در حقیقت دانشمندان هنوز تلاش میکنند تا بدانند دقیقاً به چه دلیلی آدمها ناخنهای خود را میخورند. اما از این کار که برای بیشتر افراد تبدیل به یک عادت شده است، آگاهی دارند. در حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد افراد ناخنهای خود را میخورند که این رقم شامل ۴۵ درصد از نوجوانان میشود. اوایل فکر میکردم ناخن خوردن نشانهی نگرانی یا ناآرامی است. اما تحقیقات نشان میدهد که لزوماً چنین حرفی گزارهی درستی نیست. یعنی علاوه بر این مورد، ممکن است آدمها هنگامیکه بیحوصله یا گرسنه یا آشفته هستند و یا کار مشکل و سختی را انجام میدهند، نیز ناخن بجوند. گذشته از این، گاهی جویدن ناخن احساس خوبی هم دارد که البته مایه شرمساری همین جاست.
میدانم که به نظر غیرممکن میآید اما گاهی اوقات که زیادهروی میکنم، انگشتم خونآلود میشود و ناخنهایم درد میگیرند اما در حقیقت عمل خوردن ناخن یا پوستهی اطراف آن با یک احساس شیرین همراه است. تریسی فووس (Tracy Foose)، عضو پیوسته و پروفسور روانپزشکی در دانشگاه داروسازی UCSF این حس را تائید میکند. خود او هم ناخن میخورد و میگوید این کار را به آن علت انجام میدهد که دوست دارد. فووس میگوید، وقتیکه این کار را میکنم، حس آرامشبخشی پیدا میکنم.
جانور شناسی
فووس توضیح میدهد نظریهای که ناخن خوردن را با لذت مرتبط میداند توسط مطالعات حیوانی بررسیشده است. در این تحقیقات هنگامیکه به موشها مواد شیمیایی به نام اندورفین داده شد تا آنها از میزان درد کشیدن رشتههای عصبی کاسته شود؛ که این امر موجب کاهش نظافت آنها گردید. به نظر میرسد این رفتار گویای آن باشد که نظافت شخصی لذتبخش است. بنابراین هنگامیکه ناخنهایمان را میخوریم احتمال دارد که آن را بهعنوان شکلی از نظافت شخصی انجام میدهیم.
اگر خوردن ناخن مشابه نظافت شخصی موشها باشد، ممکن است توضیح دهد که چرا این عادت را در خلال موقعیتهای استرسزا یا هنگام شرکت در کارهای سخت داریم: ما به خاطر آسودگی ذهن به خوردن ناخنها روی میآوریم. همچنین بهواسطه تحقیقات اخیر، نظریه آرامشبخش بودن در رابطه با ناخن خوردن برای کمالگرایی تقویت شده است.
کایرون اوکانر (Kieron O’Connor)، پروفسور روانشناس در دانشگاه مونترآل میگوید: افرادی که ناخن میخورند کمالگرا هستند. اشخاصی هستند که بیش از اندازه طرح و نقشه ریخته و اگر بیکار بمانند به سرعت آشفته میشوند. بنابراین جویدن ناخن ممکن است به این افراد کمک کند تا ملال و ناراحتی خود را تسلی بدهند. اوکانر اظهار میکند کمالگرایی عامل بزرگی است. عنصر سازندهای که به مشکل دامن میزند.
کمالگرایی عاملی تأثیرگذار
برخی از تحقیقات نشان میدهد افرادی که ناخن میخورند همچنین از لحاظ ژنتیکی مستعد عادتهای مضر هستند. شاری لیپنر (Shari Lipner)، دستیار پروفسور پوستشناسی دانشگاه داروسازی ویل کورنل (Weill Cornell) که در مورد موضوع خوردن ناخن تحقیق کرده است میگوید یکسوم این اشخاص عنوان میکنند که یکی از اعضاء خانواده آنها نیز این کار را میکند. همچنین هنگامیکه به دوقلوهای یکسان نگاه میکنید، بسیار شایع است که هر دو آنها ناخن بخورند.
پمشخص نیست که چرا خوردن ناخن از سنین جوانی آغاز میشود. فووس میگوید ممکن است یک دلیل آن سهولت افتادن خردسالان در دام عادتهای بد باشد چراکه بخشی از مغز که مسئول گرفتن تصمیم است و قشر مغزی جلویی خوانده میشود هنوز در حال رشد است.
بنابراین یک قشر مغزی جلویی توسعه نیافته به این معناست که خردسالان بیش از بزرگسالان در معرض رفتار تکانشی – رفتار ناخودآگاه و از روی عکسالعمل- هستند. آنها نمیتوانند جلوی خود را بگیرند و دوست دارند تمامی شیرینیهای مهمانیها را بخورند یا در انظار عمومی دست در بینی خود میکنند زیرا فشار و جو اجتماعی بر روی آنها تأثیری نمیگذارد.
