تعریق معمولا هنگامی رخ میدهد که ورزش میکنید یا تقلای بدنی انجام میدهید، در آبوهوای گرم قرار دارید یا عصبی، مضطرب و تحت استرس هستید. این نوع عرق کردن، فرآیندی طبیعی و سالم است.عرق کردن به خودیخود چندان آزاردهنده نیست، بیشتر بوی بدن است که مشکلآفرین است. در واقع عرق بویی ندارد اما هنگامی که عرق در تماس با باکتریهای روی پوست شما قرار میگیرد، بوی ناخوشایندی ایجاد میکند.
تغییرات غیرمعمول در عرق کردن- چه عرق کردن مفرط (هیپرهیدروز) یا کم عرق کردن یا عرق نکردن (آنهیدروز)- ممکن است مشکلاتی برای فرد مبتلا ایجاد کند. به غیر از این تغییرات بوی بدن ممکن است نشانهای از یک مشکل پزشکی باشد.
اما در موارد طبیعی، با تغییرات سبک زندگی و درمانهای خانگی میتوانید بهطور موثر این علائم را برطرف کنید. در برخی موارد ممکن است لازم باشد از فرآوردههای ضدتعریق یا دئودرانت استفاده کنید.
چرا عرق ممکن است بوی آمونیاک بگیرد؟
در افرادی که رژیم غذایی پرپروتئین و کمکربوهیدرات (کم قند) مصرف میکنند، عرق بدن مملو از آمونیاک میشود. فردی که چنین رژیم غذایی را دارد، وقتی شروع به ورزش میکند، بدنش مجبور میشود پس از مصرف ذخایر گلیکوژن (شکل ذخیرهای قند در بدن) از پروتئینها برای ایجاد انرژی لازم استفاده کند.
برای انجام این کار اسیدهای آمینه – واحد ساختمانی پروتئینها- به ترکیبهای گوناگون تبدیل میشوند از جمله گلوکز (قند) که برای تامین انرژی عضلات لازم است. در این فرآیند ترکیبهای زائدی از جمله آمونیاک ایجاد میشود. بهطورمعمول آمونیاک (که در مقادیر زیاد بسیار بدبو است) در بدن به اوره (که بوی بد آن کمتر است) تبدیل و از طریق ادرار دفع میشود اما اگر مقدار زیادی آمونیاک تولید شود و بدن نتواند با تبدیل آن به اوره، آن را از بدن دفع کند؛ مقداری از آن وارد عرق میشود. در عین حال مقدار زیادی آمونیاک میتواند کارکرد عصبی را مختل کند و باعث خستگی عضلانی شود.
غدد عرق آپوکرین
این غدد در عمق (لایه میانی پوست) در کنار فولیکول (پیاز) مو قرار دارند.ترشحات این غدد نقشی در تنظیم درجه حرارت بدن ندارد، بوی عرق ناشی از آنهاست و تصور بر این است که در ارتباط شیمیایی میان افراد دخیل هستند.
غدد سباسه یا چربی
غدد سباسه در همه بدن به جز کف دست و پا پراکنده هستند. بزرگترین و پرشمارترین غدد سباسه در پوست سر، پیشانی، گونهها و چانه قرار دارند.این غدد، سبوم (مادهای روغنی) را ترشح میکنند که سطح پوست و موها را چرب و محافظت میکند.
غدد عرق اکرین
این غدد عمدتا در کف دست و پای شما و در ردههای بعدی در سر، تنه و اندامها (دست و پا) قرار دارند.این غدد برای کمک به تنظیم درجه حرارت بدن، عرق ترشح میکنند.
غذاهایی که بوی عرق را زیاد میکنند
متخصصان معتقدند عوامل متعددی میتوانند در تعریق بیش از حد و افزایش بوی عرق بدن نقش داشته باشند که مصرف برخی موادغذایی از جمله آنهاست.
متخصصان تغذیه و سلامت میگویند: مصرف بیش از حد غذاهای تند به افزایش سطح گوگرد در بدن منجر میشود که این ماده باید از طریق پوست و یا از راه بازدم از بدن دفع شود و همین امر تعریق را تشدید میکند. به این ترتیب توصیه میشود که در مصرف غذاهای تند حاوی سیر و پیاز حد تعادل را نگه دارید.
بعلاوه مصرف بیش از حد شکلات، چای و قهوه باعث افزایش تعریق میشود چرا که ۱۰ درصد از این مواد پس از مصرف در بدن فرآوری نشده و به تعریق زیاد منجر میشود و بوی عرق را نیز تشدید میکند.
مصرف هلههولهها و تنقلات ناسالم نیز باعث تجمع سلولهای چربی در بدن میشود و این امر یکی از دلایل اصلی افزایش تعریق و بوی عرق است. بعلاوه مصرف غذاهایی که حاوی مقدار زیادی شکر، نمک و روغن هیدروژنه هستند، توصیه نمیشود.
علاوه بر اینها مصرف زیاد مواد لبنی که سرشار از پروتئین هستند منجر به آزاد شدن سولفید هیدروژن و ماده دیگری موسوم به متیل مرکاپتان در بدن میشود و این دو ترکیب نیز به نوبه خود بوی عرق را تشدید میکنند.سیگار و سایر محصولات دخانی نیز از عوامل مهم تشدیدکننده بوی نامطبوع عرق هستند.