قرص تریپتیلین عوارض جانبی موارد مصرف و منع دارویی
موارد مصرف
آمی تریپتیلین برای درمان بیماری افسردگی بخصوص وقتی که تسکین روانی مورد نیاز باشد و نیز شب ادراری کودکان تجویز می‌شود.
مکانیسم اثر
این دارو از طریق مهار برداشت مجدد نوراپی‌نفرین وسروتونین توسط پایانه سلول عصبی پیش‌سیناپسی ، غلظت سیناپسی آنها را در سیستم عصبی مرکزی افزایش می‌دهد.
فارماکوکینتیک
این دارو پس از تجویز خوراکی به سرعت و به‌طور کامل جذب می شود. دارای متابولیسم گذر اول کبدی بوده و متابولیت فعال آن نورتریپ‌تیلین می‌باشد. راه دفع دارو از طریق کلیه است. زمان شروع اثر دارو ۳-۲ هفته و نیمه عمر دارو ۲۶-۱۰ ساعت می‌باشد. این دارو به میزان زیاد به پروتئین پلاسما پیوندد می‌یابد.
موارد منع مصرف
هشدارها
در موارد زیر این دارو باید با احتیاط فراوان مصرف شود:
الکسیم حاد، آسم، اختلالات دو قطبی، اختلالات خونی و گوارشی، گلوکوم با زاویه باریک، افزایش فشار کره چشم، پرکاری تیروئید، هیپرتروفی پروستات، عیب کار کلیه، اسکیزوفرنی، حملات تشنجی، حساسیت به داروی‌های ضد افسردگی سه حلقه‌ای و احتباس ادرار.
عوارض جانبی
خشکی دهان، خواب‌آلودگی، تاری دید،تهوع، اشکال در ادرار کردن، عوارض قلبی – عروقی، واکنش های ازدیاد حساسیت، اختلالات رفتاری، اختلالات حرکتی، تداخل در فعالیت جنسی، تغییرات قند خون ،افزایش اشتها و وزن و عوارض اندوکربن مثل ژنیکوماستی ،اختلالات خونی و هیپوناترمی از عوارض جانبی این دارو هستند.
تداخل دارویی
مصرف همزمان این دارو با مهار‌کننده‌های آنزیم MAO باعث تحریک CNS و بالا رفتن فشارخون می‌گردد. این دارو از طریق کاهش آستانه تشنج با اثر داروهای ضد صرع، مقابله می کند . بعضی از داروهای ضد صرع با کاهش غلظت پلاسمایی آمی‌تریپ‌تیلین ، اثر ضد افسردگی آن را کاهش می‌دهند . این دارو اثر پائین‌اورنده فشارخون کلونید‌ین و گوانتیدین را کاهش می‌دهد و در صورت قطع ناگهانی این دارو، خطر افزایش فشارخون زیاد می‌شود. مصرف همزمان با فنوتیازین‌ها موجب افزایش عوارض جانبی آنتی‌موسکارینی می‌شود. مصرف همزمان این دارو با داروهای مقلد سمپاتیک ممکن است سبب تشدید عوارض قلبی – عروقی و احتمالا بروز آریتمی ، تاکی‌کاردی یا افزایش فشارخون می‌شود. سایمتیدین با مهار متابولیسم این دارو، غلظت پلاسمایی آن را افزایش می‌دهد. مصرف همزمان این دارو با داروهای ضد تیروئید ممکن است خطر بروز آگرانولوسیتوز را افزایش دهد. مصرف همزمان فرآورده‌های حاوی الکل و سایر داروهای مضعف CNS با این دارو ممکن است سبب بروز ضعف شدید CNS ، ضعف تنفسی و کاهش فشارخون شود.
نکات قابل توصیه
۱. از قطع ناگهانی مصرف دارو باید پرهیز‌شود. در صورت نیاز ، کاهش مقدار مصرف باید تدریجی و در طول یک دوره حداقل ۴ هفته‌ای انجام شود.
