبینیهای ما درست از آب درمیآیند و پیروز میشویم؟ به تجربه دیدهایم که از این سناریو که متأسفانه رایجترین نوع برخورد با مشاجرههاست معمولا نباید انتظار نتیجه چندان خوشایندی داشت. چه بسا مشاجرههای سادهای که با این روش، به آتش شری خانمانسوز بدل شدهاند. بسیاری از پروندههای قتل یا طلاق با یک دعوای ساده و پیشپا افتاده و حتی باور نکردنی کلید خوردهاند و در نهایت یک سؤال بزرگ همیشه آزارشان میدهد: اینکه آیا ارزشاش را داشت؟
منطقی فکر کنید
اگر دقت کنیم دعوا زمانی پیش میآید که نظر یا منافع یک یا ۲نفرطرف مشاجره نقض شده باشد. یکی حین رانندگی ناگهان جلوی شما میپیچد، راه شما را میبندد و حق تقدم شما را نادیده میگیرد. همسر شما حرفی برخلاف خواسته یا نظر شما میزند یا کاری میکند که شما را ناراحت میکند. اگر بدانیم در هر مشاجره چیزهایی که از دست میدهیم بهمراتب از اصل موضوع دعوا بیشتر است، بعید است تن به چنین کاری بدهیم. آیا برخورد تند با یک آدم عصبی ارزش لگدمال شدن شخصیت شما و شنیدن حرفهای بهمراتب بدتر از اول داستان را دارد؟ عاقل کسی است که کاری بر ضرر خود نکند. پس شما هم به دعوا، نه بگویید حتی اگر طرفتان اصرار بر این بازی باخت- باخت داشته باشد.
بهانه دست کسی ندهید
خیلی وقتها از دعواها میشود بهراحتی پیشگیری کرد. یک راه ندادن به ماشین مقابل و سپربهسپرشدن، میتواند آغاز سناریوی یک دعوا باشد. درحالیکه با کمی تامل و راه دادن به راننده کناری، بهراحتی میشود از بروز دعوا پیشگیری کرد. نوبت دادن به دیگری برای سوارشدن به مترو یا گرفتن نان، به خدا در هیچ جای عالم برای شما عقبماندگی محسوب نمیشود. از طرف دیگر هرکسی نسبت به بعضی چیزها، بعضی کارها و بعضی حرفها، حساسیت بیشتری از خود نشان میدهد؛ مثل حساسیت همسر یا خانواده شما به بعضی چیزها. حساسیتهای طرف مقابلتان را همیشه درنظر بگیرید. میشود این حساسیتها را از قبل پیشبینی کرد. در مورد زندگی مشترک بعضی از این حساسیتها به مرور شناخته میشوند اما در هر صورت مخفی نمیمانند. درنظر گرفتن نقطهجوش آدمها در ارتباط با حساسیتهایشان راهی عالی برای پرهیز از دعواست.
آتشنشان باشید نه آتشافروز
چه همسرتان باشد، چه رئیستان باشد، چه یک رهگذر خیابان، همیشه میشود پیشبینی کرد که چه چیزهایی میتواند به یک مشاجره دامن بزند. بهعنوان یک اصل هیچوقت به هیچ آتشی دامن نزنید. این قانون حتی در غیرمنتظرهترین دعواها هم صدق میکند؛ دعواییهایی که شما کمترین انتظار پیشآمدنشان را ندارید و با بروز یک حساسیت عجیب و غریب از طرف مقابل، حیرتزدهتان میکند. یادتان باشد هر مشاجرهای ورود به میدان خسارت است. حداقل چیزی که شما در یک دعوا از دست میدهید زمان، وقت و اعصاب شماست و این حداقل به سرعت میتواند به حداکثری مثل آبرو، جان و مال شما تبدیل شود؛ پس نه تحریک شوید و نه طرفتان را تحریک کنید.
قواعد دعوا را رعایت کنید
به فرض اینکه بهرغم همه تلاشهای شما دعوایی پیشآمد، فراموش نکنید حتی دعوا هم قواعدی دارد. استفاده از بعضی کلمات حین دعوا ممنوع است. کلماتی کلی مانند: هیچ وقت، همیشه، هرگز.. از بهکاربردن الفاظ منفی که کل زندگی را هدف قرار میدهند باید خودداری کرد. جملاتی مثل: هیچ وقت تو شوهر خوبی برایم نبودی، هیچ وقت مرا دوست نداشتی، همیشه فحاشی میکنی، هرگز به خانواده من احترام نگذاشتی یا هیچ خیری از تو ندیدم. امامصادق(علیهالسلام) میفرمایند: هر زنی که به شوهر خود بگوید که از تو خیری ندیدهام عمل چنین زنی هیچ گشته و باطل میشود (وسائلالشیعه. ج۱۴. ص۱۱۵). شما درگیر یک دعوای زودگذر شدهاید و قرار نیست کل هستی زندگی خود یا طرف مقابل خود را زیر سؤال ببرید.
مقابله به مثل نکنید
زشتی را با زشتی، اشتباه را با اشتباه و بیادبی را با بیادبی جواب ندهید. تصور نکنید اگر ۲ برابر از هر جنسی که تحویل گرفتهاید تحویل دهید، برندهاید. هرکسی براساس شخصیتی که دارد و تربیتی که آموخته با شما برخورد میکند. شما هم با شخصیت و تربیت آموخته خود پاسخ میدهید. اگر پاسخ شما، از زشتی رفتار مقابلتان رنگ بگیرد، یعنی طرف مقابل، به شما، شخصیت شما و تربیتی که آموختهاید غلبه کرده است. نگران پرروشدن کسی نباشید. دنیا سازوکارهای زیادی برای کم کردن روی آدمهای پررو دارد. شما حواستان را جمع کنید که این بهانهها باعث نشود از چیزهای بسیار گرانی مثل آبرو، شخصیت و جان و مالتان هزینه کنید.
از خنک کنندهها غافل نشوید
تقدم در عذرخواهی، جایی که شما مرتکب اشتباهی شدهاید، مثل آب روی آتش است و اتفاقا نشانه شجاعت و ارزشمندی شما. اگر ناخواسته باعث تصادفی شدهاید نخستین کلمهای که طرف مقابل را بهشدت خنک و آرام میکند عذرخواهی مؤدبانه شماست.یک ببخشید به موقع، از هزار غائله جلوگیری میکند. اگرطرف مقابل مقصر است نخستین برخوردی که میتواند از بروز یک مشاجره که بر خسارتهای شما میافزاید جلوگیری کند برخورد مؤدبانه و آرامشبخش شماست. صبر و سکوتی با متانت، دادن یک لیوان آب سرد به همسر پس از فروکشکردن فورانهای اولیه و خالی کردن عرصه مشاجره بدون خشونت و تندی، به او میگوید اینجا رینگ بوکس نیست، من طرف دعوای تو نیستم و ما هم حریف یکدیگر نیستیم.