فووس میگوید آنها کارهایی را انجام میدهند که ممکن است بزرگسالان برای انجامشان وسوسه شوند اما درنهایت میگویند وای، نه! من نمیتوانم این کار را بکنم! ما از مغزی برخورداریم که در واقع ما را از دست کردن در بینی باز میدارد اما بچهها اینطور نیستند.
یک نوع اختلال وسواس فکری عملی؟
ر سال ۲۰۱۲ انجمن روانشناسی آمریکا تصمیم گرفت به فهرست اختلال وسواس فکری عملی یا OCD، خوردن ناخن و دیگر رفتارهای نظافتی نظیر خراشیدن پوست توسط ناخن یا کشیدن مو را نیز اضافه کند. OCD افرادی را در بر میگیرد که دستهای خود را بارها میشویند، یا بهصورت وسواسی کفشهای خود را در یک خط مرتب میکنند. آراستگی مخرب و OCD تا حدودی به یکدیگر شباهت دارند.
در هر دو مورد، یک رفتار طبیعی –به فرض خوردن ناخن– تبدیل به یک زیادهروی میشود. اما برخی از روانشناسان با تصمیم انجمن روانشناسی آمریکا مخالفت میکنند. آنها به بحث درباره این موضوع میپردازند که اگرچه درست است افرادی که ناخن میخورند گاهی اوقات از برخی اختلالات روانی دیگر نظیر اختلال کم توجهی-پیش فعالی (ADHD) و اختلال اضطراب از جدایی رنج میبرند. اما OCD یک وسواس فکری عملی وابسته به اضطراب است؛ درحالیکه خوردن ناخن اینطور نیست.
فووس توضیح میدهد بهعنوآنیک متخصص اضطراب فکر میکنم قدم عجیبی در رابطه با اختلالات برداشته شده است. اوکانر نیز در تائید میگوید: فکر نمیکنم بههیچوجه خوردن ناخن یک OCD باشد و به نظر میرسد که در این موضوع نمیگنجد.
بستر بسیار مناسبی جهت پرورش باکتری
تعریف پزشکی خوردن ناخن هر چه باشد. اما انجام آن ممکن است پیامدهای ناخواسته بسیاری به همراه داشته باشد. اول از همه برای دندانها و حتی فک مضر است. خوردن ناخن ممکن است منجر به بیش از ۱۵ میلیون تومان صورتحساب دندانپزشکی اضافه در طول عمرتان شود. دوم اینکه آلوده است. فووس میگوید نواحی زیر ناخن بستر بسیار مناسبی برای پرورش باکتریها مانند اِشریشیا کُلی (Escherichia coli) است.
لیپنر اضافه میکند وقتیکه ناخنتان را میجوید. این باکتریها به بدنتان انتقال یافته و احتمال بروز مشکلات گوارشی مانند تهوع و اسهال وجود دارد. دهان نیز به نوبه خود، جایگاه بسیاری از این باکتریها میشود که برخی از آنها در این انتقال، ممکن است باعث عفونت ناخن شوند. زگیل و تبخال نیز ممکن است از راه دهان به انگشتانتان و یا بالعکس انتقال یابد.
فووس اظهار میکند وقتیکه ناخن میخورید تقریباً دو قسمت از آلودهترین قسمتهای بدنتان در تماس با یکدیگر است. بهنوعی خودم هم وقتی اینها را میگویم، دیگر دوست ندارم این کار را انجام بدهم.
ترک عادت موجب … سلامتی است!
این دلایل برای ترک جویدن ناخن کافی نیستند؟ من روشهای مختلف را چندین بار امتحان کردهام. استفاده از لاک ناخن تلخ، مانیکور و حتی استفاده از ابزاری که برای ترک عادتهای بد به شما شوک الکتریکی وارد میکنند. پوشیدن دستکش یا پنهان کردن ناخنها با استفاده از نوار یا چسب زخم. یا حتی استفاده از روشهایی که در آنیک عادت را جایگزین دیگری میکند مثل استفاده از توپ استرس. اوکانر میگوید فنهایی که برای درمان کمالگرایی مورد استفاده قرار میگیرند مانند استراحت و مراقبه، ممکن است کارآمد باشند.
اما اگر خوردن ناخن به خاطر کسب آسودگی است پس شاید ترک کردن آن تقریباً از طریق جابجا کردن این عادت با رفتار آسایشبخش دیگری ممکن باشد. برای من آن چیز، خواندن هری پاتر در تختخواب، نوازش کردن حیوان خانگی یا خوردن پیتزای خانگی است. از امکان عملی تمامی این موارد در طول ساعات کاری اطمینان ندارم. اما امیدوارم عادت نادرست خود را برای همیشه ترک کنم.