۲. در هفته‌های اول درمان به دلیل افزایش تمایل به خودکشی باید بیمار را تحت نظر قرار داد.
۳. بیش از یک داروی ضد افسردگی در یک زمان نباید تجویز شود.
۴. برای شروع اثرات درمانی این دارو حداقل ۶-۱ هفته وقت لازم است.
۵. مصرف دارو توسط سالمندان باید به حداقل مقدار شروع شود. زیرا به عوارض جانبی این دارو حساس‌ترند.
۶. به علت نیمه عمر طولانی دارو ، تجویز یکباره مقادیر‌آن در موقع خواب ،کفایت می کند.
۷. به بیمار باید یاد آوری شود که در صورت بروز علائم آنتی موسکارینی به درمان ادامه دهد، چون به این اثرات تا حدی تحمل حاصل می‌شود.
۸. در صورت وجود سابقه مصرف مهار کننده آنزیم MAO، باید دو هفته بعد از قطع آن، مصرف آمی‌تریپ‌تیلین را آغاز کند.
۹. در صورت ضرورت مصرف داروی مهارکننده MAO باید حداقل یک هفته بین قطع این دارو و شروع داروی جدید فاصله زمانی ایجاد شود.
۱۰. این دارو با ایجاد خواب آلودگی، ممکن است بر اعمالی که نیاز به مهارت و هوشیاری دارند، مانند رانندگی، تأثیر بگذارد.
۱۱. دوره درمان با این دارو باید کامل شود. از مصرف بیش از مقدار توصیه شده باید خودداری گردد.
۱۲. در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو،اگر رژیم درمانی به صورت چند نوبت در روز می‌باشد، به محض به یادآوردن آن نوبت باید مصرف شود. مگر اینکه، زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد، در این صورت مقدار مصرف بعدی نیز نباید دو برابر گردد. اگر رژیم درمانی بصورت مصرف در هنگام خواب باشد، نباید هنگام صبح دارو مصرف شود. بهتر است در این موارد با پزشک مشورت گردد.
۱۳. به دلیل بروز منگی و سرگیجه هنگام برخاستن از حالت خوابیده یا نشسته باید احتیاط نمود.
۱۴. با مصرف این دارو، خشکی دهان ممکن است بروز نماید. در صورت تداوم این عارضه به مدت بیش از ۲ هفته، باید به پزشک مراجعه شود.
۱۵. احتمال بروز حساسیت به نور با مصرف این دارو وجود دارد. لذا ضروری است از پوشش ضد آفتاب استفاده شود.
۱۶. بیمار باید ۷-۳ روز پس از قطع مصرف تحت نظر باشد.
مقدار مصرف
بزرگسالان: در کنترل افسردگی از راه خوراکی ، ابتدا ۲۵ میلی‌گرم ۴-۲ بار در روز ، مصرف می‌شود و سپس به تدریج بر اساس نیاز و تحمل بیمار مقدار مصرف افزایش می‌یابد.
کودکان: به عنوان ضد افسردگی،در کودکان ۱۲-۶ سال mg/day30-10 یا mg/kg/day5-1 در دو مقدار منقسم و در نوجوانان ابتدا ۱۰ میلی‌گرم هر سه بار در روز و ۲۰ میلی‌گرم هنگام خواب مصرف می‌شود. این مقدار بر حسب نیاز و تحمل بیمار تا حداکثر mg/day100 در مقادیر منقسم یا بصورت مقدار واحد هنگام خواب تنظیم می‌شود.
در کودکان تا ۶ سال ، به منظور کنترل شب‌ادراری، mg/day10 بصورت مقدار واحد هنگام خواب و در کودکان بزرگتر از ۶ سال، ابتدا mg/day10 بصورت مقدار واحد هنگام خواب مصرف می‌شود و سپس مقدار مصرف بر حسب نیاز و تحمل بیمار تا ۲۵ میلی‌گرم افزایش می‌یابد.
اشکال دارویی
Coated Tablet: 10mmg . 25mg
Scored Coated Tablet : 100 mg
Scored Film Coated Tablet:50mg
