اصلاح و بهبود کیفیت زندگی در مثلثی تعریف میشود که توجه به نوع تغذیه در هر وعده غذایی یکی از گوشههای آن است؛ تغذیهای که بر محور تعادل، تنوع و تناسب تعریف شود.
به بیان دیگر سلامت یک بیمار اماسی نیز میتواند به طور غیرمستقیم به تغذیه سالم و متعادل بستگی داشته باشد. گرچه اطلاعات علمی در ارتباط با اثرات تغذیهای مواد غذایی و مکملهای ویتامینی بر بیماران اماسی بسیار محدود است.
با این حال دکتر کوروش جعفریان، متخصص تغذیه و رژیمدرمانی در گفتوگو با «جامجم» میگوید: مهمترین نکته درخصوص تغذیه بیماران اماسی، حفظ وزنشان در حد متعادل است. پس مبتلایان به اماس باید داشتن وزن مناسب را به عنوان یک هدف همیشه مد نظر داشته باشند. به بیان دیگر برنامه غذایی متعادل و حاوی گروههای غذایی اصلی و تاکید بر مصرف چربیهای غیراشباع، آنتیاکسیدانها و مکملهای ویتامینی میتواند در حفظ روند تعادل و تناسب در زندگی این بیماران موثر باشد. اما این متخصص تغذیه تاکید میکند متوسل شدن به داروهای گیاهی و طب سنتی به بیماران اماسی توصیه نمیشود. چرا که در مورد اثر بخشی این نوع درمانها و حتی رژیمهای خاص تحقیقات علمی و مستندی وجود ندارد. مصرف روزانه چربی اشباع؛ کمتر از ۱۵ گرم
داشتن فعالیت فیزیکی و تغذیه مناسب به عنوان پایههای اصلی کنترل وزن در هر فرد و نیز در بیماران اماسی باید مد نظر قرار بگیرد.
حتی متخصصان تغذیه نیز بیش از هر چیز بر تقویت قوای عضلانی، میزان حرکت و انعطافپذیری و توان قلبی مبتلایان به اماس از طریق ورزشهای ملایم روزانه تاکید میکنند. چنین فعالیتهایی نه تنها احساس خستگی ناشی از افسردگی را در این بیماران کاهش میدهد، بلکه عملکرد رودهها و مثانه آنها را بهبود میبخشد.
اما دکتر جعفریان با تاکید بر اینکه مواد غذایی پرچرب به افزایش وزن بیماران اماسی و بروز مشکلات بعدی ناشی از آن منجر میشود، میگوید: این بیماران باید دریافت چربیها بخصوص چربیهای اشباع مانند روغن جامد، گوشت پرچرب، مارگارین، شکلات، شیرینی، لبنیات پرچرب و بستنی را به حداقل و روزانه به حدود ۱۵ گرم برسانند.
این متخصص تغذیه اضافه میکند: اما این بیماران میتوانند مصرف چربیهای غیراشباع مانند روغن سویا، زیتون، آفتابگردان، کانولا و گردو را بالاتر ببرند. بخصوص برخی تحقیقات نشان داده است مصرف غذاهای غنی از امگا ۳ و امگا ۶ که در روغنهای اشباع نشده موجود است، میتواند در کاهش احتمال عود بیماری اماس موثر باشد.
فراموش نکنید منبع غذایی اصلی اسیدهای چرب اُمگا-۳ میتواند در انواع ماهی بخصوص ماهی ساردین، روغن سویا و کانولا، جوانه گندم، گردو، روغن تخم کتان، سبزیجات برگ سبز و روغن کبد ماهی باشد. اسیدهای چرب اُمگا- ۶ نیز در روغنهای غیراشباع گیاهی مانند روغن ذرت، روغن کانولا، روغن سویا، روغن بادام زمینی و روغن آفتابگردان یافت میشود. مصرف ویتامین D ضروری است
متاسفانه ۵۰ درصد مردم ما از کمبود ویتامین D و تبعات ناشی از آن رنج میبرند و تحقیقات دانشمندان نیز نشان داده است کمبود این ویتامین که از طریق نور آفتاب و منابع غذایی تامین میشود،شانس ابتلا به اماس را افزایش میدهد.
از آنجا که دریافت ویتامین D از طریق آفتاب در کشور ما با وجود آفتابخیز بودن کم است، متخصصان تغذیه در کنار ده دقیقه قرار گرفتن روزانه در معرض آفتاب بر مصرف لبنیات کمچرب وغذاهای دریایی در بیماران اماسی همچون دیگر افراد تاکید میکنند. حتی برخی متخصصان بر این باورند که ویتامین D میتواند مانع از ابتلا به اماس شود.
به گفته دکتر جعفریان ویتامین B12 نه تنها در خونسازی، بلکه در ساخت غلاف رشتههای عصبی (که در بیماری اماس آسیب میبیند) موثر است.
وی اضافه میکند: منبع اصلی این ویتامین را باید در گوشت قرمز و منابع گوشتی حیوانی جستجو کرد. البته مصرف مناسب و کافی ویتامینهای دیگر مانند ویتامینهای A، C و E در کنار ویتامینهای گروه B و املاح معدنی مثل منگنز، منیزیم، مولیبدن، سلنیم و روی نیز در حفظ سلامتی این بیماران ضروری است اما نکته مهم آن است که مصرف مکملها باید تحت نظر پزشک صورت بگیرد، چراکه مصرف زیاد و نابجای برخی از ویتامینها میتواند خطرناک باشد.
به گفته دکتر جعفریان مصرف روزانه پنج واحد از گروه سبزیجات و میوهها میتواند در تقویت سیستم ایمنی مبتلایان به اماس موثر باشد.
وی به بیماران اماسی توصیه میکند: از پروتئینها (تا آنجا که ممکن است کمتر از گوشت قرمز) و فرآوردههای لبنی کمچرب استفاده کنید. پس انواع گوشتهای قرمز کمچرب، مرغ، ماهی، فرآوردههای لبنی بدون چربی یا کمچرب و منابع پروتئینی گیاهی بهترین انتخاب است.
نکته بسیار مهم آنکه این بیماران باید از مصرف غذاهای حساسیتزا مانند تخم مرغ، گندم، مغزها و غذاهای فرآوری شده و حاوی ترکیبات نگهدارنده پرهیز کنند. چون این مواد به نوعی تهدید کننده سیستم ایمنی بدن محسوب میشود.